«Дана Абай» (Сайыс сабақ)
Тақырыбы. «Дана Абай» (Сайыс сабақ)
Мақсаты: Қазақтың бас ақыны, ұлы дана, ойшыл, сазгер Абай Құнанбаевтың мол мұрасын сыныптан тыс сайыс арқылы насихаттау.
Міндеті: 1. Оқушының бойына ақыл мен парасатты, сөз құдіреті мен көркем сөздің мәйегін бойына сіңдіру.
- Қанымызда бар шешен де тауып шебер сөйлеуді ұрпақ бойынан көру.
- Ұлыларымызды құрметтеу, сол арқылы оқушы бойына мақтаныш сезімін тудыру, даналардың даралығын бағалау, қастерлей білуге баулу.
І жүргізуші:
Дана Абайды
Қазақтың ақылына балаймын.
Туатұғын алдынан ғасырына балаймын!
Ақылының нұры бар, Абайы бар қазақтың,
Жан алаңы, мұңы бар- қазағы бар Абайдың.
ІІ жүргізуші:
Арлы Абайды
Қазақтың қайраты деп ұғамын,
Қайда барса айбыны, айбаты деп ұғамын!
Жер шарының шиырлап, қай жағынан шығайын,
Құбылаға бұрғандай, Абайға бет бұрамын!
І жүргізуші:
Сара Абайды
Қазақтың жүрегі деп білемін,
Жүректі шер меңдесе, таба алады кім емін?
Ақындардың ірісі, ғашықтардың пірі едің,
Жайған сәби саусағын, қайран менің жүрегім!
ІІ жүргізуші:
Қазақ халқының ұлы ақыны, кемеңгер ұстазы, рухани айбары, туған елінің мың жылдық мұңын шерткен Абай мұрасы- мәңгілік мұра. Ол бүгінгі күні өзіміздің досымыздай, ғұлама сапарлас серігіміздей болып, сәулетті болашаққа қарай бізбен бірге аршындап адымдап келеді.
І, ІІ жүргізуші:
Құрметті ұстаздар және оқушылар, сыныбымыздағы Абай оқуларына хош келдіңіздер!
І жүргізуші: Сыныбымыздағы Абай оқуларына қатысушы сайыскерлерді ортаға шақырамыз. Сайысымызды ашу үшін сөз мектеп директорына беріледі.
ІІ жүргізуші: Құттықтау сөз өзін-өзі басқару комитетінің төрағасына беріледі.
І жүргізуші:
Сайыс шарттарымен таныс болыңыздар. Сайыс 3 бөлімнен тұрады.
1-бөлім: «Өлең — сөздің патшасы, сөз сарасы » (Абай, Шәкәрім шығармаларын жатқа мәнерлеп оқу)
2- бөлім: «Көңілім әнді ұғады» (Абай мен Шәкәрім әндерін, күйлерін орындау )
3-бөлім: «Жүйріктен жүйрік озар жарысқанда» (өз шығармашылықтары бойынша жас дарындар байқауы)
ІІ жүргізуші:
Сайысқа төрелік ететін әділқазылар алқасымен таныс болыңыздар.
Қазылар алқасының төрайымы- Тәрбие ісінің меңгерушісі
Мүшелері: 1. Қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі
- Сынып старостасы.
І жүргізуші:
Жүректен өлең төгіп, қосқан жырға,
Тұлпардай топтан озған жүйрік тұлға.
Қошеметтеп, көрермен, қол соғыңдар
Сайысқа қатысушы тұлғаларға,-
дей отырып, сайыстың «Өлең — сөздің патшасы, сөз сарасы» бөлімінде бақ сынайтын сайыскерлерге кезек береміз.
№1 – оқушы –Дана
№2оқушы –Нұржан.
№3 оқушы-Айдана.
( Зал қараңғыланып, сахнадағы Абай портретіне май шам жарығы түсіріледі.Мағжан Жұмабаевтың Абайға арналған өлеңі оқылады.)
ІІ жүргізуші:
Әсем әннен ғажап ләззатты үн шығар,
Ойы сергек жан оны ұғар,
Бар сезіміңді қозғар ән-күйге
Жастар, тілімді ал, бол құмар,-
деп Шыңғыстаудың дара тұлғасы Шәкәрім атамыз да ән мен күй өнерін аса жоғары бағалағаны белгілі.
І жүргізуші:
Олай болса, сіздердің қошеметтеріңізбен ортаға Абай мен Шәкәрім әндерін, күйлерін нақышына келтіріп орындайтын жас таланттарымызды шақырамыз.
1.Абай «Желсіз түнде жарық ай». Орындайтын – Динара
2.Шәкәрім «Еңлік-Кебек». Орындайтын- хор. Жеке дауыста – Еркежан.
ІІ жүргізуші:
Абай ағам болмаса не бедел бар өлеңде?
Шақырмаса жолға сап, мен өлеңге келем бе?
Қиналғанда қияға қанат қақпай аппақ құс
Басқа біреу қол ұшын келіп маған берер ме?-
деп дүлдүл ақын Тұманбай Молдағалиев ағамыз жырлағандай, біздің мектебімізде де ұлы ақындардың жырларынан нәр алып, балғын жырларымен көзге түсіп жүрген жас ақындарымыз аз емес. Енді оларға да кезек берейік.
№1 оқушы-Айдос
№2 оқушы Балжан
І жүргізуші:
Поэзия әлеміне самғадың,
Әділетті көксеуден еш талмадың.
Ақындардың көшбасшысы атанып,
Ел аузында мәңгі қалды жазғаның.
ІІ жүргізуші:
Өзің едің өлең-жырдың тарланы,
Шоқ жұлдыздай биік туған арманы.
Қуат алдым жырларыңнан, нәр алдым,
Қолдасын деп Абай ата аруағы.
І жүргізуші:
Орындалмай қалды қанша арманы,
Жас ақындар өнеріңді жалғады.
Ұрпақтарың есіне алып өзіңді,
Жауһар жырмен мүсініңді сомдады.
ІІ жүргізуші:
Құрметті жыр сүйер қауым, бүгінгі сайысқа арналған ән-шашуды қабыл алыңыздар.
Ән
І жүргізуші:
Бойларыңда от бар екен байқадық,
Жүректерде шоқ бар екен байқадық.
Әрқашанда осы шоқты өшірмей,
Жалындатып шарықтаңдар әрдайым,-
деген ізгі тілекпен сайыс жеңімпаздарын марапаттау үшін қорытынды сөз тәрбие ісінің меңгерушісі Жанар Түлкібайқызына беріледі.
ІІ жүргізуші:
Мен өлеңге сыйғыза алман Абайды,
Жыр құдайы жоғарыдан қарайды.
Көлеңкелі кеудесіне қазақтың
Шымырлаған шуақ болып тарайды.
Өлең-жырдың көктеткен боз тақырын,
Анық басып, жүрдің байқап ақырын.
Қазақ бүгін көтереді көгіне,
Халық үшін қан жылаған ақынын.
І жүргізуші:
Сыныптағы Абай оқуларының шымылдығын талай жанның жүрегіне үміт отын ұялатып, талай жастың сезіміне куә болған, шынайы махаббаттың әнұранына айналған әйгілі «Көзімнің қарасы» әнімен жабуға рұхсат етіңіздер!