Тіл мәдениеті
| 8- апта | 1-күн | 3-сабақ |
| Сабақтың тақырыбы: | Тіл мәдениеті | |
| Сілтеме: | Күнтізбелік жоспар, орта мерзімді жоспар. | |
| Жалпы мақсаты: | Тіл мәдениеті, сөйлеу тілі мен жазба тіл туралы түсінік беру. | |
| Оқу нәтижесі: | 1.Қарым-қатынас тілінің түрлері туралы түсінік қалыптасады. 2.Жас ерекшелігіне қарай тапсырмаларды орындау арқылы жаңа тақырыпты толық меңгереді. 3.Өзін-өзі бағалап үйренеді. 4.Сыни тұрғыдан ойлауға дағдыланады. | |
| Дерек -көздері : | «Шешендік сөздер», «Тіл мәдениеті» кітабы, «Қазақ тілі» оқулығы
| Тапсырмалар жазылған кеспе қағаздар, Слайд |
| Тапсырмалар:
| 1-тапсырма Топтық жұмыс Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. Сұраққа жауап беру арқылы топ басшысын анықтау.
| 2-тапсырма Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер І топ 347-жаттығу ІІ топ 348-жаттығу ІІІ топ Мақал-мәтелдерді толықтыр. |
| Кейінгі тапсырмалар: | 3-тапсырма Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету І топ. Салыстыру. (Жазба тіл,Сөйлеу тілі) ІІ топ. Тақырыптың басты идеясын жаз. ІІІ топ. 5жолды өлең.
| 5-тапсырма Жас ерекшеліктеріне қарай оқыту және оқу 1.Эссе жазу 2.Мақала 3.Берілген сөйлемді толықтыру. 4.Берілген сөздердің (ым-ишара) мағыналарын ашу. 5. Сөздердің синонимдерін табу. |
| 4-тапсырма «Топтастыру» әдісі бойынша жаңа тақырыптан түсінгенін жинақтау. | ||
| Бағалау: | Топты бағалау | Формативті бағалау |
| Сабақтың барысы
| |
| Мұғалімнің іс-әрекеті
| Оқушының іс-әрекеті |
| 1.Ұйымдастыру Оқушыларды түгендеп,сыныпты топқа бөлу.(Джигсо әдісі) 2.Жаңа тақырыпқа байланысты сұрақ қою арқылы топ басшысын анықтау. І топ. Жазба тіл дегеніміз не? ІІ топ. Сөйлеу тілі мен жазба тілінің қандай айырмашылығы бар ІІІ топ. Ойды әсерлі көркем жеткізу үшін сөйлеуге нені сәтті қолдана білуіміз керек? 3.Жаңа тақырып Жаңа тақырып бойынша түсініктерін толықтыруға арналған тапсырмалар. Оқулықпен жұмыс І топ. 347-жаттығу ІІ топ 348-жаттығу ІІІ топ Мақал-мәтелдерді толықтыру. 4.Сыни тұрғыдан ойлауға дағдыландыру. І топ. Салыстыру. (Жазба тіл,Сөйлеу тілі) ІІ топ. Тақырыптың басты идеясын жаз. ІІІ топ. 5 жолды өлең 5. Жас ерекшеліктеріне қарай оқыту және оқу А)Эссе жазу «Тіл табыса білу де — өнер», «Сөз қадірін білмеген, Өз қадірін білмейді.», «Сөз атасы — құлақ». Ә)Мақала жазу «Жұлдыз – біздің сынып мақтанышы», «Өнерлі Ақылжан», «Суретші Кәмшат», «Жас ақын — Жайық» Б)Берілген сөйлемді толықтыру. В)Берілген сөздердің синонимдерін табу. 6. Үйге тапсырма. «Абайдың сөз өнері туралы айтылған ой пікірлерімен танысу» 7.Бағалау. Топтарды формативті бағалау. 8.Қорытындылау. «Тіл табыса білу — бұл да тауар, сондықтан барлық нәрседен гөрі, тіл табысуға мен көп төлеймін.» деген американдық миллиардер Дж.Д.Рокфеллердің сөзімен бүгінгі сабақты қорытындылау. | Оқушылар топқа бөлінеді Джигсо әдісі бойынша жұмыс жүргізіледі.
Топтағы «Бақылаушы» топ мүшелерінің сабақ барысындағы белсенділігін бақылап,бағалап отырады.
Топ «Баяндаушысы» ортаға шығып постер қорғайды.
Топтар өздеріне берілген тапсырмаларды орындап,дәлелдеу.
Әр топқа берілген өз аттары жазылған кеспе қағаздарды алып,сол бойынша жұмыстану.
Топтағы «Бақылаушылар» топ мүшелерінің белсенділігін бағалайды.
Бүгінгі тақырып бойынша кері байланыс жасау. «Мен не білемін», «Мен нені білдім», «Мен нені білгім келеді».Стикерге өз пікірін жазу. |
| 8- апта | 4-күн | 3-сабақ |
| Сабақтың тақырыбы: | Шешендік сөздер өміршеңдігі | |
| Сілтеме: | Күнтізбелік жоспар, орта мерзімді жоспар. | |
| Жалпы мақсаты: | Ұлттық шешендік өнер тарихы туралы түсініктерін дамыту. | |
| Оқу нәтижесі: | 1.Ұлттық шешендік өнер тарихы кезеңдері түсінік қалыптасады. 2.АКТ-ны қолдану арқылы жаңа тақырыпты өздері меңгереді. 3.Өзін-өзі бағалап үйренеді. 4.Сыни тұрғыдан ойлауға дағдыланады. | |
| Дерек -көздері : | «Шешендік сөздер», «Тіл мәдениеті» кітабы, «Қазақ тілі» оқулығы, Интернет
| Шешендік сөздер жазылған кеспе қағаздар, Слайд |
| Тапсырмалар:
| 1-тапсырма Топтық жұмыс Оқыту мен оқуда АКТ-ны пайдалану І топ. Ұлттық шешендік өнер тарихының бірінші және екінші кезеңі XІ-XVІ ғғ. ІІ топ. Үшінші кезең XVІІІ ғ. ІІІ топ. Төртінші және бесінші кезең XVІІІ-XІX ғғ.
| 2-тапсырма Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер Шешендік сөздер жазылған кеспе қағаздар.Берілген шешендік сөзді рөлге бөліп оқу,сұрақтарға жауап беру. |
| Кейінгі тапсырмалар: | 3-тапсырма Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету Салыстыру. (Қазақ шешендік өнер тарихы кезеңдері)
| 4-тапсырма Талантты және дарынды балаларды оқыту 1.Сөзжұмбақ 2.Топтастыру 3.Бес жолды өлең 4.Мәтін құрастыру 5. Ойтолғау |
| Бағалау: | Топты бағалау | Формативті бағалау |
| Сабақтың барысы
| |
| Мұғалімнің іс-әрекеті
| Оқушының іс-әрекеті |
| 1.Ұйымдастыру Оқушыларды түгендеп,сыныпты топқа бөлу (Үш жүз.Ітоп Ұлы жүз, ІІ топ Орта жүз, ІІІ топ Кіші жүз) 2.Жаңа тақырыпқа байланысты тапсырма беру.АКТ-ны пайдаланып шешендік өнер тарихы туралы мәлімет жинақтау І топ. Ұлттық шешендік өнер тарихының бірінші және екінші кезеңі XІ-XVІ ғғ. ІІ топ. Үшінші кезең XVІІІ ғ. ІІІ топ. Төртінші және бесінші кезең XVІІІ-XІX ғғ. 3. Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер Шешендік сөздер жазылған кеспе қағаздар.Әр топ берілген шешендік сөзді рөлге бөліп оқу,сұрақтарға жауап беру. А) Шешен би-батырлар не үшін қажет? Ә) Шешен тұлғалардан нені үйренуге болады? Б) Қазіргі қоғамда қандай шешендерді білесіңдер? 4. Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету Салыстыру. (Қазақ шешендік өнер тарихы кезеңдері – Бастапқы кезең,Өркендеген кезең, Хан-сұлтандарға қарсы кезең) 5. Талантты және дарынды балаларды оқыту 1.Сөзжұмбақ 2.Топтастыру 3.Бес жолды өлең 4.Мәтін құрастыру 5. Ойтолғау 6. Үйге тапсырма. «Жұрт алдында сөйлеу мәдениеті» тақырыбын оқу. 7.Бағалау. Топтарды формативті бағалау. 8.Қорытындылау. «Шешендік дегеніміз кез-келген нақтылы зат туралы шебер сөйлеу өнері екенін, шешен сөйлеу үшін бес қасиет керек: бірінші – табиғи дарын,екінші – білім, үшінші — шешендерден үйрену,төртінші – сөйлеп жаттығу, бесінші – басқа ғылымдардан да хабардар болу»,-деген М.В.Ломоносовтың сөзімен бүгінгі сабақты қорытындылау. | Оқушылар топқа бөлінеді
Жаңа тақырып бойынша тапсырманы АКТ-ны пайдаланып, мәлімет алады.Сол мәлімет арқылы постер қорғайды.
Шешендік сөздер жазылған кеспе қағаз бойынша мәтінді рөлге бөліп оқып, сұрақтарға жауап береді.
Үш кезеңге байланысты «Салыстыру» әдісі бойынша постер қорғау,дәлелдеу.
Әр топқа берілген өз аттары жазылған кеспе қағаздарды алып,сол бойынша жұмыстану.
Топты бағалау,жұпты бағалау,формативті бағалау. Кері байланыс. «Пікірлер ағашына» өз пікірін жазу
|
| 8- апта | 5-күн | 4-сабақ |
| Сабақтың тақырыбы: | Жұрт алдында сөйлеу мәдениеті | |
| Сілтеме: | Күнтізбелік жоспар, орта мерзімді жоспар. | |
| Жалпы мақсаты: | Жұрт алдында сөйлеу мәдениетінің ережелерін үйрету. | |
| Оқу нәтижесі: | 1.Жұрт алдында сөйлеуге үйренудің әдіс-тәсілдерін меңгереді. 2.Әңгіме-дебат арқылы өз пікірін дәлелдеуге үйренеді. 3.Сыни тұрғыдан ойлауға дағдыланады. 4.Өзін-өзі бағалап үйренеді. | |
| Дерек -көздері : | «Тіл мәдениеті» кітабы, «Қазақ тілі» оқулығы
| Слайд |
| Тапсырмалар:
| 1-тапсырма Топтық жұмыс Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. «Жұрт алдында сөйлеу мәдениеті дегеніміз не? » постер қорғау. | 2-тапсырма Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер,ОүБОБ «Ғажайып үштік» әдісі бойынша әңгіме-дебат өткізу. |
| Кейінгі тапсырмалар: | 3-тапсырма Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер Семантикалық картаны толықтыру. | 4-тапсырма Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау,ОмОЖТ «Сен маған – мен саған» әдісі бойынша диалог ұйымдастыру.
|
| Бағалау: | Топты бағалау | Формативті бағалау |
| Сабақтың барысы
| |
| Мұғалімнің іс-әрекеті
| Оқушының іс-әрекеті |
| 1.Ұйымдастыру Оқушыларды түгендеп,сыныпты топқа бөлу. 2.Жаңа тақырып байланысты тапсырма. Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. «Жұрт алдында сөйлеу мәдениеті дегеніміз не? » 3. Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер,ОүБОБ Оқушылардың орындықтарының артына стикерлерге «Үш би», «Үш бәйтерек», «Үш өзен», «Үш тау» аттарын жапсырамын. «Ғажайып үштік» әдісі бойынша әңгіме-дебат ұйымдастыру. Топтағы А-оқушы Жұрт алдында сөйлеуде көп дайындық қажет емес.Өзіңді мәдениетті адам ретінде таныту үшін сәттілік болса жетістікке жетесің. «Бақ шаба ма, бап шаба ма» деген сөз бар емес пе? Б-оқушы Жұрт алдында сөйлеуде көп дайындық керек. Сонда ғана сен өзіңді мәдениетті адам ретінде танытып, жетістікке жетесің. В-оқушы Әңгімеге араласпай екі оқушының пікірталасын бақылаушы. 4.Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер Кластер картаны топқа беру. 5.Мақал-мәтелдердің бір жолын оқушылардың орындықтарының артына жапсыру. Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау,ОмОЖТ «Сен маған – мен саған» әдісі бойынша диалог тапсырмасын беру. 6. Үйге тапсырма. Сөз мәдениеті туралы айтылған даналық сөздерді тауып,оқып келу. 7.Бағалау. Өзін-өзі бағалау,жұпты бағалау парақшаларын тарату. 8.Қорытындылау.Рефлексия Адамдардың бір-бірінен айырмашылығы мынада:біреулері нені айтуға,нені істеуге тиіс екенін әуелі ойлап алады,енді біреулері айтарын айтып,істерін істеп алғанннан кейін барып ойланады. Л.Н.Толстой 9. Сергіту сәті. «Дүниенің төрт құдіреті»
| Оқушылар топқа бөлінеді
Топтағы жаңа тақырып бойынша постер қорғайды, ойларын дәлелдейді. Топтар бірін-бірі бақылап,бағалап отырады.
Оқушылар орындықтарының артында ілінген стикерлерді қарап, сол бойынша топқа бөлінеді.
«Ғажайып үштік» әдісі бойынша топтағы А-Б оқушы әңгіме- дебатта өз пікірін дәлелдейді.В-оқушы екі оқушының пікірталасын бақылап бағалап отырады.
Оқушылар Кластер картаны толтырады.
Оқушылар мақал-мәтелдің келесі жолын табу арқылы жұпқа бөлінеді.
Оқушылар жаңа тақырып бойынша сұрақ-жауап түрінде диалог арқылы ой бөліседі.
Бағалау парақшаларына өзін-өзі бағалау,жұпты бағалау.
Бүгінгі тақырып бойынша кері байланыс жасау. «Бүгінгі сабақта маған не оңай болды», «Сабақта қандай қиындықтар кездесті», «Мен ол қиындықтарды қалай еңсердім» өздеріне берілген парақшаны толтыру. Әуен ырғағына қарай жаттығулар жасау. |
| 8- апта | 6-күн | 4-сабақ |
| Сабақтың тақырыбы: | Тіл тазалығы — сөз дәлдігі | |
| Сілтеме: | Күнтізбелік жоспар, орта мерзімді жоспар. | |
| Жалпы мақсаты: | Тұрмыстық қарым-қатынаста әдеби тілдің нормаларын сақтауға дағдыландыру. | |
| Оқу нәтижесі: | 1. Сөзді мәдениетті дұрыс пайдалану,сөз мағыналарын орнымен қолдана білуді үйренді. 2.Тұрмыстық қарым-қатынаста жаргон сөздер,диалект сөздер мен басқа тілдің сөздерін қолдану мәдениетсіздікті білдіретінін түсінді. 3.Сыни тұрғыдан ойлауға дағдыланады. 4.Бірін-бірі бағалап үйренеді. 5.Тарау бойынша алған білімдерін қорытындылап, сумативті бағалау. | |
| Дерек -көздері : | «Тіл мәдениеті» кітабы, «Қазақ тілі» оқулығы
| Слайд,Интернет |
| Тапсырмалар:
| 1-тапсырма Топтық жұмыс Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. Джигсо әдісі бойынша жаңа тақырып туралы түсінік жазылған парақты топтарға бөліп беру. | 2-тапсырма Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету. Кластер карта құрастыру. Тыңдаушыны мезі қылатын,сөйлеушінің тілін кедейлендіретін сөздер |
| Кейінгі тапсырмалар: | 3-тапсырма Жас ерекшелігіне сәйкес оқыту А. Салыстыру (Тіл мәдениеті, Шешендік сөздер өміршеңдігі,Жұрт алдында сөйлеу мәдениеті,Тіл тазалығы) Б. Сөзжұмбақ құрастыру В. Топтастыру «Тіл тазалығы»
| 4-тапсырма Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету Тарау бойынша өткен тақырыптардың ішінде есіңде қалған, өзгеше ой туғызғандары болды ма? Болса, олар несімен ұнағанын ой таразысына салып ойтолғау жаз. |
| 5-тапсырма Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер Тарау бойынша тест тапсырмасы | ||
| Бағалау: | Топты бағалау | Формативті бағалау, Сумативті бағалау |
| Сабақтың барысы
| |
| Мұғалімнің іс-әрекеті
| Оқушының іс-әрекеті |
| 1.Ұйымдастыру Оқушыларды түгендеп,сыныпты топқа бөлу. Жыл мезгілдеріне байланысты суреттерді беру.
2. Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. Джигсо әдісі Жаңа тақырып туралы түсінік жазылған парақшаларды топқа беру.
3. Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету. Кластер карта құрастыру. Тыңдаушыны мезі қылатын,сөйлеушінің тілін кедейлендіретін сөздер
4. Жас ерекшелігіне сәйкес оқыту Тапсырмалар жазылған парақшалар бойынша жұмыс А. Күнделікті өмірде қолданатын дисфемизм сөздерді эвфемизм сөздерге айналдыру. Б.Салыстыру (Тіл мәдениеті, Шешендік сөздер өміршеңдігі,Жұрт алдында сөйлеу мәдениеті,Тіл тазалығы) В. Топтастыру «Тіл тазалығы» С.Бес жолды өлең.
5. Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету Тарау бойынша өткен тақырыптардың ішінде есіңде қалған, өзгеше ой туғызғандары болды ма? Болса, олар несімен ұнағанын ой таразысына салып ойтолғау жазу.
6. Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер Тарау бойынша тест тапсырмасы
7. Үйге тапсырма Жыл бойы өткен тақырыптарды қайталау
8.Бағалау Формативті бағалау, топты бағалау, сумативті бағалау
9.Рефлексия
10.Қорытынды Тіл тазалығы дегеніміз – ана тілдің сөзін басқа тілдің сөзімен шұбарламау, ескірген сөздерге жоламау, жергілікті сөздерден қашу. А.Байтұрсынов
| Берілген суреттер бойынша әр мезгілге байланысты топқа бөлінеді
Джигсо әдісі бойынша жұмыс жүргізіледі. Топтағы жаңа тақырып туралы түсінік берілген парақшаларды алып, топта талқылайды.Келесі топқа өкіл жіберіп, пікір алмасады.
Тыңдаушыны мезі қылатын,сөйлеушінің тілін кедейлендіретін сөздерді (басқа тілдің сөздері, диалект сөздер, жаргон сөздер) жазу,қорғау.
Тапсырмалар жазылған парақшалармен жұмыс.
Ойтолғау жазу
Жеке жұмыс Тест тапсырмасын орындау.
Топтар бірін-бірі бағалайды. Өзін-өзі бағалайды.
Кері байланыс «Пікірлер ағашына» өз пікірін жазып,жапсыру.
|