Орыс жерінің мәскеу төңірегіне бірігуі
7-сынып. Орта ғасырлардағы дүние жүзі тарихы 24.04.2014.
Сабақтың тақырыбы: §43. Орыс жерінің мәскеу төңірегіне бірігуі
Сабақтың мақсаты:
- ХҮ-ХҮІ ғасырлардағы Орыс жерінің экономикалық және саяси даму ерекшеліктері, орыс қоғамындағы феодалдық құрылыстың дамуы туралы оқушыларға егжей-тегжейлі түсіндіру;
 - Оқушылардың оқулықпен өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын, тарихи ұғымдарды талдап, салыстырып, қорытынды жасау қабілеттерін дамыту;
 - Оқушыларды дүниежүзілік мәденеиттің баты жетістіктерімен сусындата отырып, адамгершілікке, елін, туған жерін құрметтей білуге тәрбиелеу
 
Сабақтың түрі: аралас
Әдісі: интерактивті
Көрнекілік:карта, суреттер, сызба
Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі
- Оқу құралын тексеріп түгелдеу
 - «Хабар»
 - Оқушылар зейінін сабаққа аудару
 
ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:
- Хорезмшах мемлекеті
 - Орта Азия қалалары
 - Орта ғасырлардағы Орта Азиядағы ғылыми білімдердің дамуы
 - Монғол-татар шапқыншылығы
 - Батудың орыс жеріне жорығы
 - Еуропа мемлекеттерінің саяси экономикалық дамуы.
 - Ұлы географиялық ашулар
 
Жаңа сабақтың жоспары:
- Орыс жерінің экономикалық және саяси дамуы
 - Қала және қолөнердің дамуы
 - Саяси басқару жүйесі
 - Мәскеу кінәздігінің күшеюі
 - Алтын Орданың құлауы
 - Куликова шайқасы
 
ХІҮ-ХҮ ғасырлардағы орыс қоғамының феодалдық құрылымы
| Феодалдар | Кінәз | Билеуші | 
| Боярлар | Ірі жер иелері | |
| Помещиктер | Әскери қызметі үшін берілетін жер иесі | |
| Шіркеу | Шіркеуге жер иеліктері мәңгілікке берілді | 
|   Шаруалар  | Қарала | Меллекеттік шаруалар | 
| Үйреншіктілері | Феодалдық жеріне ұзақ жылдар жұмыс істейтіндер | |
| Қарыздардар | Қарызын өтеушілер | |
| Жартыкештер | Феодалға түсімнің жартысын төлеушілер | |
| Келімсектер | Басқа феодалдан ауысып келгендер | |
| Құны өтелгендер | Кінәздан сатып алынған шаруалар | 
Сабақты бекіту:
- ХІҮ-ХҮ ғасырларда феодалдық жер иеліктері қалай аталды?
 - Шіркеу жер иеліктерінің күшею себептері неді?
 - Орыс жерінің саяси басқару жүйесі қандай болды?
 - Мәскеу жерінің күшею себептері неде?
 - Иван Калита орыс жерін біріктіруде қандай саясат ұстанды?
 - Вожа өзені бойындағы шайқастың маңызы неде?
 - Куликова даласындағы шайқас туралы айтып беріңдер
 - Алтын Орданың құлауына не себеп болды?
 
Бағалау: өзін-өзі
Үйге тапсырма: § 43.Тест шешу.