Сөз және оның құрамы. 1–5 жаттығулар.

Сабақтың   тақырыбы:             Сөз  және  оның    құрамы.  1–5  жаттығулар.

Сабақтың   мақсаты:

Білімділік                                  Сөз құрамымен  таныстыру. Түбір  мен  қосымшаның  бір-бірінен  айырмашылығын  аңғарту.  Қосымшаның түрлері жалғау  және  жұрнақ. Олардың  өзіндік  белгілері.

Дамытушылық:                       Оқушылардың  ойлау  қабілетін,  сөздік  қорын  дамыту,  сөйлеу,  әңгімелеу  дағдысын  жетілдіре  отырып,  мәнерлеп  сөйлеуге,  әдемі  жазуға,  өз  бетінше  жұмыс  орындауға  дағдыландыру.

Тәрбиелік:                      Ұжымда  өзін-өзі  ізгілікке  тәрбиелеуге  дағдыландыру.Зеректікке,  ұқыптылыққа, адалдыққа  баулу. Көркем  жазу  арқылы  әсемдікке  тәрбиелеу.

Сабақтың   типі:                        Оқушылардың  жаңа  білімді  меңгеру  сабағы.

Әдіс-тәсілдері:                           СТО  технологиясының  тәсілдері, түсіндіру,  сұрақ-жауап,

көрнекілік  көрсету  арқылы  түсіндіру,жарыс,  ойын.

Көрнекілік:                                Сөйлем  ,  суреттер,  қи мақағазар

Жоспар:

І.       Ұйымдастыру  кезеңі

ІІ.      Үй  тапсырмасымен  тексеру

ІІІ.     Жаңа  сабақ.

ІҮ.     Жаңа  сабақты  бекіту.

Ү.      Қорытындылау, бағалау.

ҮІ.     Үйге  тапсырма.

Сабақтың   барысы:

 Ұйымдастыру  кезеңі: а)     Сәлемдесу ,   оқушыларды   түгендеу,психологиялық  дайындық.

ә)     Сабаққа  әзірлігін  тексеру,  оқу  құралдарын дайындау.

Үй  тапсырмасымен  жұмыс:.

Білімді жан-жақты  тексеру кезеңі.           

Сөз  және  оның  мағынасы.

 

Оқушылардың  білімді  белсенді  меңгеруге  дайындау  кезеңі.

Түбір  мен  қосымшаның  шартты  белгілері.

 

 

өнер        лі              — жаңа  мағына  беріп  тұр

 

 

өнер        ге              — сөзді  байланыстырып  тұр.

 

Жаңа  сабақ.

Оқушыларды  сабақтың  тақырыбы  мен  мақсатын  таныстыру.

  1. Сөздің түбірі  мен  қосымшасын  таба  алу;
  2. Түбір сөз  және  қосымшалы  сөзді  қатыстырып  сөйлем  құрай  алу;
  3. жұрнақ пен  жалғауды  бір-бірінен  айыра  алу;
  4. Жұрнақ пен  жалғау  жалғанған  сөзді  қатыстырып  сөйлем  құрау.

Дәптермен  жұмыс.  Көркем  жазу  сәті

 

———————————————————————

(Қаламсапты  дұрыс  ұстау  мен  дұрыс  отыру  ескертіледі.

 

(Тақтаға  сөздер  жазу)  Сөздерді  оқы.  Бұлар  қандай  сөздер?

Күй,  сыз,  таза,  жазу,  ұш,  іс,  сый,  көл,  ем,  ойын.

Сөздерге  жұрнақ  жалғау.

Түбір  сөздердің  мағыналары  жұрнақ  жалғанғанда  қалай өзгергенін  айт.

 

сөздер                                   қосымшалар

————————————————————————————————

Күй‚  сыз‚  таза‚                                              -дық

Жазу‚  ұш‚  іс‚                                                  -ші

Сый‚  көл‚  ем‚  ойын                                        -дік

-ші

-шы‚  т.б.

Жұрнақ  жалғанған  сөздерді  қатыстырып  бірнеше  сөйлем  құрау.

 

1-жаттығу.

Қарамен  берілген  сөздерді  сөз  құрамына  талда.

Машина,  жолға,  сен,  інім,  кім,  домнада,  металл,  құрышшы,  машинаны,  зауытта,  іскер,  жұмысшы.

Қосымшалардың  жалғану  реті.

 

 

 

 

жұрнақ

Түбір

жалғау

  1. Берілген сөздерді  сөз  құрамына  талдау.

Құлақшын,  құлақшындар,  әнші,  әншінің,  биші,  бишіге,  жұмысшыны,  жұмысшылар,  жұмыстан,  дәптерлер,  теміршілер,  қалаларға,  мектепке,  білімді,  орындаушылар.

 

5-жаттығу.  Жаңылтпашты  жатқа   жаз.

Құрышшы  құрышына

Күріш  алды.

Күрішші  күрішіне

Құрыш  алды.

Сөздердің түбірі   мен  қосымшасын  ажырат.

Ребусты  шешу.

 

3-жаттығу.

  1. Сөздерге  тұсындағы  жұрнақтардың  қайсысын  жалғауға  болады?
  2. Олардың мағыналары  қалай  өзгерді?
  3. Жаңа  сөздерді  қатыстырып  бірнеше  сөйлемдер  құра.

 

Ән,  жылқы,  жер,  мал,  би–шы,  –ші,  –шіл,  –шыл
Жұмыс,  ойын,  іс,  үй–кер,  –шық,  –шік
Арба,  жаз,  қыс,  қала,  күз,  түйе–лы,  –лі,  –қы,  –ғы,  –гі

 

Сыныппен  қосымша  жұмыс.

Жұмбақты  оқып,  шешуін  тап.

Балықшы  емес,

Балықты

Судан  жиып  алыпты.

Көрмесін  деп  оны  ешкім

Дорбасына  салыпты.

Қарамен  жазылған  сөздің  түбірін  тап,  оған  жалғанған   қосымшаның  түрін  анықта.

Сабақты  қорыту:  Біз  не  білдік?  Талқылау.

Үйге  тапсырма: Ереже  жаттау   4-жаттығу.  .

Оқушы  білімі  мен  белсенділігін  бағалау