Ы. Алтынсарин « Кел балалар оқылық ! »

Бастауыш сынып ашық сабақтар

Сабақтың тақырыбы: Ы. Алтынсарин  «  Кел балалар оқылық ! »

Сабақтың мақсаты:         

Қазақтың көрнекті ақын-жазушысы Ы.Алтынсариннің өмірімен, оның шығармашылығымен жақынырақ таныстыру. Өлеңдерді сүйіп оқуға, оқығанды түсіне білуге үйрету.

Дамытушылығы: Оқушылардың сөздік қорларын, мәнерлеп айта білулерін            дамыту.

Тәрбиелілігі:     Балаларды еңбексүйгіштікке, білімді болуға, тыңдауға тәрбиелеу.

Түрі:                                Аралас сабақ

Типі:                               Дамыта оқыту, сын тұрғысынан ойлау

Әдісі:                               Сұрақ-жауап, әңгімелеу, ой қозғау, толғаныс.

Көрнекілігі:                     Ы.Алтынсарин портреті, сюжетті суреттер, сызба нұсқалар,

ребус, ойындар.

Пәнаралық байланыс:     Математика, қазақ тілі.

Сабақтың жоспары:

  1. Психологиялық дайындық
  2. Үй тапсырмасын тексеру.
  3. Жаңа сабақ.
  4. Ой қозғау. а) мәтінмен жұмыс

ә) Сөздікпен жұмыс

б) оқулықпен жұмыс, дәптермен жұмыс.

  1. Ой толғаныс.

а) Тақырыптар бойынша әңгіме құрастыру.

  1. Сабақты қорытындылау.
  2. Үй тапсырмасы.
  3. Оқушыларды бағалау.

 

 

Сабақтың барысы:

1.Психологиялық дайындық.

Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

Бүгінгі  сабағымыздың ұраны:                                                       

Қуанамын менде,

Қуанасың сенде.

Қуанайық достарым,

Арайлап атқан нұрға.

  1. Үй тапсырмасын тексеру.

а) Сұрақтар бойынша жауап беру.

ә) Мақал-мәтел жинастыру.

б) Мәтінге байланысты әңгіме құрастыру.

 

Құрметті менің достарым!

     Мен сендерден көмек сұрай хат жазып отырмын. Апам биыл мені мектепке баруға дайындап, маған дүкеннен оқу құралдарын сатып әкелді. Олар өте көп. Бірақ мен бәрінің атын біле бермеймін. Мен сендерге олардың суреттерін жіберіп отырмын. Сендер мектепте оқисыңдар ғой, маған осы заттардың атын білдіретін сөздерді жазып жіберіңдерші.

                                                                                        Сәлеммен: Айдос

 

  1. Жаңа сабақ.

Сөзжұмбақ шешу арқылы тақырыпты тапқызу.

Ыбырай ата туралы не білеміз?

 

 

  1. Ой қозғау.

Топтастыру стратегиясы.

1841 – 1889 ж.                                        Қостанай облысында

дүниеге келген.

 

Ақын, жазушы.                         Ы. Алтынсарин                        ұстаз, ағартушы.

 

Тұңғыш 1864 жылы                    «Қазақ хрестоматиясы »

мектеп ашты.                                 оқулығын жазған.

 

1.Ыбырай Алтынсариннің  «  Кел балалар оқылық ! » атты өлеңімен танысамыз.

а) Мәтінмен жұмыс. Мәтінді мәнерлеп оқу. Өлеңнің мазмұнын түсіндіру.

  1. Оқушыларға өлеңді мәнерлеп оқыту. Өлеңнің мазмұнын ашу, түсіндіру.

Кіріспе:

Білімді болсаң бәрі алдыңнан шыға келеді.

Мысалы: Үстіміздегі көйлек тоқылады, сауысқан тамағын шоқып табады, ал, біздер білімді оқумен табуымыз керек. Көп оқыған адам мақсатына жетеді. Тек оқып қана қоймай, соны зейін қойып, көңілімізге тоқу керек. Бүгінгі көргеніңді, естігеніңді ертең ұмытып қалсаң, ол оқыған болмайды.

Оқу, білім туралы қандай мақал-мәтел білесіңдер?

1.Оқусыз білім жоқ, білімсіз күнің жоқ

2.Оқу түбі – тоқу.

3.Оқу білім бұлағы,

Білім өмір шырағы.

  1. Білім қымбат- білу қиын.
  2. Қына тасқа бітеді,

Білім басқа бітеді.

 

  1. Білген кісі тауып айтады,

Білмеген кісі қауып айтады.

 

  1. Ақыл – тозбайтын тон,

Білім таусылмайтын кен.

 

  1. Оқыда біл, ойнада күл.
  2.  Білгенің бір тоғыз, білмегенің тоқсан тоғыз
  3. Білегі күшті бірді жығар

Білімі күшті мыңды жығар.           (Мағынасын ашу)

Оқу оқығанда ғана адам білімді болады. Жақсы өмір сүру үшін не қажет?

-Оқу.

Ойын:    1-10-ға дейінгі сандарды ретімен

орналастыру. (Мақал шығады.)

                2, 5, 9, 6, 4, 1, 3, 8, 7, 10.

(Сандардың артына буынға бөліп мақал жазу)                                                  

 

 

                                                                                        « Оқу инемен құдық қазғандай »

Балалар, инемен құдық қазылмайды ғой, оқу деген өте қиын. Білім оңайлықпен келмейді. Сол себептен көп еңбектену керек, білімді болсаңдар болашақтарың жарқын болады.

-Ыбырай атамыздың бұл өлеңі неге шақырады?

— Оқуға, білімге шақырады.

 

Дәптермен жұмыс.

247-жаттығу.

Жол жолға жалғасады ,

Ел елге жалғасады .

Яғни, жолдар бір-бірімен жалғаса береді, ел 3-4 үй ден ауыл, аудан, облыс сөйтіп көбейіп, жалғаса береді.            (Оқулықты жауып, жатқа жазу).

Сергіту сәті.

Күн шықты,

Аспанды бұлт жапты.

Жаңбыр жауды ,

Найзағай жарқ етті.

Ереже:

Заттың қимылын білдіретін сөздерге не істеді?, не қылды?, қайтті? сұрақтары қойылады?

248-жаттығу.

Әңгімеге қарап сөйлем құрау. (Заттың қимылын білдіретін сөздердің астын сызу, сұрақ қою)

Айнұр ағаш отырғызды. Қой жайылды. Қарлығаш балапандарына тамақ әкелді.

Суреттермен жұмыс.

Сөйлем құрап, сұрақ қою.

1.Әкем шаштаразға келді.                               3.Дәрігер Мұратты тыңдады.

2.Құрылысшы үй тұрғызды                             4.Айбек ілгішке киімін ілгізді.

 

жүргізуші көлік жүргізді.

 

 

5.Аспазшы тамақ пісірді.

6.Жолаушылар жолдан өтті.

  1. Суретші сурет салды.

8.Мұғалім ағай сабақ түсіндірді.

 

 Ребус шешу.  «Көктем» (сөйлем құрап, сұрақ қою) Дәптерге жазу, не істеді?, қайтті?,не қылды? сұрақтарына жауап беретін сөздердің астын сызу.

«Толықтырукестесі»

Сәйкестендіру тесті.

                             Гүл                                тәтті

                             Алма                                       хош иісті

                             Қуат                                        қызықты

                             Кітап                                       ақылды

 

Ойын:     «Сатып алу»

Білім, еңбекқорлық, ақыл, шыдамдылық, сыйластық, адамгершілік, өнерлі,ізденгіш.

(Осы қасиеттерді тақтаға іліп қойып, оқушы өзінің бойындағы жақсы қасиетті параққа жазып, тақтадағы өзіне қажет қасиетті сатып алады.Оқушыдан не үшін сатып алғанын т.б. сұрау.)

 Жаңа сабақты бекіту.

  • Оқу не үшін қажет?
  • Ыбырай ата неге шақырды?
  • Ол кім?, қай жылы, қай жерде дүниеге келген?
  • Атасының есімі кім?

 

Қорытындылау. Бағалау.

Оқушыларды мадақтап, өте жақсы қатысқан оқушыға жұлдыз беру.                           

Білем деме балам, білмейтінің көп шығар,

                                   Бәрін білетін адам дүниеде жоқ шығар.

 

— Балалар, оқу маған керек, оқу саған керек, оқу бәрімізге керек. (Оқушыларды қайталату)

— Ендеше, ерінбей оқи беру керек. Оқымаған адам өзінің мақсатына жете алмайды.

Үйге тапсырма:   Ыбырай Алтынсариннің өмірі. Өлеңді жаттау.

Сабақты қорыту.

  • Сабақ аяқталды,
  • Сау болыңыздар!

Пайдаланған әдебиеттер:

 

  1. «Сынып журналы » 2009 жыл. № 6
  2. «Бастауышты оқыту» 2010 жыл.  № 10
  3. «Ана тілі» әдістемесі   2010жыл   Алматы баспасы
  4. «Бастауыш сыныптарды оқыту» 2010 жыл     № 9
  5. «Жайық ұстазы» 2011 жыл.