Физикадан ҰБТ-да кездесетін күрделі есептер

Физикадан ҰБТ-да кездесетін күрделі есептер

Қазіргі әлемде тестік тапсырмалар арқылы білім сапасы мен деңгейін тексеру білім тексерудің жоғары технологиялар қатарына жатқызады. 2004 жылдан бастап ұлттық бірыңғай тестілеу жалпы орта, білім   беретін ұйымдарын бітірушілерінің тестілеу технологиясына енгізілді. Мектеп түлектері үшін ҰБ Тестік сынақ арқылы жеке оқушылардың қалыптасқан білім сапасы тексеріледі. 2004 жылдан бастап енгізілген бұл қорытынды сынақ күні бүгінге дейін сынақ тапсырушылар мен түлектер дайындаушы оқу мекемелерін толғандырып келеді. Білім реформасының жаңадан қойған талаптары жалпы сынақ жұмыстарын жаңа жүйеге бұруы сынақ жұмысына жаңа көзқарас қалыптастыруды талап етіп отыр. Бұл мәселенің шешімі — түлектерді дайындаудың және өздігінен дайындалудың жүйелі түрде іске асыру, ол үшін білім беру мекемелерінде орасан зор әрекеттері арқасында дайындық ұйымдастыру жұмыстары жүруі керек. Бұл ұйымдастыру жұмысы алдымен ата – аналар қауымын қамтиды, себебі ата – ананың саналы түрде жасалған бақылауы мен коррекциялық іс — әрекеттері мектеп түлегінің сынаққа жауапкершілікпен қарап, өзінің білім жетіспеушілігін өздігінен толықтыруына ұмтылдырады. Мұғалімдер қауымы жетекшілік және консультативтік роль атқарады. Басқа пәнге қарағанда физика пәнінен тест тапсыру күрделі, себебі бұл жерде әрі теориялық, әрі практикалық біліктілікпен қоса шапшаңдық қажет. Тапсырманы орындаудың тиімді тәсілін меңгерген оқушы тез арада дұрыс жауабын таба алады. Сондықтан, физика пәні бойынша ҰБТ-ға дайындалудың теориялық, практикалық және психологиялық аспектілері көптеген талаптар қояды.

1.Массасы m болат құйманы судан қатаңдығы k арқанмен а үдеумен көтереді. Болаттың тығыздығы ρ1, судың тығыздығы ρ2. Арқанның х ұзаруын табыңдар. Судың кедергі күші ескерілмейді.

  1. А)
    В)
    С)
    D)
    E)

Берілгені                                      Шешуі:

m                                                    m

k                                                        ma=kx-mg-p2gV2

a                                                         x=)

p1-су тығыздығы

p2-болат тығыздығы                          x=(p1g+p1a+p2g)

Т/К: Х-?

2.Жер айналасымен радиусы 2R орбитада қозғалатын жасанды серіктің айналу периоды, радиусы R орбита бойымен қозғалатын серіктің айналу периодынан

А) есе артық

В) 3есе кем

С) 4есе кіші

  1. D) 2есе артық

Е) 8есе артық

Берілгені                                Шешуі: 

2R                                                      

R                                                 

 

 

  1. 3. Ауырлық күші оның Жер бетіндегі мәнінің 36°/о –ын құрайды Оның Жер бетінен биіктігі (Жердің радиусы 6300 км)

А) 4200 км

В) 4000 км

С) 3600 км

  1. D) 4600 км
  2. E) 5000 км
  3. Берілгені

Fn=0.36F

R=6300км

h-?

Шешуі

Fn=

G

36(R+h)2=100R2

6(R+h)=10R

h=

4.Абсолют қара дененің сәуле шығаруының қуаттылығы 17,3 Вт-қа тең. Осы дененің бет ауданын 3,05 -ге тең деп алсақ, онда  кезіндегі температураның мәні

  1. A) 5670 К.
  2. B) 567 К.
  3. C) 950 К.
  4. D) 1000 К.
  5. E) 1100 К.
  6. Берілгені

Ф=17,3Вт

S=3,05 м2

 

 T-?

Шешуі:

R=

                 

 

5.Колба ішінде 0°С температурада су бар. Колбадағы ауаны сорып, суды булану жәрдемімен қатырады. Егер сырттан келетін жылу болмаса, судың буланатын бөлігі   (rсу = 23∙10Дж/кг;  λ = 3,3∙10Дж/кг)

  1. A) ≈0,9
  2. B) ≈0,11
  3. C) ≈0,14
  4. D) ≈0,13
  5. E) ≈0,18
  6. Берілгені

r=23Дж/кг

Дж/кг

 

Шешуі:

Q1=r mбу                        Q2= мұз

 мұз=mcy-mбу

 

 

 

5.Жиілігі 450 Гц, жылдамдығы 360 м/с толқынның таралу бағытындағы бір-бірінен 20 см-ге қалатын екі нүктесінің фаза айырмасы

А) π

В) 0,4π

С) 4π

  1. D) 0,5π

Е) 2π

Берілгені см

Гц

м/с

T/K

Шешуі:

=

 

 

 

6.Толқын ұзындығы 1 м толқынның екі нүктесінің арақашықтығы 2 м болса, осы нүктелердің фаза айырмасы

А) π

В) 0,4π

С) 4π

  1. D) 0,5π

Е) 2π

7.Тербеліс периоды 0,05 с, жылдамдығы 50 м/с толқынның таралу бағытындағы екі нүктенің арақашықтығы 0,5 м болса, осы нүктелердің фаза айырмасы

А) 2π

В) 0,4π

С) 0,5π

  1. D) π

Е) 0,2π

8.Зарядтары q және -2q болатын нүктелік зарядтардың арақашықтығы 6а. Зарядтарды қосатын түзу бойында өріс потенциалы нольге тең болатын нүктенің q зарядтан қашықтығы (k = 9∙109 Н∙кг2/Кл2)

А) 4а

В) 3а

С) 2а

  1. D) 2,5а

Е) 5а

Берілгені:

q

-2q

R=6a

 

r1-?

Шешуі:

 

 

2r1=r-r1

r1=

9.Массасы 2 т ұшақ горизонталь бағытта 50 м/с жылдамдықпен ұшып барады. 420 м биіктікте ол двигателін өшіріп, төмендей бастады да, 30 м/с жылдамдықпен аэродром жолына келіп жетті. Ұшақ қалықтап төмен түскенде ауаның кедергі күшінің жұмысы (g = 10 м/с2)

А) 0,2 МДж.

  1. B) 10 МДж.
  2. C) 22 МДж.
  3. D) 56 МДж.
  4. E) 12 МДж.

Берілгені:

m=2m=2 . 103кг

 

h=420м

 

Ак -?

Шешуі:

Ак = Е12

Е1=mgh +                               E2=

Ak=m(gh+

  1. 39,2 м/с жылдамдықпен вертикаль жоғары атылған жебенің көтерілу биіктігі және 5 с кейінгі орын ауыстыруы мен жүрген жолы (g = 10 м/с2 )  
  2. A) 87 м; 70 м; 83 м.
  3. B) 87,2 м; 73 м; 83,6 м.
  4. C) 78,4 м; 73,5 м; 83,3 м.
  5. D) 80 м; 725 м; 80 м.
  6. E) 85 м; 75 м; 85 м.

Берілгені:                         Шешуі

V0 = 39.2м/с                              H =

t = 5c

H, y, l                                      y = V0t —

 

l = H + (H – y) = 2H – y = 2 . 78,4 – 73,5 =83,3м

  1. Аялдамадан шыққан автобус үдемелі қозғала үшінші секундта 2,5 м жол жүрсе, оның бесінші секундтағы жүрген жолы
  2. A) 4 м.
  3. B) 4,5 м.
  4. C) 5 м.
  5. D) 5,5 м.
  6. E) 3,5 м.

Берілгені:                            Шешуі:

S3-S2=2,5м                               S3-S2=  — 2)

S5-S4=?                                     a =

S5-S4=

S5-S4 =

 

  1. 1 Екі поезд бірдей уақыт аралығында бірдей жол жүрді. Бір поезд үдемелі қозғалып, жолды 0,03 м/с2 үдеумен жолды жүріп өтсе, екіншісі 18 км/сағ жылдамдықпен бірінші жартысын және 54 км/сағ жылдамдықпен екінші жартысын жүреді. Әр поездің жүрген жолы
  2. A) 3 км.
  3. B) 3,75 км.
  4. C) 4 км.
  5. D) 3,2 км.
  6. E) 3,3 км.

Берілгені:                          Шешуі:

S1=S2                                          S1=

a1=0,03м/с2                           S2=Vорт . t = 22,5t

V1=18км/сағ=5м/с               Vорт =

V2=54км/сағ=15м/с                S1=S2

T/K S1, S2                                     0,015t2=7,5t

0,015t2-7,5t=0

t(0,015t-7,5)=0

t=0             t=

S=7,5м/c . 500с = 3750м = 3,75км

 

 

 

 

 

 

  1. Судың ішіндегі адам, су бетінен 14,72 м биіктікте орналасқан дыбыс көзінен шыққан дыбысты 50 мс өткен соң естиді. Адамның суда орналасқан тереңдігі

(ауадағы дыбыс жылдамдығы; ; судағы дыбыс жылдамдығы )

  1. A) 20 м.
  2. B) 15 м.
  3. C) 10 м.
  4. D) 7 м.
  5. E) 50 м.

Берілгені:                    Шешуі:

tауа = tсу                                   h = hсу + hауа

h = 9,35                              h = Vсуtсу + Vауаtауа = Vсуtсу + 5Vауаtсу

Т/К hауа                                             tсу=

Һауа =һ – һсу = һ – Vcy

 

  1. Су ішіндегі адам мен су бетінен жоғары орналасқан дыбыс көзінің арақашықтығы 9,35 м. Дыбыс адамға суға қарағанда ауда 5 есе ұзақ жетеді. Дыбыс көзінің орналасқан биіктігі

(ауадағы дыбыс жылдамдығы; ; судағы дыбыс жылдамдығы )

  1. A) 5 м.
  2. B) 4 м.
  3. C) 6 м.
  4. D) 7,5 м.
  5. E) 3 м.

Берілгені:                      Шешуі:

Һауа = 14,72м                      hcy = Vcy . tcy

t = 50мс = 0,05с                  t = taya +tcy =

Т/К: һсу                                tcy = t —

hcy = Vcy (t — = 1483 (0,05 —

 

  1. Су астында 5 м тереңдікте, екі жағы бекітілген шыны трубканың төменгі аузы ашылды. Осы кезде трубкаға 1,95 г су енді. Трубка көлемі 2 см3, атмосфералық қысым 105 Па болса, бітеу шыны трубканың қысымы (g = 10м/с2 ; ρсу =103 кг/м3)
  2. A) 3,7 кПа
  3. B) 4,7 кПа
  4. C) 5,7 кПа
  5. D) 6,7 кПа
  6. E) 7,7 кПа

Берілгені:                        Шешуі:

Һ = 5м                                    P1V1 = P2V2

m=1,95г=1,95.10-3кг                   P1V1= (Pcy + Pa)V2

V=2см3=2.10-6м3                            P1 =

P=105Па                                                  P1=Па

g=10м/с2

cy=103кг/м3

T/K: P1

 

  1. 17. 20 нКл, 5 нКл нүктелік зарядтар бір-бірінен 50 см қашықтықта орналасқан. Олардың арақашықтығын 5 есе арттыру үшін электр өрісінің атқаратын жұмысы (k = 9∙109 Н∙кг2/Кл2)

А) 1,44 мкДж

В) –14,4 мкДж

С) –1,44 мДж

  1. D) 1,44 мДж

Е) 14,4 мкДж

Берілгені:                                 Шешуі:

q1= 20нКл                            А= Wp1-Wp2=q(j1— j2)=q (-)= kq1q2

q2=5 нКл

r1=50см

r2=5r1

k = 9∙109 Н∙кг2/Кл2

т/к А