Күннің жылдық қозғалысы.

Сабақ тақырыбы: §19. Күннің жылдық қозғалысы.

Сабақ мақсаты:

  1. Оқушыларға эклиптика, зодиак белдеуі, күн мен түн теңелу нүктелері, жазғы және қысқы тоқырау күндері туралы түсіндіру.
  2. Оқушыларды өз бетімен ғылыми ой қорытындыларын жасауға жетелеу.
  3. Жауапкершілікке, тиянақтылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.

Сабақ түрі : аралас

Сабақ әдісі: баяндау, сұрақ-жауап.

Құрал-жабдықтар: компьютер, видеопроектор, слайдтар.

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Оқушылардың үй тапсырмасын қалай меңгергендерін тексеру:

  1. «Планета» деген сөз нені білдіреді?
  2. Планеталардың қозғалысын қалай бақылауға болады?
  3. Уран мен Шолпанның басқа планеталардан ерекшелігі қандай?
  4. Әр планетаға жеке-жеке сипаттама беріңдер.

ІІІ. Жаңа сабақ.

Күнді бақылай келе, ғалымдар ертеден-ақ оның жұлдыздар арасында қозғала отырып, бір жылда аспан сферасының үлкен дөңгелегі бойымен бір айналым жасайтынын байқаған. Бұл үлкен дөңгелекті гректер эклиптика деп атаған. Шоқжұлдыздар жиынтығын зодиак белдеуі деп атайды.

Күннің аспан сферасы бойынша жылдық қозғалысын эклиптика деп атайды.

21 наурыз – көктемгі күн мен түннің теңелу нүктесі.

23 қыркүйек – күзгі күн мен түннің теңелу нүктесі.

Күн мен түннің көктемгі теңелу  нүктесі Балықтар шоқжұлдызында, ал күзгі күн мен түн теңелу нүктесі Таразы шоқжұлдызында болады.

22-шілде –ең ұзақ күн –жазғы Күн тоқырау күні.

22-желтоқсан – ең қысқа күн-қысқы Күн тоқырау күні.

Күн өзінің маңайындағы планеталардың қозғалыс бағытымен өз осін айнала қозғалады.

ІV. Пысықтау.

  1. Эклиптика деген не?
  2. Зодиак шоқжұлдыздары нешеу?
  3. Олар қалай аталады?
  4. Күн мен түннің көктемгі және күзгі теңелу нүктелері қай шоқжұлдыздарға сәйкес келеді?
  5. Жазғы және қысқы Күн тоқырау қай күндері болады?

VІ. Бағалау.

VІІ. Үйге тапсырма: §19. 9-тапсырма.