Ерітінділер тақырыбына арналған типтік есептерді шығару әдістемесі
Ерітінділер тақырыбына арналған типтік есептерді шығару әдістемесі
| № | Есептің мәтіні | Шешуді орындау алгоритмі | Шешу реті | 
| №1. | Массасы 280 г су мен 40 г глюкозадан тұратын ерітіндідегі глюкозаның массалық үлесін табыңыз. | 1.Ерітінді массасын есептеу 2.Глюкозаның массалық үлесін есептеу | 1.m(ер.) = m(гл.) 2.W(гл.)=——*100%= 12,5% 
 m(ер.) | 
| №2 | Көлемі 5 литр 8 % ерітінді дайындауға натрий сульфитінің неше грамы қажет? (= 1,075 г/мл) | 1.Дайындалуға тиісті ерітінді массасын есептеу 2.Тұз массасын есептеу | 1. mе= *Vер  = 5000*1,075= 5375 г 
 2.m(Na2SO3)= 
 | 
| №3 | Көлемі 1 литр 25% ерітіндідегі еріген заттың массасы 0,458 г. Ерітіндінің тығыздығы қандай? | 1.Ерітіндінің массасын есептеу 2.Ертіндінің тығыздығын есептеу | 1. m(ер.)= 
 2.()= | 
| №4 | Массасы 400 г 50% -қ күкірт қышқылы ерітіндісінен буландыру арқылы 100 г суды бөлді. Алынған ерітіндідегі күкірт қышқылының массалық үлесі қандай? 
 | 1. Күкірт қышқылының массасын есептеу 2.Буландырудан кейінгі ерітінді массасын есептеу 3.Буландырудан кейінгі ерітіндідегі қышқылдың массалық үлесін есептеу | 1.  m (Н2SO4) = 
 mер(Н2SO4)* W(Н2SO4) — — ——————————= 200 г 100 2. mер=(400-100)г=300г 
 
 | 
| №5 | 250С кезіндегі ас тұзының  100г судағы ерігіштігі 36,0 г. Қаныққан ертіндідегі ас тұзының  массалық үлесін табыңыз. 
 | 1. 250С кезіндегі қаныққын ерітінді массасын есептеу 2.Ас тұзының массалық үлесін есептеу | 1. mер(NacI)= m(H2O)+m(NacI) =(100+36)=136г 2. | 
| №6 | Хлорсутектің 9% -қ ерітіндісін алу үшін, оның (қ.ж.) 67,2 литрін неше г суда еріту керек? | 1.Тұз қышқылының массасын есептеу 2. 9% -қ ерітіндің массасын есептеу 3.109,5г хлорсутекті еріту үшін қажет су массасын есептеу | 1. m(HCI)= 
 
 2. 3. m(H2 O)=mер(HCI )-m (HCI)= (1216,7-109,5)г=1107,7г | 
| №7 | Калий гидроксид-ң 25%-қ ерітіндісін алу үшін, оның 1 кг 50%-қ ерітіндісіне 20%-қ ерітіндінің қандай массасын алу керек? | 1. 20%-қ ерітіндінің массасын есептеу | 1. 0,2х+1000*0,5=(1000+х)*0,25 
 Х=5000г (5 кг) | 
| №8 | Заттың  300г  25%-дық  және  400г  40%–дық ерітінділерін араластырғанда алынған ерітіндідегі еріген заттың  массалық  үлесін анықтаңыз . 
 | 1.Алынатын үшінші ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесін есептеу | 1. Бұдан : 
 
 | 
| №8 | Массасы 400г 20% –дық ерітіндіні салқындатқанда 50г зат тұнбаға түскен. Қалған ерітіндідегі заттың массалық үлесі қандай? | 1.Б астапқы ерітіндідегі еріген заттың массасын есептеу 2. Қалған ерітіндідегі заттың массалық үлесін есептеу | 1. 
 
 2. 
 | 
| №9 | Массалық  үлесі  5% -қ ерітіндісін алу үшін 100мл 20% –қ күкірт қышқылының ерітіндісіне (=1,14) судың қандай көлемін қосу керек ? 
 | 1.Бастапқы ерітіндінің массасын есептеу 2.Су қосылған-н кейінгі ерітіндінің массасын есептеу 3.Судың массасын есептеу 4.Судың көлемін есептеу | 1.    m1(ер.H2SO4)=100*1,14=114г 2. 
 114*0.2=m3*0,05 Бұдан : m3(ер.)=456г 
 3. m(су)=m3(ер.)- m1(ер.H2SO4)=342 г 
 
 
 4. 
 | 
| №10 | Көлемі  500мл 32 %-қ   азот  қышқылының ерітіндісіне () 1 литр су қосылды. Алынған ерітіндідегі азот қышқылының массалық үлесі қандай ? 
 | 1.Бастапқы ерітінді массасын есептеу 2.Ерітіндідегі қышқылдың массалық үлесін есептеу 
 | 1.m1 (ер.HNO3  )=500мл .1.20 =600г 2. 1 Литр судың массасы 1000г -ға тең, олай болса : 
 m11= 3 m3 600=1600 3 31600=192 3(HNO3) = 0.12 (12%) 
 | 
| №11 | Натрий хлоридінің көлемі 500 мл 20%- дық ертіндісінен (=1.152) 4.5% -дық ертіндісін (=1.029алу үшін оны қандай көлемге дейін сұйылту қажет? 
 | 1.Бастапқы  ертінді  массасын  есептеу 2.Алынатын ерітінді массасын есептеу 3.Сұйылтылған ерітінді көлемін есептеу | 1.m1 (ер. NaCl ) = 2. 
 3. V3ер(NaCI )= 
 | 
| №12 | Азот қышқылының   1литр ерітіндісінде () 224г қышқыл бар . Осы ерітіндідегі қышқылдың массалық үлесін анықтаңыз . 
 | 1.Ерітінді массасын есептеу 2. НNO3 -ң массалық үлесін есептеу | 1. mер.(НNO3)=1000*1.12 г/мл=1120г 
 
 m(НNO3) 2.W(гл.)=————-*100%= 20% 
 m(ер.) | 
| №13 | Массалық үлесі  26%-қ калий гидроксиді ерітіндісінің тығыздығы 1,24г/мл. Көлемі 5л.калий гидроксиді  ерітіндісінде неше моль КОН бар ? 
 | 1.Ерітінді массасын есептеу 2.Ерітіндідегі еріген заттың массасын есептеу 3. КОН-ң зат мөлшерін есептеу | 1.m (ер. КОН) 
 2.m (KOH )= 
 3. | 
| №14 | Магний сульфаттың 5%-қ ерітіндісін дайындау үшін 400г алынған. Алынған ерітіндінің массасын анықтаңыз . 
 | 1. 400г  кристаллогидрат  құрамындағы судың массасын есептеу 2.Алынған ерітіндінің массасын есептеу 
 | 1. 1моль    MgSO4 7H2O  массасы   246г 
 246г MgSO4 7H2O ——— 126г H2O 400г МgSO4 7H2O ————X H2O бар . X=204,9г су бар 
 2. 400г кристаллогидрат құрамында 204,9г су және 195,1г құрғақ тұз бар.Пропорция құру арқылы 195,2г тұз қанша грамм ерітіндіде болатынын есептеп табу: 100г ерітіндіде ——5г MgSO4 X г ерітіндіде ——195,2г MgSO4 бар 
 немесе 3,902кг 
 | 
