Сөйлеудің диалогтік және монологтік түрлері

Сабақтың тақырыбы: Сөйлеудің диалогтік және монологтік түрлері

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Сөйлеу тілінің түрлері, сөйлеудің монологтік, монологтік ерекшеліктерін танытып, ұсынылған тақырып бойынша монолог, диалог құра білуге үйрету.

Тәрбиелік: Оқушыларды еңбексүйгіштікке, адамгершілікке, үлкенге құрмет, кішіге ізет көрсете білуге тәрбиелеу.

Дамытушылық: Оқушы ойын, қиялын, шығармашылықпен жұмыс істей білу қабілетін дамыту

Сабақтың типі: Жаңа білімді игерту сабағы

Сабақтың түрі: Дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілдері: Түсіндірмелі, рөлге бөліп оқу, талдау, өзіндік жұмыс, жатқа оқу, т.б.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ. Жаңа білімді игерту

Диалог- сөйлесу, әңгімелесу деген сөз. Көркем шығармада екі я одан да көп адамдардың бір-бірімен тікелей сөйлескен сөздерін диалог дейміз.

Диалог көркем шығармада да, ауызекі сөйлеу тілінде де кездеседі.

Монолог – бір кісінің сөйлеуі, ойы. Монологта белгілі бір тақырыпты баяндап, сипаттап, әңгімелеп айтып беру мақсаты көзделеді. Онда адамдардың ойы, пікірі, көңіл-күйі, психологиялық ішкі толғанысы, саяси-ғылыми көзқарасы, дүниетанымы – бәрі ашық байқалады.

Лекция, баяндамалар да монологқа жатады. Монолог әдеби сөйлеу үлгісіне жатады.

Мысал ретінде Абайдың қара сөздерін, «Жыр құдіреті», «Ақтамберді жырау», 144-146 беттер (дидактикалық материалдар) оқып беріп, оқушылардың өздеріне ажыратқызамын.

ІІІ. Жаңа сабақты бекіту

307-жаттығу

Рөлге бөліп оқу
Тәрбиелік мәнін анықтау

308-жаттығу

Үзінділерді мәнерлеп оқу
Рөлдерге бөліп оқу

Автор
Шешесі
Зере
Абай
Жиренше

Қай шығармадан үзінді екенін анықтау

Өзіндік жұмыс

Кез-келген тақырыпта жұптаса отырып диалог құрау

Туған жер
Достық
Қызылоданың 70 жылдық мерейтойы
Адамгершілік
Ата-ананың алдындағы парыз

309-жаттығу

Мәнерлеп оқу
Монолог екенін дәлелдеу
Сөздердің байланысу түрлерін анықтау

ІҮ. Қорытынды

Ү. Бағалау

ҮІ. Үйге тапсырма: Диалог, монолог жаттап келу