«Білгір биолог»

Биология пәнінің мұғалімі:  Айтимова А.Ғ

№3 орта жалпы білім беретін қазақ мектебі

Биологиялық тренажер

Оқушылардың есте сақтау, логикалық ойлау шапшаңдықтарын, ой-өрісін дамытып, білімдерін тексеруде және пәнге деген қызығуын арттыруда тапсырмаларды түрлендіріп беру үлкен рөл атқарады.

Тақырыбы: «Білгір биолог»

Мақсаты: Оқушылардың  биология  пәніне қызығушылығын оята отырып,

білімдерін тиянақтау

Түрі:   интеллектуалды  ойын

І тур  «БӘЙГЕ»  (10 балл)

(Тез жауап беріліуі керек . Әр дұрыс жауап 10 баллмен есептеледі)

1 Өсімдіктерді зерттейтін ғылым.\Ботаника\

2  Қазақстанның  қызыл кітабы қашан шықты? . \ 1981 жылы\  

  1. Қазақстанда қанша қорық бар? . \ 9 \

4   Өсімдіктің өсім мүшелерін ата.\  тамыр, сабақ, жапырақ\

5  Өсімдіктің көбею мүшелері . \ гүл, жеміс, ұлпа\

6  Жасушаны  ашқан  ғылым  . \  Роберт  Гук \

7  Тек  өсімдік  жасушасына  тән денешік .  \ пластик \

8  Шығу тегі,  құрылысы, атқаратын  қызметі ұқсас жасушалар  тобы  \ ұлпа\

9  Қарашірік, шымтезек қандай тыңайтқыштарға жатады \органикалық\

10 Тамыр түрлері  \  негізгі, жарнама ,қосалқы \  

11  Бір жыл ішінде пайда болған сүрек қабаты  \жылдық  сақина \ 

12  Күн гүлі деп аталатын өсімдік \ күнбағыс \ 

13 Ең ірі жеміс \ асқабақ \

14 Фотосинтез  процесін ашқан ғылым \ Тимирязов \

15  Жапырақтары түгелдей тікенге айналған өсімдік \ кактус \

16  Жарықта өсімдік  жапырағынада  жүретін  проссесс   \  фотосинтез\

17  Түрі  өзгерген жер асты өркендері \ тамырсабақ , түйнек , пиязшық \

18  Түйнекте жетілмеген жапырақтың құрап түсіп қалған ізі  \көзше\

19  Бидайдың жемісі не деп аталады \ дәнек \ 

20  Бір гүлде аталық пен аналықтың  болуы \ қос жынысты \

ІІ тур «Кім білгір? » (1 балл)  (тест  жұмысы )

ІІ  турдан соң  ұпайы аз 4оқушы ойыннан  шығады .

ІІІ тур «Полиглот»

1 Өсімдіктің  жер асты  мүшесі  \ тамыр —  корень – root \

2  Ең  ірі  жеміс  \  асқабақ  —  тыква — pumpkin \

3  Қай мүше  жасыл  асхана деп аталады? ( жапырақ – лист  — letter)

  1. Өсімдіктің жапырақ, гүл, жеміс бекінетін бөлімі (сабақ-стебель- stalk)
  2. Көбеюге қажетті түрі өзгерген, қысқарған өркен (гүл-цветок- flower)
  3. Мәңгі жасыл ағаш (шырша — ель- spruce)

(Ұпайы аз 3 оқушы ойыннан шығады.)

 

 

ІV тур «Ғажайып биология»

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

20- жануарлардың тіршілік орталары ( сулы, құрлық-ауа, топыра)

30-денесі бір ғана жасушадан тұратын ағзалар (бір жасушалар)

40- кез-келген жануардың сыртқы ортада болатын түрлі әсерлерге белгілі бір әрекет ретінде жауап беруі (тітіркендіргіштік)

 

20-жасыл эвглена көмегімен қозғалады? (талшық)

30-қолайсыз жағдайларды қорғайтын қабықша (циста)

40- мына органоидтардың қайсысы қай жәндікке тән: кірпікшелілер, талшық, жалғанаяқ (кірпікшелі кебісше, жасыл эвглена, амеба)

 

20- шаян, өрмекші, бунақденелілердің денесіндегі су, газ өтпейтін қатты қабықша ( хитин)

30- сүйекті шеміршекті, қанды, майды түзететін ұлпа (дәнекер)

40- нейронның ұзын және қысқа өсіндісі не деп аталады? ( аксон, дендрит)

(Ұпайы аз 1 оқушы ойыннан шығады.)

V тур  «Дода» (Биологиялық эстафета)

Бұл турда 1 оқушы 1 жемістің не  өсімдіктің атын айтып, келесі оқушы сол өсімдіктің не жемістің соңғы әрпінен басталатын өсімдіктің атын айтуы керек.     (Мысалы: алма-алмұрт, шие-емен…..)

VІ тур  «Қорытынды»

 

Батыс Қазақстан облысы Жаңақала ауданы, Жаңақала ауылы.