Зат есімнен өткенді қайталау

Пәні :қазақ тіліӨтілетін күні:30.11.13Сыныбы:7
Сабақтың тақырыбыЗат есімнен өткенді  қайталау
Сабақтың мақсатыОқушыларға зат есімнің мағыналық түрлерін, зат есімнің жасалу жолдарын, емлесі туралы түсіндіру

 

Білімділік Зат есімнің сұрақтарын

— рең мәнін тудыратын жұрнақтарды,

— жалғауларын(көптік, септік, тәуелдік, жіктік)

-мағынасына қарай(жалқы, жалпы, деректі дерексіз)

— құрамына қарай бөлінуін білу(дара, күрделі)

ТәрбиелікРухани-адамгершілік тәрбие беру

 

 

ДамытушылықОқушылар өздері іздене отырып, шығармашылық қабілетін қалыптастыру , мәдени сөйлеу дағдысын дамыту.

 

Оқу нәтижесіӨздері ізденеді, бірін- бірі бағалайды
Түйінді идеяЗаттың атауын білдіретін сөздер
Сабақтың түріІздену, шығармашылық сабағы
Cабақтың типі  Қайталау, пысықтау сабағы
Көрнекілігі Тірек сызбалар, суреттер,сөзжұмбақтар, үлестірме қағаздар.
Мұғалімнің іс –әрекетіОқушының іс- әрекеті
ТапсырмаларҰйымдастыру(3мин)

Үй тапсырмасын сұрау

( 7мин)

А, В, С деңгейдегі  оқушыларға  түрлі сұрақтар қою

Жаңа сабақ    (15 мин)

Қызығушылығын ояту

 

Дағды мен іскерлік                                                                     (10мин)

 

Бекіту(5мин)

 

Сабақты қорыту

Үйге тапсырма(5мин)

 

Топқа бөлініп отырады

Сұрақ –жауап

 

Ойын еркін жеткізу

 

 

Кітаппен жұмыс жасай білу . Cалыстырады

 

Сұрақ- жауап.Диалогтік пікірлесу.

 

Бекіту сұрақтарына жауап береді

Үйге тапсырма алады

Рефлекция жазады

Әдіс-тәсілдер Жұптық,топтық жұмыс жасау,ой қозғау,еркін сөз сөйлеу,Сыни тұрғысынан ойлау технологиясының стратегияларын қолдану

 

 

С А Б А Қ Т Ы Ң                  Б А Р Ы С Ы:

1.Ұ Й Ы М Д А С Т Ы Р У

а) Оқушыларды  түгелдеу, сыныпты сабаққа дайындау,санау арқылы топқа бөліп отырғызу

ә) Үй тапсырмасын сұрау

1.Зат есім деген  не,  сұрақтары қандай?

2.Зат  есімнің мағыналық  түрлері.

3.Зат есімнің  құрамына қарай   түрлері.

4.Зат есімнің рең мәнін тудыратын  жұрнақтарды білеміз  бе?

  1. 5. Деректі , дерексіз зат есім деген не?

6.Жалпы , жалқы есім деген  не?

 Ж А Ң А   С А Б А Қ

1.Қызығушылығын  арттыру    «Белгісіз   сурет»  әдісін  қолдандым

 

 

Әр топтан бір бала шығып,  белгісіз  суретті көріп , өз тобына барып , не көргенін келесі балаға жеткізеді,  сол суретті  басқа бала қағаз бетіне  түсіруі керек.Осы кезде  балалардың қызығушылығы басым болып,  белсенділігі артады. Зат есімге байланысты сөздер жазып, жалқы , жалпы зат есімдерді айыра біледі. Сөйлемдер құрап, тың ойлар  айта бастайды. Тиімділігі : балалар  ойнап жүріп ойланады, ойлана жүріп зат есімді меңгерді. Әр топ   өзінше пікір   айтып ойларын еркін жеткізе біледі.Салынған суретке қарап, 3-4сөйлем жазады.

Салынған суреттерін тақтаға шығып, қорғап шығады.Сөйлемдерін оқиды.

1-топ: Барлық тіршілік атаулы күннің көзінен жаралған .

2-топ : Күн, ай, жұлдыз,жүрек ,жер, бұлт бәрі де адамға қажет  дүниелер.

3-топ:Адамның  көңіл-күйі әр түрлі  болады. Бір кезде  бұлттай қатал, күндей күліп,  жұлдыздай жарық.

4-топ:Күн шуағын шашып тұр. Кеше ай жарық болды.  Аспанды қара бұлт  басты.Адамдардың жүрегі таза болуы керек.

Балалар сөз саптауда, сөйлем құрауда  біраз қинала отырып  жазуы мүмкін.Жаңа әдіс- тәсіл балаларға әсер етіп қызығушылығын арттырыры сөзсіз.

 2.Мағыныны  таныту.Болжау статегиясы. Берілген мәтінді бір оқушы оқиды да, тобына барып, ойласа отырып, жалғасын жазады.Мәтін ішінен зат есімді тауып мағынасына қарай ажыратады.

                                                Еріншек   бала

Баяғыда  бір  еріншек  бала  болыпты.

«Балам,  ел  қатарлы  жер  жыртайық, егін  егейік» —  дейді әкесі

Ертең   жер  де   жыртамын,   егін  де  егемін,  бүгін  кішкене   ұйықтап  алайын деген бала  пырылдап   ұйқыға  кетеді.Әкесі  де  баласының  сөзіне  сеніп,  көрші  ауылға  асқа   кетеді.

Ертеңіне  әкесі  астан   келсе,   бала  үйде  жоқ  екен.Ауылда  тойланып  жатқан   Наурыз  тойына   кетіп  қалыпты. Келе  сала  ……..

Ойды әрі қарай топ болып, ойласа отырып мәтін жазу.Мәтін ішінен зат есімдерді  табу

 

 

 3.Жеке  жұмыс. Жасырынған  жұрнақтар

Әке… маған құлын… ерттеп беріңізші.Әйтпесе , өзім көрпе...

салам да , Астанадағы аға…ыма жүйіткіп кетіп қаламын.

Қой, балам, жолда небір айла…лер бар.

Жоқ, апа… маған ешкім қарсы тұра алмайды.Себебі мен ағақуан… сыйлауға барамын.

Жасырынған жұрнақтарды тауып,зат есімнің қандай жұрнақтары екенін анықта.

Тиімділігі:Әр бала жеке жұмыс жүргізеді.Зат есімнің рең мәнін тудыратын жұрнақтарды білмегенін тез арада біле аламыз.А деңгейдегі, Вдеңгейдегі және С деңгейдегі балалардың жауаптарын салыстыра отырып тексеруге ыңғайлы тәсіл.

 

4.Оқушылардың жалпы зат есімнен білген білімдерін тест арқылы бекіту.Оқушылар бұл тарауда бірін- бірі бағалап, тексереді.Содан соң дұрыс  жауап беріледі

Тиімділігі:Баланың  жұмысы тез тексеріледі,қайта қортындылау, ой қорыту

 

 

Түрлері

Мысалдар

ЖалпыЖалқыДеректіДерексізДараКүрделі
Төлеби ауданы
Достық
Тасбақа
Асқабақ
Ауа
Ауыл- аймақ
Адамгершілік
Асан
Тау  самалы
Айгүл

 

 

Сабақты қорыту. «Зат  есім»  сөзжұмбағымен аяқтау

ЗЖАЛПЫЖАЛҚЫДЕРЕКТІДЕРЕКСІЗ
А
Т
Е
С
І
М

 

Үйге тапсырма. « Зат есім» деп аталатын ертегі жазып келу

Бағалау. Балалар өздері түрлі фишкалар арқылы  бірін -бірі бағалайды

Рефлекция. Балалар сабақ туралы өз ойларын жапсырғыш қағаздарға жазып, смайликтердің астына жапсырады

Пәні :қазақ тіліӨтілетін күні:30.11.13Сыныбы:7
Сабақтың тақырыбыЗат есімнен өткенді  қайталау
Сабақтың мақсатыОқушыларға зат есімнің мағыналық түрлерін, зат есімнің жасалу жолдарын, емлесі туралы түсіндіру

 

Білімділік Зат есімнің сұрақтарын

— рең мәнін тудыратын жұрнақтарды,

— жалғауларын(көптік, септік, тәуелдік, жіктік)

-мағынасына қарай(жалқы, жалпы, деректі дерексіз)

— құрамына қарай бөлінуін білу(дара, күрделі)

ТәрбиелікРухани-адамгершілік тәрбие беру

 

 

ДамытушылықОқушылар өздері іздене отырып, шығармашылық қабілетін қалыптастыру , мәдени сөйлеу дағдысын дамыту.

 

Оқу нәтижесіӨздері ізденеді, бірін- бірі бағалайды
Түйінді идеяЗаттың атауын білдіретін сөздер
Сабақтың түріІздену, шығармашылық сабағы
Cабақтың типі  Қайталау, пысықтау сабағы
Көрнекілігі Тірек сызбалар, суреттер,сөзжұмбақтар, үлестірме қағаздар.
Мұғалімнің іс –әрекетіОқушының іс- әрекеті
ТапсырмаларҰйымдастыру(3мин)

Үй тапсырмасын сұрау

( 7мин)

А, В, С деңгейдегі  оқушыларға  түрлі сұрақтар қою

Жаңа сабақ    (15 мин)

Қызығушылығын ояту

 

Дағды мен іскерлік                                                                     (10мин)

 

Бекіту(5мин)

 

Сабақты қорыту

Үйге тапсырма(5мин)

 

Топқа бөлініп отырады

Сұрақ –жауап

 

Ойын еркін жеткізу

 

 

Кітаппен жұмыс жасай білу . Cалыстырады

 

Сұрақ- жауап.Диалогтік пікірлесу.

 

Бекіту сұрақтарына жауап береді

Үйге тапсырма алады

Рефлекция жазады

Әдіс-тәсілдер Жұптық,топтық жұмыс жасау,ой қозғау,еркін сөз сөйлеу,Сыни тұрғысынан ойлау технологиясының стратегияларын қолдану

 

С А Б А Қ Т Ы Ң                  Б А Р Ы С Ы:

1.Ұ Й Ы М Д А С Т Ы Р У

а) Оқушыларды  түгелдеу, сыныпты сабаққа дайындау,санау арқылы топқа бөліп отырғызу

ә) Үй тапсырмасын сұрау

1.Зат есім деген  не,  сұрақтары қандай?

2.Зат  есімнің мағыналық  түрлері.

3.Зат есімнің  құрамына қарай   түрлері.

4.Зат есімнің рең мәнін тудыратын  жұрнақтарды білеміз  бе?

  1. 5. Деректі , дерексіз зат есім деген не?

6.Жалпы , жалқы есім деген  не?

 Ж А Ң А   С А Б А Қ

1.Қызығушылығын  арттыру    «Белгісіз   сурет»  әдісін  қолдандым

 

 

Әр топтан бір бала шығып,  белгісіз  суретті көріп , өз тобына барып , не көргенін келесі балаға жеткізеді,  сол суретті  басқа бала қағаз бетіне  түсіруі керек.Осы кезде  балалардың қызығушылығы басым болып,  белсенділігі артты. Зат есімге байланысты сөздер жазып, жалқы , жалпы зат есімдерді айыра білді. Сөйлемдер құрап, тың ойлар  айта бастады. Тиімділігі : балалар  ойнап жүріп ойланады, ойлана жүріп зат есімді меңгерді. Әр топ   өзінше пікір   айтып ойларын еркін жеткізе білді.Салынған суретке қарап, 3-4сөйлем жазды

Салынған суреттерін тақтаға шығып, қорғап шығады.Сөйлемдерін оқиды.1-топ: Барлық тіршілік атаулы күннің көзінен жаралған . 2-топ : Күн, ай, жұлдыз,жүрек ,жер, бұлт бәрі де адамға қажет  дүниелер.

 

 

3-топ:Адамның  көңіл-күйі әр түрлі  болады. Бір кезде  бұлттай қатал, күндей күліп,  жұлдыздай жарық.

4-топ:Күн шуағын шашып тұр. Кеше ай жарық болды.  Аспанды қара бұлт  басты.Адамдардың жүрегі таза болуы керек.

Балалар сөз саптауда, сөйлем құрауда  біраз қинала отырып  жазды.Оның себебі де бар.Камераға түсіру, басқа мұғалімнің сабақ  беруі,жаңа әдіс- тәсілдер, топқа бөліп отырғызу оқушылар  күтпеген жағдай.

 2.Мағыныны  таныту.Болжау статегиясы. Берілген мәтінді бір оқушы оқиды да, тобына барып, ойласа отырып, жалғасын жазады.Мәтін ішінен зат есімді тауып мағынасына қарай ажыратады.

                                                Еріншек   бала

Баяғыда  бір  еріншек  бала  болыпты.

«Балам,  ел  қатарлы  жер  жыртайық, егін  егейік» —  дейді әкесі

Ертең   жер  де   жыртамын,   егін  де  егемін,  бүгін  кішкене   ұйықтап  алайын деген бала  пырылдап   ұйқыға  кетеді.Әкесі  де  баласының  сөзіне  сеніп,  көрші  ауылға  асқа   кетеді.

Ертеңіне  әкесі  астан   келсе,   бала  үйде  жоқ  екен.Ауылда  тойланып  жатқан   Наурыз  тойына   кетіп  қалыпты. Келе  сала  ……..

 

 

Ойды әрі қарай топ болып, ойласа отырып мәтін жазу.Мәтін ішінен зат есімдерді  табу

 3.Жеке  жұмыс. Жасырынған  жұрнақтар

Әке… маған құлын… ерттеп беріңізші.Әйтпесе , өзім көрпе...

салам да , Астанадағы аға…ыма жүйіткіп кетіп қаламын.

Қой, балам, жолда небір айла…лер бар.

Жоқ, апа… маған ешкім қарсы тұра алмайды.Себебі мен ағақуан… сыйлауға барамын.

Жасырынған жұрнақтарды тауып,зат есімнің қандай жұрнақтары екенін анықта.

Тиімділігі:Әр бала жеке жұмыс жүргізді.Зат есімнің рең мәнін тудыратын жұрнақтарды білмегенін тез арада біле қойдық.А деңгейіндегі қыз баланың өзінде 2қате бар,Вдеңгейіндегі балада 1ғана жауап бар,С деңгейдегі балада 2 жауап бар.Жауап диаграммасы былай болды

4.Оқушылардың жалпы зат есімнен білген білімдерін тест арқылы бекіту.Оқушылар бұл тарауда бірін- бірі бағалап, тексереді.Содан соң дұрыс  жауап беріледі

А деңгейдегі оқушы жауабы            16

В деңгейдегі оқушының жауабы      15

С деңгейдегі оқушының жауабы      12

Түрлері

Мысалдар

ЖалпыЖалқыДеректіДерексізДараКүрделі
Төлеби ауданы
Достық
Тасбақа
Асқабақ
Ауа
Ауыл- аймақ
Адамгершілік
Асан
Тау  самалы
Айгүл

 

Тиімділігі:Баланың  жұмысы тез тексеріледі,қайта қортындылау, ой қорыту

Тиімсіз жағы: үлгерімі төмен оқушылар отырып қалады

 

 

 

Сабақты «Зат  есім»  сөзжұмбағымен  аяқтадым.Осы кезде  балалардың белсенділігі  артты.Әр топтан бір бала  тақтаға  жарыса  шығып,  зат есімнің  мағынасына  қарай  түрлерін  ажыратып ,қорытындылады.

 

Балаларды таңдандырған тағы бір ерекшелік:Оқытудағы бағалау

тәсілі балаларға ұнады. Тақтаға смайликтерді ілдім, сабақ оған ұнады ма, жоқ па  бала өзі рефлекция жазып, әр түрлі белгілер арқылы бағалады.