Қазақстанның Ресейге қосылуының аяқталуы және оның салдары

 

 

Сабақтың тақырыбы; Қазақстанның Ресейге қосылуының аяқталуы және оның салдары

Сабақтың мақсаттары:

-Ұлы жүздің Ресей империясына қосылу процесін тездеттірген жағдайларды ашып көрсету.

-оқулық мәтінімен өздігінен жұмыс істеу және салыстырмалы талдау жасай білу дағдыларын дамыту.

-оқушыларды ұлтжандылыққа,еліне деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі.

2.Сыныпты үш топқа бөлу

3.оқушылардың ынтасын сабаққа аударуға арналған сұрақ қою.

А)Біз сендермен  оқу жылының басында;  Қазақстан неге мұсылмандық Қоқанды емес християндық Ресейді қабылдады деген болатынбыз.Бүгінгі сабағымызда осы сұрағымыздың  оң және теріс жақтарын көруге тырысамыз.

-Сынама тест даталық диктант. (бірінші деңгей)

1.1731 ж-кіші жүздің Ресей империясының қол астына кіруі

2.1723 ж-Ақтабан шұбырынды,Алқакөл сұлама

3.1729-1730 жж-Аңырақай шайқасы

4.1748 ж-Әбілқайыр ханның өлімі

5.1758-Жоңғарияның құлауы

6.1761ж –Шыңжаң бірлестігінің құрылуы

7.1711-1781 жж-Абылай ханның өмір сүрген жылдары

8.1771 ж-Абылай үш жүздің ханы

9.1778 ж-Абылай орта жүздің ханы

10.1773-1775 жж-Е.Пугачев көтерлісі

11.1783-1797 жж-С.Датұлы көтерлісі

12.1821 ж-Тентектөре  бастаған азаттық көтерліс

13.1822 ж-Сібір жарғысының қабылдануы

14.1824 ж-Орынбор жарғысының қабылдануы

15.1836-1838 жж-бөкей ордасындағы шаруалар көтерлісі

16.1837-1847 жж-К.Қасымұлы көтерлісі

17.1847 ж-Қапал бекінісінің салынуы

18.1854 ж-Верный бекінісінің салынуы

19.1857 ж-Судирменінің салынуы

20.1858 ж-Верныйда сыра зауытының ашылуы

Бір бірін тексеру бағалау:20-16/5, 15-11/4, 10-7/3, 6-0/2

Екінші деңгей;  Үш топқа 1)1822 жыл ,2)1824 жыл ,3)1847 жыл даталардың мағанасын ашу,өз ойыңды қосу

Жаңа сабақты өздері игеру:Тірек сөздерді беру (үшінші деңгей)

1.Іле  өңіріндегі Ресей империясының іс шаралары

2.1859 жыл

3.1860 жыл (полковник Циммерман)

4.1860 жыл Ұзынағаш Колпаковский

5.1863 жыл

6.1864 жыл Черняев басқарған орыс әскері

7.1865 жыл

8.1866 жыл

9.1868-1873 жылдар

Тірек сөздердің мағанасын ашу;

Патша үкіметі Оңтүстіқ Қазақстан өңірінен Қоқан хандығын ығыстырып, өз бақылауына алу үшін әскери қимылдарын көбірек ұйымдастыра бастады.

 

1859 жылы Ұлы жүзде тұрғызылған Қастек бекінісі Россияның тірегі саналып, Қоқан ханының шабуылдарына тосқауыл болды. Шу алқабынан полковник Циммерман тобы шабуылдап, 1860 жылы 26 тамызда Тоқмақты, 4 қырқүйекте Пішпекті алды. 1860 жылы 27 қазанда Ұзынағаш түбінде Алатау округінің билеушісі Г.А.Колпаковский басқарған орыс отряды қоқан әскерін жеңеді. Бұл шайқаста 400-ге жуық Қоқан сарбазы қаза табады, ал орыстар – 2 адамнан айрылды.

 

1863 жылы Қоңырат 4 мыңға жуық, бестаңбалы руынын 5 мыңға жуық шаңырағы Россия билігін мойындайды.

 

1864 жылы қөктемде Қоқан хандығына қарсы жіберілген патша әскері Шу алқабын, Мерке, Әулиеата, Түркістан бекіністерін алса, осы жылы 22 қыркүйекте Черняев төбы Шымкентті алады, ал Ташкентті шілде айында 1865 жылы үш күндік шайқастан кейін алды.

 

1866 жылы Бухар хандығын орыс әскерлері жаулап, 1867 жылы хандық иеліктері Түркістан генерал-губернаторлығының құрамына кірді, ал 1868 жылы Қоқан хандығына тәуелді болған қазақ жерлері Россия құрамына еніп, Түркістан генерал-губернаторлығына бағындырылды. 1873 жылы Хиуа хандығының орыс әскерінен жеңілуі Хиуа хандығы билігінен қазақтардың толық бөлініп шығуын тездетті.

 

Сөйтіп, XIX ғасырдың 30 жылдарынан басталып, 1,5 ғасырға созылған қазақ елінің Россия құрамына қосылу процесі – Ұлы жүздің Россия империясының құрамына енуімен аяқталды. XIX ғасырдың 60 жылдарында қазақ жері түгелдей Россия отарына айналды.

Қорытынды жасау: (төртінші деңгей)Әр  топ өз ойларын білдіру.Сабақтың басында айтылған сұрақпен байланыстыра отырып сбақты қоытындылау.

Бұл оқиғаның прогресті жағы:

  1. Саяси, қоғамдық қатынаста феодалдық – патриархалдық белгінің жойылуына жол ашты.
  2. Феодалдық – көшпелі шаруашылықтан капиталистік өндіріске көше бастады.
  3. Қазақстан жалпы россиялық рынокқа тартылды.
  4. Патшалық билік қысымының күшеюі ұлттық сананың оянуына әсер етті.

Өз ойларын жазу;Қазақстан

кешебүгінертең

 

Оқушыларды бағалау;

Үйге тапсырма;

 

 

8 сынып оқушыларының жұмыс парақшасы

1 жұмыс: Даталық диктант

1.1731 ж-

2.1723 ж-

3.1729-1730 жж-

4.1748 ж-

5.1758-

6.1761ж –

7.1711-1781 жж-

8.1771 ж-

9.1778 ж-

10.1773-1775 жж-

11.1783-1797 жж-

12.1821 ж-

13.1822 ж-

14.1824 ж-

15.1836-1838 жж-

16.1837-1847 жж-

17.1847 ж-

18.1854 ж-

19.1857 ж-

20.1858 ж-

Бір бірін тексеру бағалау:20-16/5, 15-11/4, 10-7/3, 6-0/2

2 жұмыс:1822 жыл датаның маңызымен мағанасын түсіндір.Қорытынды жаса.Кесте немесе тірек сызба ретінде.

3 жұмыс:Жаңа тақырыпты тірек сөздері бойынша  игеру,ашу

1.Іле  өңіріндегі Ресей империясының іс шаралары

2.1859 жыл

3.1860 жыл (полковник Циммерман)

4.1860 жыл Ұзынағаш Колпаковский

5.1863 жыл

6.1864 жыл Черняев басқарған орыс әскері

7.1865 жыл

8.1866 жыл

9.1868-1873 жылдар

Өз ойларын жазу;Қазақстан

кешебүгінертең

 

 

 

 

 

 

 

8 сынып оқушыларының жұмыс парақшасы

1 жұмыс: Даталық диктант

1.1731 ж-

2.1723 ж-

3.1729-1730 жж-

4.1748 ж-

5.1758-

6.1761ж –

7.1711-1781 жж-

8.1771 ж-

9.1778 ж-

10.1773-1775 жж-

11.1783-1797 жж-

12.1821 ж-

13.1822 ж-

14.1824 ж-

15.1836-1838 жж-

16.1837-1847 жж-

17.1847 ж-

18.1854 ж-

19.1857 ж-

20.1858 ж-

Бір бірін тексеру бағалау:20-16/5, 15-11/4, 10-7/3, 6-0/2

2 жұмыс:1824 жыл датаның маңызымен мағанасын түсіндір.Қорытынды жаса.Кесте немесе тірек сызба ретінде.

3 жұмыс:Жаңа тақырыпты тірек сөздері бойынша  игеру,ашу

1.Іле  өңіріндегі Ресей империясының іс шаралары

2.1859 жыл

3.1860 жыл (полковник Циммерман)

4.1860 жыл Ұзынағаш Колпаковский

5.1863 жыл

6.1864 жыл Черняев басқарған орыс әскері

7.1865 жыл

8.1866 жыл

9.1868-1873 жылдар

Өз ойларын жазу;Қазақстан

кешебүгінертең

 

 

 

 

 

 

 

 

8 сынып оқушыларының жұмыс парақшасы

1 жұмыс: Даталық диктант

1.1731 ж-

2.1723 ж-

3.1729-1730 жж-

4.1748 ж-

5.1758-

6.1761ж –

7.1711-1781 жж-

8.1771 ж-

9.1778 ж-

10.1773-1775 жж-

11.1783-1797 жж-

12.1821 ж-

13.1822 ж-

14.1824 ж-

15.1836-1838 жж-

16.1837-1847 жж-

17.1847 ж-

18.1854 ж-

19.1857 ж-

20.1858 ж-

Бір бірін тексеру бағалау:20-16/5, 15-11/4, 10-7/3, 6-0/2

2 жұмыс:1847 жыл датаның маңызымен мағанасын түсіндір.Қорытынды жаса.Кесте немесе тірек сызба ретінде.

3 жұмыс:Жаңа тақырыпты тірек сөздері бойынша  игеру,ашу

1.Іле  өңіріндегі Ресей империясының іс шаралары

2.1859 жыл

3.1860 жыл (полковник Циммерман)

4.1860 жыл Ұзынағаш Колпаковский

5.1863 жыл

6.1864 жыл Черняев басқарған орыс әскері

7.1865 жыл

8.1866 жыл

9.1868-1873 жылдар

Өз ойларын жазу;

кешебүгінертең