Сабақтың тақырыбы Теңдеу

Қалжанов Бауыржан Аманбекұлы

Қызылорда облысы, Жалағаш ауданы,

№34 Ә.Бердаулетов атындағы орта мектебінің математика пәні мұғалімі

 

 

Пәні:  МатематикаКүні:Сынып: 5
Сабақтың  тақырыбыТеңдеу
Сабақтың мақсаты:1.      Санды теңдік негізінде теңдеу құрастыра білу;

2.      Әріптің теңдеуді тура санды теңдікке айналдыратын  мәнін түсіну;

3.      Теңдеу түбірін табу немесе оның бірде бір түбірі болмайтындығына көз жеткізу;

4.      Теңдеу құрауыштарын ажырата алу.

Оқытуда қолданылатын

әдіс — тәсілдер

«Лездеме», «Жаңа білімге көпір салу»,   АКТ пайдалану, «Топтардағы өзара бағалау», «Өзіндік мысал»
Оқыту нәтижесі:1.      Санды теңдік негізінде теңдеу құрастыра білетін болады;

2.      Әріптің теңдеуді тура санды теңдікке айналдыратын  мәнін түсінетін болады;

3.      Теңдеу түбірін табу немесе оның бірде бір түбірі болмайтындығына көз жеткізеді;

4.      Теңдеу құрауыштарын ажырата алатын болады.

Негізгі идеяларТеңдеу, теңдеу шешу, теңдеудің түбірі, тура теңдік, теңдеу құрауыштары.
Негізгі дерек көздері, көрнекіліктерМатематика: Жалпы білім беретін мектептің 5-сыныбына арналған оқулық/            А. Алдамұратова, Е.Байшоланов.-Алматы: Атамұра, 2005.

Электронды оқулық, 5-сынып, Суреттер, плакат, стикер, оқушылардан кеңес алу таратпалары

Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңдеріМұғалімнің іс — әрекетіОқушының іс – әрекеті
 

 

 

І.Ұйымдастыру

 

2 мин

    Оқушылармен сәлемдесу, ынтымақтастық атмосферасын орнату.

Мұғалім бастап шеңбері бойымен математикалық термин сөздерді айтады.

Топқа бөлу – әртүрлі геометриялық фигуралар арқылы бөледі.

 

Оқушыларға бірлесіп топтық  жұмыс жасайтындығын айтады.

 

 

 

 

Оқушылар  шеңбер бойымен математикалық термин сөздерді кезектесіп айтады.

Оқушылар шеңбер бойымен айнала отырып ұшбұрыш, төртбұрыш, бесбұрыштарды алып  топтарға бөлінеді.

 

Топ басшысы сайланып, өзге топ мүшелерінің қызметі анықталады.

 

ІІ. Өтілген материалды жинақтау, жүйелеу

 

 

 

 

 

 

8 мин

 

 

Көбейтудің үлестірімділік қасиетін пайдаланып, өрнектерді ықшамдау тақырыбындағы 70-есептің шығарылуын тексеру.

 

 

 

 

«Лездеме» әдісі арқылы интерактивті тақтаға әр түрлі  деңгейдегі сұрақтар беріледі, топ мүшелері кезекпен жауап беруі сұралады

10       10         10

20       20         20

30       30         30

 

 

Бағалау үшін :    

       

 

 береді.

70-есепке үш топтан бір-бір оқушыдан тақтаға шығып, өрнектің мәнін табады.

1.      8(2х+5)+4(6+7х), мұндағы х=3;

Жауабы: 196

  1. 12(3х+8)+5(2х-1), мұндағы х=2;

Жауабы: 183

  1. 24(х+2)+6(5х-2), мұндағы х=1;

Жауабы: 90

Оқушыларды геометриялық фигуралар арқылы бағаланады.

Оқушылар интерактивті тақтадан топқа берілген ұяшықты таңдайды да,топ мүшелері кезектесіп жауап береді.

10 – үшбұрыштың периметрін ата?

10 – төртбұрыштың периметрін ата?

10 – шаршының периметрін ата?

20 – натурал сандар дегеніміз не?

20–Санды өрнек дегеніміз не?

20 –Әріпті өрнек дегеніміз не ?

30–Қосудың ауыстырымдылық қасиетіне мысал келтір.

30–Қосудың терімділік қасиетіне мысал келтір.

30 —  Көбейтудің ауыстырымдылық қасиетіне мысал келтір.

ІІІ.Тұсаукесер.

 

3 мин

 

 

 

 

 

 

 «Жаңа білімге көпір салу»   әдісі арқылы «теңдеу» ұғымын қалыптастыру. Суретпен жұмыс.

 

Асқабақтың массасын табыңдар.

Оқушылар сурет бойынша асқабақтың массасын анықтайды.

Жеке жұмыс

Топтық жұмыс

Әр топ өз жауаптарын тақтаға іліп, оқиды.

Мадақтау, жылы шырай арқылы

бағалау

 

IV. Жаңа материал

10 мин

Электрондық оқулық арқылы «теңдеу» ұғымына анықтама  беремін.

 

Жаңа тақырыпты  «Топтардағы өзара бағалау» (2-стратегия)  арқылы жүргіземін.

І топ: 1-мысал

ІІ топ: 2-мысал

ІІІ топ: 3-мысал

Оқушылар жұмыстарын қорғап болған соң мен өзім ережелерді қайталап түсіндіріп өтемін.

Оқушылар алдымен жеке талдайды, кейін жұппен ақылдасады, қабылданған шешімді топта талқылап, топтық шешім қабылдап топ баяндамашысы постерде қорғайды.

І топ

1-мысал

ІІ топ

2-мысал

ІІІ топ

3-мысал

(45-х)*3=93

Шешуі:

45-х=93:3

45-х=31

х=45-31

х=14

Теңдеудің түбірі

14-ке тең

(х-13):7=2

Шешуі:

х-13=2*7

х-13=14

х=14+13

х=27

Теңдеудің түбірі

27-ге тең

72:(х+12) =4

Шешуі:

х+12 =72:4

х+12 =18

х=18-12

х=6

Теңдеудің түбірі

6-ға тең

 

Критерийбалл
ІАмалдардың реті3
ІІБелгісізді табу3
ІІІТексеру3

Оқушылар критерий арқылы өзге топтың жұмысын бағалайды.

V. Сергіту сәті

1 мин

Физминутка «Cute Froggy Dance»Оқушылар би билеу арқылы дене жаттығуын  жасап сергиді.
VІ.Білімді жинақтау және жүйелеу 

15

мин

 «Артық білім кітапта»

Әр топқа оқулықтан деңгейлік тапсырмалар  беріледі.

 

 

«А» деңгейі

І топ №73 (1,4)

ІІ топ №74 (2,5)

ІІІ топ №75 (3,6)

 

«В» деңгейі

І топ №83 (1,2)

ІІ топ  №84 (1,2)

ІІІ топ №85 (1,2)

«С» деңгейіне мәселе есеп беремін.

Есептің шешімдері 1-қосымшада көрсетілген.

 

 

 

 

 

Бағалау парағы

 

«А» деңгейі«В»

деңгейі

«С»

деңгейі

 

балл

123456

Есеп дұрыс шығарылса – 2 ұпай

Есепте қателіктер жіберілсе – 1 ұпай

Есеп шығарылмаса – 0 ұпай

 

VІІ . «Өзіндік мысал»

3 мин

 «Өзіндік мысал» әдісі арқылы теңдеу тақырыбына мысал келтіріңдер.Теңдеу тақырыбына оқушылар өз мысалдарын келтіріп, өз тапсырмалары мен жорамалдарын дайындайды.

Оқушылар стикер арқылы өз мысалдарын тақтаға іледі.

Рефлекция

2 мин

Оқушылардан кеңес алу таратпалары арқылы сабақ бойынша кері байланыс жасау
Үйге оқып үйренуге

1 мин

№ 76, №82, №86

22 беттегі сұрақтарға жауап жазу

 

1-қосымша

73-есеп. Белгісіз қосылғышты табыңдар.

  1. х+23=41       3. 85+z=97       4. х+16=19+5       6. 35+z=66-18

х=41-23            z=97-85            х=24-16                z=48-35

х=18                 z=12                  x=8                       z=13

74-есеп. Белгісіз көбейткішті табыңдар.

  1. 12x=60       2. 33y=132       4. 2*17x=102       5. 6*15y=450

х=60:12          y=132:33          х=102:34             y=450:90

х=5                 y=4                   x=3                       y=5

75-есеп. Теңдеуді шешіңдер:

  1. 38-х=15       3. 132-z=84       4. 7y-25=45       6. 130-4x=70

х=38-15            z=132-84          7y=45+25          4x=130-70

х=13                 z=48                   y=70:7               x=60:4

y=10                  x=15

«В» деңгейі

83-есеп. Теңдеуді шешіңдер:                                         84-есеп. Теңдеуді шешіңдер:

  1. 29x-15x+16=100    2.  11y+32y-127=45            1. 272:x=102-85           2. 477:x=465-412

14x=100-16                  43y=127+45                       x=272:17                      x=477:53

x=84:14                        y=172:43                            x=16                             x=9

x=6                               y=4

85-есеп. Теңдеуді шешіңдер:

  1. 49m-343=343        2. 94m-78=110

49m=343+343            94m=110+78

m= 686:49                  m=188:94

m= 14                         m= 2

«C» деңгейі

Аулада тауықтар мен қозылар жайылып жүр. Қозылар тауықтардан 3 есе кем. Қозылар мен тауықтардың аяқтарының саны 40. Аулада неше қозы, неше тауық жайылып жүр.

Шешуі: 3*2х+4х=40                         Қозыда 4 аяқ, ал тауықта 2 аяқ.

10х=40            Аяқтарының саны 4x=4*4 =16              Жауабы: 4 қозы, 12 тауық

х=40:10                                          6x=6*4 = 24

x=4