«Зерттелмеген арал» ойыны.

Тақырыбы:  «Зерттелмеген  арал»  ойыны.

Мақсаты:  Информатика  пәнін  танып  білу, компьютермен  жұмыс істей білу қабілеттерін  арттыру. Компьютердің  қызметтерін  танып,  жазу  жазып,  сурет  салуда  оқушының  ойлау   қабілетін  жетілдіру. Оқушылардың  шығармашылықпен  жұмыс  жасай  білу  дағдысын  қалыптастыру. Оқушылардың  эстетикалық  қабілетін  және  ақпраттық  мәдениетін  қалыптастыру.

Көрнекілігі:      плакаттар,  карточкалар,  портреттер, компьютер.

Түрі:  практикалық  сабақ.

Әдісі:   оқушылардың  білімін  бекіту.

І. Ұйымдастыру  бөлімі:  оқушыларды  сайысқа  дайындау.

ІІ.  Негізгі  бөлім:  Сапалы  білім  беру  мақсатында  тиімді  әдіс – тәсілдерді  ізденістермен  пайдалану – ұстаз  алдына  қойылып  отырған  уақыт  талабы. Оқушылардың  білім  деңгейін  көтеру,  алған  білімдерін  тиянақтау  және  оқушының  шығармашылыққа  баулу,  өз  ойларын  еркін  жеткізу  дағдыларын  қалыптастыру  мақсатында  7, 8, 9  сыныптар  арасында  «Зерттелмеген  арал»  атты  сайыс  сабақ  оздырылғалы  отыр.

Шарты:  Ойынға  2  топ  қатысады.  Бір  топта  6 оқушы.  Топ  басшысы  сайланады.

Ойын  6  турдан  тұрады.

1 – тур:  Сөре. (Топқа  тапсырма  беріледі. Сол  тапсырманы  орындай  отырып  карта  алады).

2 – тур:  Асу. (Бұл турда  картамен  жүре  отырып,  өзенге  кездеседі. Өзен  жағасында  6 қайық  бар. Әр  топ  мүшелері  1 қайыққа  отырады. Қайықты  алу  үшін  әр ойыншыға  тапсырма  беріледі. Орындаған  оқушы  сапарды  жалғастырады. Орындай алмаса сол жерде  топтан  шығады).

3 – тур:  Белес. (Бұл  турда  зерттеушілер  алдынан  тау  кездеседі.  Олар  таудан   өту  үшін  ұшаққа  отырады.  Әр  топ  ойыншысына  тапсырма  беріледі. Орындаған  зерттеуші ұшаққа  отырады.  Орындай алмаған  зерттеуші  сол жерден  зерттеуін  аяқтайды).

4 – тур:  Қиял. (Топта  қалған  зерттеушілер  жүре  отырып,  алдарынан  ну  орманға  кездеседі.  Орманнан  адаспай  өту  үшін  топ  болып  тапсырма  орындайды. Орындаған  жағдайда  орманнан  өтетін  жолдың  картасын  алады).

5 – тур:  Ғажайып. (Зерттеуші  топ  орманнан  өте  отырып,  мұхиттың  ортасында  орналасқан  аралды  көреді. Аралға  бару  үшін  жағада  2 топқа  екі  қайық  бар.  Бірақ  оған  тек  бір  зерттеуші  отыра алады.  Топ  ақылдасып, арасынан  бір  зерттеушіні  сайлап  қайыққа  отырғызады.  Қайықты  топ  боып  тапсырма  орындай  отырып  алады).

6 – тур:  Мәре. (Аралға  келген  зерттеуші  аралды  танып  біліп,  сол  жердің  суын,  топырағын,  халқын,  салт – дәстүрлерін  зерттей  алады).

Ендеше,  ойынымызды  бастайық.  Ойынға  7-8  сыныптың  «——————————-»  және  9 – сыныптың  «——————————-» зерттеуші  топтары  қатысқалы  отыр.  Ал, енді  зерттеушілерді  бағалап  отыратын  әділ  қазы  алқасын  сайлап  алайық.

1. ——————————————————————————————————
2. ————————————————————————————————
3. ————————————————————————————————
4. ————————————————————————————————

1 – тур:    «Сөре». 

1 – топқа  тапсырма:  Ақпарат  және  ақпараттық  процестер  дегеніміз  не?

(Ақпарат – қоршаған  орта  және  онда болып жатқан  құбылыстар  мен  процестер  туралы  мәлімет. Ақпаратты  сақтау,  өңдеу,  тарату  әрекеттері  — ақпараттық  процестер  деп аталады).

2 – топқа тапсырма:  Алгоритм  деген  не?

(Берілген  есептің  шығару  жолын  реттелген  амалдар  тізбегі  түріне  келтіру).

2 – тур: «Асу».

1 – топқа:

1 – қайық:  Информатика  пәні  нені  зерттейді?  (Ақпараттық  процестерді).

2 – қайық:  Аты  аталған  файлдар  тобы.    (Қапшық).

3 – қайық:  Мәтіндік  және графикалық  ақпараттарды  экранға  шығаруға  арналған  құрылғы.        (Монитор).

4 – қайық:   Адам  мен  компьютер  арасындағы  қарым – қатынас.     (Интерфейс).

5 – қайық:  Ақпаратты   компьютерге  енгізуге  арналған  құрылғы.    (Пернетақта).

6 – қайық:  Ақпараттың  ең  үлкен  өлшем  бірлігі.                (Гигабайт).

2 – топқа:

1 – қайық:  Алгоритм  атауы  кімнің  есімімен  байланысты  шыққан?

(Мұхаммед  әл – Хорезми).

2 – қайық:  Интерпретатор  дегеніміз  не?        (берілген  программаның  әрбір  жолын  жеке – жеке аударып  отырып  орындайтын  транслятор түрі).

3 – қайық:  Алгоритм  қандай  командалардан  тұрады?       (Жай және  құрама).

4 – қайық:  Меншіктеу  командасының  үлгісін  көрсет.      (айнымалы:= өрнек).

5 – қайық:  Сызықтық  алгоритм  дегеніміз  не?        (Әрекеттердің  тізбектей  орындалуын  сипаттайтын  алгоритм).

6 – қайық:  Паскаль  тілін  кім  және  қай  жылы  оқып – үйренуге  қолайлы  программалау  тілі  ретінде  ұсынған?             (Никлаус Вирт       1968 – 1971ж.).

3 – тур:  «Белес». 

1 – топқа  тапсырма:

1 – зерттеуші:  Ақпараттың  өлшем бірліктерін  ретімен  ата.       (бит, байт, Кбайт, Мбайт, Гбайт).

2 – зерттеуші:   Жаңа  жолға  түсу  пернесі.               (Enter).

3 – зерттеуші:   Алғашқы  түрлі  түсті  мониторлар  қай  жылы жасалды?  (1982ж).

4 – зерттеуші:   Күрделі  операцияларды  орындайтын  пернелер  қалай  аталады?    (Функционалдық  пернелер).

5 – зерттеуші:   Ең  ежелгі  есепшотты  қытайлықтар  қалай  атаған?   (Суан – пан).

6 – зерттеуші:   Кодтау  дегеніміз  не?        (Ақпаратты  белгілі бір  алфавит арқылы құпиялап  жазу).

2 – топқа  тапсырма:

1 – зерттеуші:  Ең  алғашқы  программист  кім?    (Ада  Лавлейс).

2 – зерттеуші:  Екінші  буынға  қандай  машиналар  жатады?   (Транзисторлар).

3 – зерттеуші:  Ресейде  есепшот  қашан  пада  болды?    (ХVI – XVII).

4 – зерттеуші:  Таңбалы  ақпарат  дегеніміз  не?   (адамның  сөйлеу,  жазу  түрінде алатын ақпараттары).

5 – зерттеуші:  Бір  типті  байттар  тізбегі.               (Файл).

6 – зерттеуші:  Компьютердің  ішкі  жадын  қалай  атаймыз?         (Оперативті  жады).

4 – тур:  «Қиял».

1 – топқа  тапсырма:   Пернетақта,  ол   қанша  пернеден  тұрады,  қандай  блоктарға  бөлінген  туралы  айтып  беріңдер.

(Пернетақта – компьютерге  ақпарат  енгізуге  арналған  құрылғы.  Қазіргі  пернетақтада  101 немесе 105 перне  бар.  Пернетақта  символдық,  функционалдық,   нұсқаушы немесе меңзерді  экранда  басқару, цифрлық немесе  қосымша  блоктардан  тұрады.

2 – топқа  тапсырма:   Принтер,  оның  түрлері  туралы  түсінік  беру.

(Принтер – ақпаратты  қағазға  басып  шығаратын  құрылғы. Принтер матрицалық, сия  бүріккіш,  лазерлік  болып  үш  түрге  бөлінеді).

5 – тур:  «Ғажайып».

1 – топтың  зерттеушісіне  тапсырма:  4  минут  ішінде  жүрген  жолдарыңның  суретін  компьютерде  орындап  бер.

2 – топтың  зерттеушісіне тапсырма:  4 минут  ішінде  жүрген  жолдарың  туралы  естелік  хатын  жазып  бер.

ІІІ.   Қорытынды  бөлім:

Мінекей,  көрермендер  біз  бүгін  бәрімізге  беймәлім   Кибернетика  атты  аралды  аштық.  Осы  аралға  бірінші  қол  жеткізіп,   мәреге  жеткен  топты  анықтау  үшін, ойынды  қорытындылау  үшін  сөз  әділ қазылар  алқасына  беріледі.

Осымен,  бүгінгі  «Зерттелмеген  арал»  атты  сайысымыз  аяқталды.  Келесі  сайыстарда  кездескенше  сау  болыңыздар!

1 – тур:    «Сөре». 

1 – топқа  тапсырма:  Ақпарат  және  ақпараттық  процестер  дегеніміз  не?

1 – тур:    «Сөре». 

2 – топқа тапсырма:  Алгоритм  деген  не?

4 – тур:  «Қиял».

1 – топқа  тапсырма:   Пернетақта,  ол   қанша  пернеден  тұрады,  қандай  блоктарға  бөлінген  туралы  айтып  беріңдер.

4 – тур:  «Қиял».

2 – топқа  тапсырма:   Принтер,  оның  түрлері  туралы  түсінік  беру.

5 – тур:  «Ғажайып».

1 – топтың  зерттеушісіне  тапсырма:  4  минут  ішінде  жүрген  жолдарыңның  суретін  компьютерде  орындап  бер.

5 – тур:  «Ғажайып».

2 – топтың  зерттеушісіне тапсырма:  4 минут  ішінде  жүрген  жолдарың  туралы  естелік  хатын  жазып  бер.