Үйкеліс күші. Үйкеліс түрлері. Техникадаүйкеліс әрекетін ескеру

 

 

Үйкеліс күші. Үйкеліс түрлері. Техникадаүйкеліс әрекетін ескеру

Сабақтыңтақырыбы: Үйкеліскүші. Үйкеліс түрлері.Техникада үйкеліс әрекетін ескеру

Сабақтыңмақсаты:

а)Білімділік: Оқушыларға үйкеліс күшінің қандай  күш екенін, оның табиғат заңдарындағы маңызын, өмірменбайланыстырыптүсіндіру.

ә)Дамытушылық  сабақбарысындаалғанбілімінпысықтаужәнеқабылдағанақпараттысалыстырудыүйрету.

б)Тәрбиелік: Өзбілімдерініңнәтижесіндеөздерінбағалайбілугетәрбиелеу.

Әдісі:Деңгейлеп оқыту ,сын тұрғысынан ойлау.

Түрі: дәстүрден тыс сабақ, іскерлік пен дағдыны қалыптастыру.

Сабақтыңтехникалыққұралы:  Компьютер, интерактивтіктақта, экран, проектор

Сабақтыңкөрнекілігі: Динамометр, білеуше, әртүрліденелер, слайдтар  .Білеуі бар трибометр.

Сабақтың жүрісі:

1.Ұйымдастыру(оқушылармен амандасу, тексеру)

2.Үй тапсырмасын тексеру

А.Сұрақ-жауап

Б. Тест

 «Күш және ауырлық  күші» тақырыптарын қайталау

а) Күш дегеніміз не ?

б )Күштің өлшеу бірлігі

в )Ауырлықкүшідегенімз не ?

г)Ауырлықкүшіқандайформуламенөрнектеледі?

Тест . Оқушылар компьютерде орындайды.

1) Мына техника түрлерінің қайсысының ауырлық күші көп болады?

а) автобус ә) мотоцикл б) жеңілавтокөлік

2) Әрбіроқулықтыңмассасы 1 кг болса, үшкітаптыңүстелгетүсіретінауырлықкүшініңмәніқандайболады? Еркінтүсуүдеуіншамамен 10 Н/кг-ғатеңдепалыңдар.

а) 30Н; ә) 20Н; б) 15 Н.

3) Ауырлықкүшініңформуласы:

а) Fа=m/g ә) Fа=mg б) Ға=g/m

4) Бүкіләлемдіктартылысзаңынтұжырымдағанғалым:
а) И.Ньютон ә) Г. Галилей б) Әл-Фараби

5) Баланыңсалмағы 25 кг болса, ондаоныңауырлықкүшініңмәнінешегетеңболады? Еркінтүсуүдеуіншамамен 10 Н/кг-ғатеңдепалыңдар.

а) 2,5Н; ә) 25Н; б) 250Н.

3.Жаңасабақ

Сабақтыңбарысы:

Ой қозғау 1. «Үйкеліс» оқу кинофильмі көрсетілді

  1. Оқушыларға «Үйкеліс күшінің үйкелісетін беттердің күйі мен тегіне тәуелділігі»,

«Сырғанау үйкеліс күшінің қысым күшіне тәуелділігі» «Домалау мен сырғанау үйкеліс күшін салыстыру»,Үйкеліс күшін кеміту, арттыру тәсілдері», «Шарикті және роликті подшипниктер» тақырыптарында тәжірибе көрсетіліп, тәжірибе қорытындысын оқушылардың өздері жасау керек.

Оқушылар  алдарына сабақ барысында шешетін сұрақтарды қою :

  • Үйкеліскүшініңфизикалықтабиғатынанықтау
  • Оныңпайда болу себептерін
  • Үйкеліскүшіназайтатынжәнекөбейтетінтәсілдер
  • Үйкеліскүштерініңтүрлері
  • Үйкелі скүшініңтабиғаттабайқалуыжәнепрактикажүзіндепайдалануы.

 

 

      Оқушылармұғалімкөмегіментірек  конспекторындайды

Тең  күш  түскенде   F домаалау< F сырғанау

Пайда болу себептері

жанасатынбеттердіңтегісболмауы

Молекулалардыңөзаратартылысы

Үйкеліскүштерінөзгерту  тәсілдері

Көбейту(жолдарғақұмтөсеу, доңғалақтарғашиптарорнату)

Азайту(материалдарымайлау, Подшипниктерпайдалану)  

4.Деңгейлік тапсырмалар    

1.Бастапқы деңгей тапсырмалары

А.  Суреттерді үйкеліс түріне қарай орналастыру

Сырғанау  Домалау   Тыныштық

 

 

б.   Мәтінге сәйкес суреттерді жинақтау

Үйкелісті азайту,арттыру

Үйкелісті азайту жағдайлары                    Үйкелісті арттыру жағдайлары

 

2.Орта деңгей тапсырмалары

1.Таудан жылдам түскен шаңғышы тегіс қар үстімен неге баяу қозғалады?

2.Тік таудан түскенде арбанаң бір донғалағын дөңгелемеу үшін неге жіппен таңып   

   тастайды?

3.Жеткелікті деңгей тапсырмалары

1.Бір ұшы шамалы көтеріңкі тақтайдың бетімен ағаш топтамалайды.Ал ағаштан жасалған массасы бірдей куб сол жағдайда неге қозғалыссыз қалады?

2.Қандай жағдайда машина жүрмей қалады яғни доңғалақтары айналғаныммен машина орнынан жылжымайды? Машинаны сыртқы күштерді қолданбай ақ орнынан қозғалту үшін не істеу керек?

4.Жоғарғы деңгей тапсырмалары Есеп шығару

1.Вагонның салмағы жүгімен 3 кН, егер үйкеліс күші осы салмақтың 0,5 % құраса оның бір қалыпта қозғалу үшін қандай күш жұмсау керек?

2.Шананын қар үстінде бірқалыпты қозғалуы үшін 25Н күш керек. Егер үйкеліс күші шананың салмағының 5 пайызын құрайтын болса, шананың салмағы қандай болады?

5.Дебат

Оқушыларға «Үйкелістің пайдасы, үйкелістің зияны»  деген тақырып ұсынылды

6.Қорытынды       

Венн диаграммасы

 

 

  1. РЕФЛЕКСИЯ

Мен сабақтанқандайжаңалықалдым .

Мен сабақтанненіүйрендім 

Сабақтаналғанбілімімдіпайдаланаалам

  1. Бағалау

9.Үйгетапсырма: §41,42 оқулық. 18-жаттығу

Пайдаланылған әдебиеттер:

Физика курсы А.В.Перышкин,

Физикадан демонстрациялық тәжірибелер  6-7 сынып Б.А.Буров, А.Г.Дубов