Қазақ тарихындағы белгілі шешендер мен билер
Сабақтың тақырыбы: Қазақ тарихындағы белгілі шешендер мен билер
Сабақтың мақсаты: а) шешендер мен билер туралы түсініктерін кеңейту. Оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру;
ә) сөйлеу тілін,сөз мағынасын түсініп,шапшаң ой қорыта алуға,көркем ұқыпты жаза білуге дағдыландыру;
б) тәрбиелік мәні бар мысалдар келтіре отырып, оқушыларды елін,жерін,Отанын сүюге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап,түсіндіру т.б.
Сабақтың көрнекілігі: кітаптар,деңгейлік тапсырма
Пәнаралық байланыс: тарих,әдебиет
Сабақтың барысы:
а) Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу,оқушылардың зейінін сабаққа аудару.
ә) Үй тапсырмасын пысықтау:
Үйге берілген жаттығуды тексеремін.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.
1.Шешендік сөз дегеніміз не?
2.Шешендік сөздің қандай түрлері бар?
3.Шешенге қойылатын қандай талаптарды білесіңдер?
б) Жаңа сабақты түсіндіру:
Қазіргі тілімізде «би», «шешен» сөздерінің мағынасын бір түсінікпен алу қалыптасқан.
Би-дау-жанжалға билік айтушы.
Шешен -сөзге шебер,тілге жүйрік адам.
Қазақ тіліндегі ортақ мағынаға көшуі ел ішіндегі дау-жанжалды шешетін би болу үшін сөзді қиыннан қиыстырып тауып сөйлейтін,ойын шебер жеткізетін қасиет қажеттігінен туған.
Би-халықтың әдет-ғұрпын, салт-дәстүрін жақсы білетін сөз жарысында шешендігімен, тапқырлығымен ,даулы істе әділдігімен танылса ғана елге жаққан,халық қадірлеген.
Кітаппен жұмыс: Мәтінді топ бойынша бөліктерге бөліп оқыңдар да басқа топтарға өздерің оқыған мәтінді барынша шебер әңгімелеңдер. Екінші топ осы айтылған әңгіме бойынша үшінші топқа сұрақ әзірлесін. Олар соған жауап береді. 1-2 топ жауаптарын бағалайды. Осы тәртіппен басқа топтарға да кезек беріледі.
Шығармашылық тапсырма: Мына сөздердің мағынасын тауып әр атауға мақал-мәтел жазыңдар
Ру,тайпа, халық, жүз, ұлыс, ел, жұрт, ағайын
Білімді бекіту: . Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоя отырып, түсінбеген сұрақтарына жауап беремін.
Білімді бағалау: Оқушылардың жауаптарына қарай білімдері бағаланады.
Үйге тапсырма: 13-жаттығу.