«Құлагер» поэмасындағы Ақан образы

Сабақтың тақырыбы: «Құлагер» поэмасындағы Ақан образы.

Сабақтың мақсаты: білімділік – поэмадағы Ақан образын жан-жақты ашу;                               

дамытушылық – ізденуге,ой қорытуға,шығармашыққа үйрету,тіл байлығын артыру;

тәрбиелік —  Ақан бойындағы адамгершілік,сұлулыққа құмарлық,таза жандылықты үлгі тұтуға,құрметтеуге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: талдау сабағы.

Әдісі:сұрақ-жауап,салыстыру,дәлелдеу,талдау.

Көрнекілігі: Ақан суреті,сабаққа қажетті плакаттар.

Пәнаралық байланыс: тарих,музыка.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру. Сабақтың мақсаты түсіндіріледі.Оқушылар үш топқа бөлінеді.

1-топ Ақан сері Қорамсаұлының өмірбаяны,шығармашылығы жайлы айтады.

2-топ Сәкен Жүнісовтың «Ақан сері» романындағы Ақан бейнесіне тоқталады.

3-топ Ғабит Мүсіреповтың «Ақан сері-Ақтоқты» драмасындағы Ақан бейнесіне тоқталады

І кезең. «Біз не білеміз?»

1-топ оқушылары Х сыныпта өтілген материалды еске түсіреді.Ақанның өмірбаяны,шығармашылығы туралы айтып,өздеріне ұнаған өлеңдерді жатқа мәнерлеп оқиды.

Ақан сазгердің «Қараторғай» әні тыңдалады.

ІІ кезең. «Нені білдік?»

«Құлагер» поэмасындағы Ақан образын талдау.Тапсырма үйге берілген (барлық оқушы орындайды).

Ол төмендегі кестеге толтырылады.

                            Дәйектеме   Қорытынды
1.Қайырып қыстай баптап Құлагерді,

Осы астың дақпыртына Ақан келді

Атбегі
2.Ақ отау топырлады Ақан түскен,

Қалың жұрт кетті керіп сырттан,іштен.

Шығады Ақан даусы әнге толып,

Безелген ғашық жармен,қыран құспен.

Еліне сыйлы,   өнері,көпке ортақ, елдің еркесі.

 

3.Жайраңдап жайсаң Ақан қаймыққан жоқ,

Жүрегін жолбарыстан айнытқан жоқ.

«Жат елде жалғыз жүрмін» деп именіп,

Болар деп түбі қалай қайғыртқан жоқ.

Ешкімге бас имейтін,асқақ жан.
4.десеңдер қайда Ақандай қыран құсты,

Ол тастап аста тұрған жиылысты,

Болғанын бір сұмдықтың іші сезіп,

Қылаң ат қылт еткенде-ақ бермен ұшты.

Сезімтал,сергек
5.Құлагер қорықпайды қаныменен,

Ақан да шырқырайды жаныменен,

Егіліп,төгіледі Ақан сері,

Зарлаған Құлагердің әніменен.

Шынымен кеткенің бе,Құлагерім!

Қасымда қасынып тұрар едің.

Баспа-бас қызға бермес жануарым,

Басылар өлгенімше қайтіп шерің.

Жан серігі

Құлагерінен айырылған Ақан жан шыдамас азап шекті.

6.Ән болып Көкшетаудың күңіренгені,

Сөз болып,жат мінезі шерткен шері.

Кетіпті елдің аузы әуезе қып:

«Жын құшып,жалғыз жүрген Ақан-пері»

Бәрінен түңілген Ақан тауда жалғыз өмір сүруді қалады.
7.Көңіліне Құлагердің құйылып мұз,

Күйініп отыр таста Ақан байғыз.

Жан тынышын елден емес,жерден тапқан,

Сондай бір адам бопты жаны жалғыз.

Жан жарасын

Ешкімге көрсетпей табиғатпен бірлікте болуды қалады.

 

8.Таба алмай тыныштықты туған елде,

Кете алмай біржолата бөтен жерге.

Тартқанда жалғыздықтан жаны қорлық

Төсеген талай ерлер оққа кеуде.

Ешкім жанын түсінбеген ақын бәрінен де биікте тұр.

 

   Оқушылар өз талдауларын оқып береді.Толықтырулар жасалады,пікір айтылады.

2-топ оқушылары Сәкен Жүнісовтың «Ақан сері» романындағы Ақан бейнесі туралы қысқаша айтып шығып,керек үзіндіні оқиды.

3-топ оқушылары Ғабит Мүсіреповтың «Ақан сері-Ақтоқты» драмасындағы мааббатын қорғаған,әділетсіздіктен жапа шеккен ақын туралы айтады.

  құсбегі
   әділетсіздікті

   көп   көрген

     ақын
    елдің еркесі
  әнші
 Ешкімге бас имеген
  Жаны таза,

  бәрінен биік

 жалғыз

Үш шығарма негізінде оқушылар Ақан бейнесін «Топтастыру» стратегиясы бойынша жазып шығады.

 

 

 

 

Оқушыларға «Ақан трагедиясының сыр неде?» деген сұрақ беріліп,пікір айтылады.

 

ІІІ кезең Ақан рухымен сырласу.

 

  1. кезең «Не білгіміз келеді?» Оқушылар Ақан сері Қорамсаұлы туралы тағы не білгілері келетінін ортаға салды.

 

Қорытынды,бағалау.

 

Үйге: поэмадан өздеріне ұнаған үзіндіні жаттау.