М. Мақатаев
Сабақтың тақырыбы: М.Мақатаев
(1931-1976)
Сабақтың мақсаты:
а) Ақынның өміріне қысқаша шолу,поэзияына талдау жасай отырып,ақын өлеңінің идеясын, мақсатын ұғындыру;
ә) ақиық ақынның жырларымен таныстырып,оқушылардың поэзия туралы түсініктерін сын тұрғысынан ойлау қабілетін дамыту;
б) оқушыларға поэзияны сүйе отырып сұлулық пен махаббатты тануға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап,түсіндіру
Сабақтың көрнекілігі: кітаптар,газеттер
Пәнаралық байланыс: тарих
Сабақтың барысы:
а) Ұйымдастыру кезеңі:
Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу.Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.
ә) Үй тапсырмасын пысықтау.
Үйге берілген І.Есенберлиннің шығармаларын сұраймын.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоя отырып,жаңа сабақты өтуге көшемін.
1.І.Есенберлин өмір сүрген кезеңі туралы не білесіңдер?
2.І.Есенберлин шығармашылығы неліктен поэзиядан бастау алады деп ойлайсыңдар?
б)Жаңа сабақты түсіндіру:
Қазақ поэзиясында өзіндік жарқын із қалдырған дарынды ақындардың бірі Мұқағали Мақатаев 1931 жылы ақпанның тоғызы күні Алматы облысының Райымбек ауданына қарасты Қарасаз деген жерде дүниеге келген.Анасы Нағиман батанқызының айтуынша: «Мұқағалидың әкесі Сүлеймен шаруа адамы еді. … Тиын деген енем бар еді …
Мұқағали бастауыш сыныптарды қарасаз өңіріндегі шағын ауылдарда оқып,үлкен мектепті аудан орталаығы – Нарынқолдағы интернатта бітіріп шықты.Ауқаттлардың балалары Алматы аып,үлкен оқу іздеп жатқанда,ол ауылдық кеңесте хатшы болып қызметке тұрды.Он төрт-он бес жасынан жаза бастаған өлеңінен қол үзген жоқ.Төбесі аласа үйге қалың-қалың кітаптарды үйіп тастап,бірінен кейін бірін оқитын да жататын.Ауылдың атқамінерлері сол кезде-ақ таңданатын: «нағиман шеше,сіздің тентегіңіз осынша орысшаны қайдан үйреніп жүр» — дейтін… Сөйтсем,өзін-өзі оқытыпты ғой, шырағым».
М.Мақатаевтың ақындық қабілеті бала кезінде-ақ белгі берген.Бала кезінен көптің назарына ілікен Мұқағали ауыл арасындағы қағыс-айтыстарға да түсіп,әріптестеріне алдырмайды екен.1962жылы Алматыға көшеді.Қазақ радиосында директор, «қазақ әдебиеті» газетінде, «Жұлдыз» журналында поэзия бөлімінің меңгерушісі болады.
өлеңдері «Отыздан асып барамын», «дариға,домбырамды берші маған», «Фариза», «Бір бала» т.б.
поэмалары: «Аққулар ұйықтағанда», «Райымбек! Райымбек»
кітаппен жұмыс: Кітаптан Мұқағалидың өлеңдерін мәнерлеп оқиды.
тақтамен жұмыс: Тақтаға бір шумақ өлеңін жазып құрылысына қарай талдайды.
Сен сүйген // орман // көлдерде 1 шумақ
Жыл сабып // құстар // келгенде 4 тармақ
Көк жиек // сонау // белдерден 11 бунақ
Сағынам // сағым көргенде 8 буынды.
Білімді бекіту: Оқушыларға тест сұрақтары беріледі
Білімді бағалау: Оқушыларды жауаптарына қарай бағалаймын.
Үйге тапсырма: М.Мақатаевтың өмірбаянын және поэзиясын оқып келуге беремін.