Электр өрісінің потенциалы
Сыныбы: 10б
Күні: 03.02.15
Сабақ тақырыбы: Электр өрісінің потенциалы.
- Оқушыларға потенциалдық өріс, электр өрісінің потенциалы туралы түсінік беру.
- Оқушылардың білім-білік дағдыларын қалыптастыру
- Жауапкершілікке, ұжымщылдыққа, тиянақтылыққа, еңбекқорлыққатәрбиелеу.
Сабақ түрі: аралас
Сабақ әдісі: баяндау, сұрақ-жауап
Сабаққа қажетті құралдар: компьютер, стикерлер, карточкалар, видеопроектор.
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі.
- Оқушылармен амандасу.(Сәлеметсіздерме окушылар!!!)
- Сыныптағы оқушыларды түгелдеу.
- Психологиялық дайындық. “Шаттық шеңбері”арқылы оқушыларға күн бейнесі салынған стикерді ұсыну арқылы тілек айтқызу. Оқушыларға 1,2 деп санатқызу арқылы 2 топқа бөлу.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
“Серпілген сауал”әдісі арқылы үй тапсырмасын тексеремін.
Сұрақтар: 1. Электр өрісінің кернеулігі қандай шама?
- Электр өрісінің кернеулігінің формуласын жазып бер.
- Күш сызықтарының қандай қасиеттерін білесің?
- Суперпозиция принципінің формуласын жаз.
- СИ жүйесінде кернеуліктің өлшем бірлігі.
Үйге берілген есептерін тексеру.
Бейнеролик көрсету арқылы оқушыларға сұрақ қою.
- Осы бейнероликтен қандай ой түйдіңіз?
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.
Электр өрісінде q зарядқа әсер ететін күш q зарядтың өзіне тура пропорционал, сондықтан заряд орын ауыстырған кездегі атқаратын өріс күштерінің жұмысы да q зарядқа тура пропорционал. Демек, электр өрісінің кез келген бір В нүктесіндегі потенциалдық энергиясы да осы зарядқа тура пропорционал, Яғни
WB=φBq
Электр өрісінің берілген нүктедегі энергетикалық сипаттамасы φ өрістің осы нүктедегі потенциалы. Потенциал өрістің берілген нүктесіндегі бірлік оң зарядтың потенциалдық энергиясымен өлшенеді:
Жұмыстың жоғарыда келтірілген анықтамасынан электр өрісі нүктесінің потенциалы сан мәні жағынан бірлік оң зарядты осы нүктеден шексіздікке алып өткенде электр өрісі күштерінің атқаратын жұмысына тең болатынын шығады.
Егер өрісті туғызатын q зарядтан потенциалы ізделініп отырған 1-нүктеге дейінгі қашықтықты r1 деп белгілесек, онда бұл нүктедегі потенциал
болады.
Потенциал скаляр шама, сондықтан егер өрісті көп заряд тудырса , онда өрістің кез келегн нүктесіндегі потенциалы осы нүктеде әрбір жеке зарядтартудыратын потенциалдарының алгебралық қосындысына тең.
- Есептер шығару.
Өздік жұмыс.10 сыныпқа арналған деңгейлік есептер, №224,225,226,227.
№224. 1*10-6 Кл заряд өрістің бір нүктесінен екінші нүктесіне көшірілген. Егер зарядты көшіргенде істелген жұмыс 6*10-6 Дж-ға тең болса, бұл нүктелердің потенциалдар айырымы қандай болғаны? (0,6кВ)
№225. Заряд бір нүктеден екінші нүктеге орын ауыстырған кезде потенциалдар айырмасы 1кВ өрісте 40 мкДж жұмыс атқарды. Заряд неге тең? (40нКл)
№226. Біртекті өрістің кернеуліктің бір сызығы бойында жатқан екі нүктесінің арасындағы кернеу 2кВ- қа тең. Осы нүктелердің арақашықтығы 10см. Өрістің кернеулігі қандай? (20кВ/м)
№227. Кернеулігі 1кВ/м біртекті электр өрісінде күш сызықтарының бағытымен – 25 нКл зарядты 2 см- ге жылжытқан. Өрістің жұмысын, заряд пен өрістің өзара әсерінің потенциалдық энергиясының өзгерісін, орын ауыстырудың бастапқы және соңғы нүктелерінің арасындағы кернеуді табыңдар? (-0,5мкДж, 20В)
- Үйге тапсырма:§8.7. 16-жаттығу. №1, №3
Есептерді аяқтау.
- Рефлексия.
Мен нені білемін? | Мен нені білгімкеледі? | Мен нені білдім? |
Бағалау. Белсене қатысқан оқушыларды бағалау
Қорытынды.