Жұрт алдында сөйлеу мэдениеті.

Сабақтың тақырыбы: Жұрт алдында сөйлеу мэдениеті.

Сабақтың мақсаты:

а) білімділік: оқуишларға тіл мәдениеті жэне жұрт алдында сөйлеу мэдениеті жайлы толық мэлімет беру.

э) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мэдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, сауаттылыққа баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру.

б) тәрбиелік; елін, жерін, Отаным қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа, еңбексүйгіштікке тэрбиелеу.

Сабақтың түрі: қалынты сабақ.

Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап, сөздікпен жүмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау.

Сабақтың көрнекілігі: дид. материалдар, кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жүмыс жүргізу. Сабақтың типтері: үйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сүрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау. Сабақтын барысы:

а) Үйымдастыру кезеңі.

Сэлемдесу.
Кезекші мэлімдемесі.
З.Журнал бойынша түгелдеу.
Жаңа сабаққа дайындық.

э) Үй тапсырмасын сүрау.

Өткен сабақта өтілген ережені сурау.
Жаттығу жүмысының орындалу барысын дэптерлерінен тексеру.
Дэптерлерін алмастыру.
Оқушылардың берген жауаптарынақарай білімдерін бағалау.

б) Жаңа сабақтм түсіндіру.

Бүгінгі жаңа сабақта «Жү_рт алдында сөйлеу мәдениеті» тақырыбы жайлы түсіндіремін.

Жүрт алдында сөйлеуге адам бірте-бірте дайындалады. Сондықтан сөйлеуге үйренудің жолдары әр адамға қажет ыәрсе, Ол үшін, біріншіден, адам сөйлеуге өзін-өзі психологиялық жағынан дайъшдауы тиіс. Өз бойындағы қорқынышты, сенімсіздікті жоюдың бірден-бір жолы — сол сездің айтылу қажетттігіне деген сенім, не айтатыныңды жэне не үшін айтатыныңды анық түсіну, оз ойыңды қалай жеткізетініңді жоспарлап алу.

Екіншіден, жұрт алдында сөйлейтіи сөздің мағыналы, жүйелі шығуы үшін, эрине, күнделікті оқып, қана қоймай жинайтын ақпараттардың мәні зор. Атап айтқанда, түрлі ғылыми көпшілік эдебиеттер, баспасөз материалдары, көркем эдебиеттер саған үлкен көмек береді. Оларды жай оқып қана коймай, олардан кажетіңді іріктеп жазып алып отыруға, дэйек сөздерді арнайы қойын кітапшаңа түсіріп алуға дағдылансаң, ол қашан да саған сүйеніш болады. Оның үстіне, қаламмен қағазға жазғаның ойыңа жазғаның емес не?! Өзіңнің жеке папкіңде газет-журнал қиындьшарын, өзіңе ерекше эсер еткен сүрақтарды, үлкен оқьмыстылардан естіген сөздеріңді жинақтаудың да көмегі үлкен.

Үшіншіден, сөйлеу техникасыиа тоселуің қажет. Оңашада айнаға қарап, өзіңнің бет-құбылысыңды байқап, дене, кол қимылдарыңды басқаруға үйренуге тырыс. Даусыңды айтатын сөзіңе қарай құбылту — тьщдаушыпы еліктіруді бір тәсілі. Сөзің қанша мэнді болса да, оны соған лайық эуенмен, эуезбен айта білмессң, еңбегің еш болатынын жадыңда үста!

Төртіншіден, ауызша сойлейтін сөзіңді ең эуелі жазбаша қүрып ал. Сонда сөзің эрі жүйелі, эрі көркем болып шығады. Бірақ, мүмкіндігінше, қағазға қарамай сөйлеуге дағдылан. Қағаздан оқыта сөйлеу сөздід эсерлілігіи чөмендетеді.

Бесіншіден, шешендердің сөзіие үи лүіі қүлақ түріп жүр. Өзің үлгі тұтатын достарыңның, мүғалімдеріңнің, ата-аналарьщньщ сөзін мүқият бақылап, жақсысын үйренуден, жаманнан жиренуден жалықпа!

Егер осы кеңеске қүлақ асып, үнемі есте үхтасаң, ссн де өзіңнен кейінгілер үлгі алатын шешен боларың анық.

Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 353-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Міне, сен 6-сыныпты да аяқтап қалдыңдар. Ана тілінің қаншама сырлы элеміне бойладыңдар. Осы өзің өткен тақырыптардың ішінде ерекше есіңде қалған, я болмаса өзгеше ой туғызғандары болды ма? Болса, олар несімен үнағанын ой таразысына салып көріңдер. Ойыңды сабақ үстінде достарыңмен бөлісіңдер. Сөйлер алдында жоғарыдағы кеңесті тағы бір қайталап оқып алыңдар.

Келесі тапсырма: 354-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Оқушылар, егер сендерге бір күнге ғана жетерлік уақыт ішінде ерекше бір сиқырлы күш бітсе, мэселені неден бастар едіңдер? Мысалы, сол күн ішінде бүкіл элем тек сенің иелігіңде болса… Ойьщды ауызша айтып көріңдер.

Келесі тапсырма: 355-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Өздерің үнататын өнер түрі туралы шағын шығарма жазыңдар. Мэтіндегі сөздердің мағыналы, жүйелі, эсерлі болуына көңіл бөліңдер. Биылғы өткен грамматикалық тақырыптардың пайдасы тиді ме, өзіңе есеп беріңдер.

Келесі тапсырма: 356-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін:5-6 оқушыдан бірігіп, өздеріңді толғандыратын бір мэселе төңірегінде «Дөңгелек үетел» ұйымдастырыңдар. Мысалы: «Сыйлы оқушы деген кім?», «Егер мүғалім болсам…», «Қай оқулық ұнайды?», «Мектеп өмірі қайтсе қызықты болар еді?» т. б.

Келесі тапсырма: 357-жаттығу жұмысының орындалу шартын тусіндіремін: Балалар, сендер жақсы сөйлеу үшін тыңдай білудің маңызы зор екенін білесіңдер. Ендеше, мақал-мэтелдерден, шешендік сөздерден, жыраулар поэзиясынан тыңдау эдебі туралы жазылған ой-пікірлерді тауып, оларға талдау жасаңдар.

Келесі тапсырма: 358-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Оқып шығып, ойды көркемдеп, сезімге эсер етіп тұрған сөздер мен сөз тіркестерін атаңдар.

Келесі тапсырма: 359-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Төмендегі сөздерді сабақты, салт етістіктерге ажыратып, екі топқа бөліп жазыңдар.

Сабақтың қорытындысы:

Сұрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.
Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын.
Үйге тапсырма: 360-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін:
Мәтіннен етістіктерді теріп жазып, оларды қүрамына, түлғасына қарай ажыратыңдар.

Тексердім: