Ғ.Мүсіреповтің «Ананың анасы» әңгімесін оқыту

Сабақтың тақырыбы:            Ғ.Мүсіреповтің «Ананың анасы» әңгімесін оқыту

Сабақтың мақсаты:

а)  әңгімені оқушыларға оқыта отырып, ананың балаға деген жанашырлық сезімін көрсету,қазақ елінің өткен тарихына,тұрмыс-тіршілігіне назарын аударту,жазушының сөз айшықтар мен қолданысын оқыту;

ә) оқушыларды   парасаттылыққа, өз ойын еркін жеткізуге,тіл байлығын байытуға,ой ұшқырлығына баулу;

б) адамгершілікке,инабаттылыққа,Отанын сүюге,ата-анасын ардақтауға баулу;

Сабақтың түрі:       аралас сабақ

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап,талдау,іздену  т.б

Сабақтың көрнекілігі: сызбалары,кестелері,    қанатты сөздер т.б

Пәнаралық байланыс:          тарих, сурет

Сабақтың барысы:

                                          а) Ұйымдастыру кезеңі:

                         Оқушылармен амандасу,түгелдеу, оқу құралдарын тексеру, сыныптың тазалығына көңіл бөлу.  Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

                                               ә) Үй тапсырмасын пысықтау:

                      Үйге берілген тапсырманы  сұраймын.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

                                         б) Жаңа сабақты түсіндіру:

       Сабақтың тақырыбы мен ерекшелігіне тоқталып болған соң,  оқушыларды үш топқа бөлеміз. Топтастыру әдісі- оқушыларды еркін ойлауға,бірінің ойын бірі толықтыруға, қалыс қалмай бірдей  сабаққа қатысып отыру үшін қолданылады.

І кезең. Оқушылардың назарын тақтада көрнекілікте ілініп тұрған суреттерге аударамыз. Онда найза,қылыш, садақ, торсық  т.б  заттардың жартысы ілінген,ал жарты бөлігі оқушылардың қолына таратылып беріледі.

    Мұражайдың іші үш бөлмеден тұрады. Жарты болып тұрған заттарды бүтіндеуге мына үш сұрақ төңірегіндегі ой қозғалады.

Бірінші топқа: Ғ.Мүсіреповтың өмірбаяны.

Екінші топқа: «Ананың анасы» әңгімесіндегі кейіпкерлерге сипаттама

Үшінші топқа: Әңгіме желісін баяндау.

Әрбір топтың жеке-жеке оқушысы қима қағазға жазылған  өз ойларын дауыстап оқып,мұғалімнің қолына береді. Мұғалім тақтадағы көрнекілікке жартысын бүтіндеп жабыстырып отырады. Мұражайдағы заттардың  барлығы толығымен бүтінделеді.

ІІ кезең «Менің пікірім»

Тақтада үш бәйтеректің суреті тұрады. Бірінші бәйтерекке  «Ана», екінші бәйтерекке «Жалпақ батыр»,үшінші бәйтерекке  «Қоғам»  деген жазу жазылады.

Оқушыларға тапсырма беріледі. Топтастыру әдісімен байланыстырып,әрбір топқа үш бәйтеректегі тақырыбымен  бірге бөліп беріледі.Оқушылардың міндеті-әңгімедегі сөздерді сұрыптап алып,жазушының шеберлігін көрсету.

         Ана: қайратты,шешен,әке-шешесінен айырылған,күңдікке сатылған,жылқы баққан т.б (әке-шешеден айырылған әңгімеден үзінді): Әкем арбасын жөндеп,шешем көжесін қайнатып жатыр еді, он шақты салт атты сау ете түсті:

       -Жігіттер, жол болсын!-деп,қосқа сүйеніп тұрған мені қағып алды да шауып кете берді….

            Жалпақ батыр: Батыр,ақылды, қара күш иесі,мейірімді,тәуелді, т.б (әңгімеден үзінді):

        -Осы жылқының қаншасы өздеріңе тиеді?-деп сұрайды батырдан.

        -Кім біледі,біреуі де тимес… оны би біледі…-дейді жалпақ балуан.

         -Ендеше, жылқы да ал деме,атыңды да берме, саған ере алмаймын да, сен де еркіңнен айырыласың, не байдың,не бидің сойылы болып  қаласың.

               Қоғам: Халықты байлар басқарған,шешімді би берген, сөзге тоқтам салынған,жеке тұлғаның бас бостандығы толық қорғалмаған (әңгімеден үзінді):

         -Бірің жылқышы, бірің сауыншы болып  жүре тұрыңдар, кейін босатармын,-деп еді Сарыбай. Содан бері он бес жыл өтті. Байым бүгін өліп босанды, өзім осы алдарыңда отырған. Күңдіктің ұзын құрығы сарт етіп қызыма түсе қалғасын соңдарыңнан қуып келемін…

      ІІІ кезең. «Ой толғам»

       Ананың балаға деген ұлы махаббатымен салқын,салғырт қарауын қазіргі кезеңмен байланыстыра сипаттаңыз.

Қорытынды: Қағаз таратылып уақыт  белгіленеді әр топтың оқушылары  жеке-жеке тұрып жазғандарын оқиды.

 Білімді бағалау: Оқушылырдың жауаптарына ,сабаққа белсене қатысып отырғандарына қарай білімдері бағаланады.

Үйге тапсырма:     «Ана-көзді бұлақ» тақырыбына шығарма жазып келу. Қосымша тапсырма: тарихи шындықта баяндалатын қазақтың салт-дәстүрлері (құл бастаған,күң бастаған тоғыз,барымта,сауға) жайлы мағлұмат біліп келу.