От – досымыз, от –жауымыз
Тақырыбы: От – досымыз, от –жауымыз
Мақсаты:оттыңадамөміріндегімаңызын,пайдасын, пайда болу жолдарынұғындыру. Соныменқатароттыңтілсізжауекендігінұқтыру.
Өрттіңзияны мен қауіпсіздігітуралытолықмағлұмат беру. Оқушыларғаоттансақтанудыңжолдарын, өрттіңтабиғатқа, адамғаәкелетінзардабынтүсіндіреотырып, сіріңке, оттықт.б. қатерлінәрселерденаулақболуғатәрбиелеу.
Көрнекілігі: ауызша журнал, сюжеттісуреттер, плакаттар, тірек–сызба, макет.
Пәнаралықбайланыс: анатілі, дүниетану.
Барысы.
1-бет.Оттың шығутарихы.
Мұғалім:Құрметтіоқушылар, біздіңбүгінгітәрбиесағатымыздыңтақырыбы «От – досымыз, от –жауымыз». Жалпы «от» дегенсөздіқалайтүсінесіздер? От өмірімізгеқуатберіп, бойымыздыжылытады. От –өмірсәні. Отсызтіршілікжоқ. От жағылмасатамақпіспейді, үйжылымайды.Отқалайпайдаболды?
Ертезамандаалғашқыадамдароттыпайдаланудынайзағайдантүскеноттанүйренді. Солнайзағайдантүскеноттысөндірмейпайдаланды. Барлығыаңаулауғакеткенде, бірадам от басындақалатынболған. Тамақтыпісіріпжеуді де найзағайотыныңастындақалғанеттенбайқаған.Отастындақалғанетшикіеттендәмдірекекенінбайқап, астыпісіріпжеудіүйренген. Солзаманнан–ақоттыңөтемаңыздыекенінаңғарамыз.
2-бет.От –өрісікеңтүбір. Енді осы «от» түбірінебайланыстысөздердітерсек: отағасы, отау,отарба. Яғнимұннаншығатыннәрсе–«от» сөзіжылылықтыңбелгісііспеттес. Оттыңпайдасыменқатарзияндыжағы да жоқемес. Қандайзияны бар, оқушылар?
Оқушылар: Өртену, күю, жану, жарақаталу.
Мұғалім: 3-бет. «Отпенойнама, күйесің» дегендейоттыңзияндыжақтарынатоқталсақ:
Оттыңзияндыжақтары: оттыдұрыспайдаланбаса, адамкүйіпқалады. Өртенген дала. Күйген ас.
4- бет. « Өрт –тілсізжау» аттыбөліміміздеөрттіңшығусебептерітуралыайтамыз. Бұлтараудасіріңке, темекі, үтік, газ суреттеріненеайтааласыңдар? (суреткөрсетіледі)
Өрттіңшығу себептері:1.Шылымның тұқылынсөндірмейтастаса;
2.Шырпымен ойнаса;
3.Үтікті қосыпкетіпқалса;
4.Газды ашыққалдырыпкетсе;
5-бет.»Ойыннан от шығады» аттыбұлбеттеДидарбаланыңшырпыменойнаймындеп, ойынның арты өрткеайналғанын, өзікештүсініпбармағынтістейтінітуралысөзетеміз.
1-оқушы: Ойынтүбі–от.
Дидар бала біркүні
Көріпқалдыкірпіні.
Қолынаалдышырпыны.
Дидар: Кірпішектішырпымен
Өртейін мен, жағайын.Лапетіпкірпіжанғанда,
Қызыққа мен батайын.
2-оқушы:Сөйтті дағы
Кірпініңжанынабарып
Шырпынылездеалып
Тұтатқандакірпіні,
Бара жаттыжанып.
3-оқушы:Жанталасты байғұскірпі,
Ауладағы мая шөптің
Арасынабарыпкірді.
Шөптұтаныплаулапжанып
Жұрттыңбәріндүрліктірді.
4-оқушы:Қатты састыДидар бала
Өрткеоранып мая кетті.
Көршіүйдегіқұрбысына
Болғанжайды баян етті.
Дидар:Кірпімененойнағанмын,
Не боларынойламадым.
Өкінгенненқандайпайда
Ендіқайттімқиналамын?!
5-оқушы:От жақпакүйерсің,
Өртеніпжүрерсің.
Сіріңкеніұстасаң,
Бәлеге сен түсерсің.
Кірпімененойнасаң да,
Шырпымененойнамашы.
Дидар:Кешір,досым, қателестім.
Шырпыныұстап, көктемеспін.
Ата–ананыңрұқсатынсыз
Сіріңкегебеттемеспін.
Алыңдарұғып, балалар,
Істерікейдешалалар.
Шырпы, оттық, электрге
Шамакелсежоламаңдар.
6-бет.Өрт қауіпсіздігінбілу-әроқушыныңміндеті. «Сақтықтақорлықжоқ» депаталатынбұлбеттеоқушыларөртқауіпсіздігінайтыпбередіжәнеөртқауіпсіздігінекерекқұралдардыңсуреттеріменжұмысжүргізеді.
7-бет.Жағдаяттық сұрақтар.
Қалташалардыңішіндегісұрақтарғажауапбереміз.
1.Сен үйдежалғызқалдың.Ата–анаңқонаққакетті. Кенетэлектртоғыныңпышырлапжанабастағанынбайқадың. Не істередің?
2.Екі досыңмен (үшеуің) демалыскүнібірігіпойнапжүрсіңдер.Қарындарыңашып, күлгекартопкөміпжегілеріңкелді. Сөйтіпсіріңкеәкеліп, аулаға от жағабастадыңдар. Біркездежаққаноттарыңжелменұшыпауладағыүйілгеншөпкетиіп, шөпжанабастады.Неістейсің?
- Үйгекөпқонақкелді. Қонақтаршайішіпболғансоңүлкенкісілершылымшегугесыртқашықты.Сөйтті де біркісініңшеккеншылымыныңсөнбейқалғантұқылынанжердегіқурағаншөпжанабастады.Мұндайжағдайда не істейсің?
4.Үйге анаң от жағып, өзідалағашығыпкетті.Жаныпжатқанпештіңесігіашылыпкетіп, ішіненжанған от түсіпкетті.Сен не істередің?
5.Сен сабаққакелгендесыныптасыңоттықұстапжүргенінкөрдің.Мұндайжағдайда не істередің?
8-бет.Мұғалім:От туралымақал –мәтелдерайтайық.
6-оқушы:1.Отпен ойнама,күйерсің.
2.Ойын түбі–от.
7-оқушы:1.Отын дегеншөпболар,
Жинайберсеңкөпболар.
2.От жақпа-пісерсің,
Ор қазба–түсерсің.
8-оқушы:1.Сумен ойнама–батарсың,
Отпенойнама–күйерсің.
9-оқушы: От пен су –тілсізжау.
10-оқушы:Өзі саққақұдайжақ.
11-оқушы:Сақ жүрсеңсаужүрерсің.
12-оқушы:Сақтықтысұңқырданүйрен.
13-оқушы: Жаужоқдеме–жар астында.
Бөріжоқдеме –бөрікастында.
Мін, балаларбүгінбіз «От –досымыз, от -жауымыз» дегентақыртатәрбиесағатынөткіздік. Жоғарыдаайтылғандардыестеріңдесақтап, әдептіоқушыболыпжүріңдер.