Отбасы-шағын мемлекет
Қызылорда облысы
Арал қалалық №71 орта мектебінің
Мұғалімі
Кикбаева Шынар
Сабақтың тақырыбы: «Отбасы-шағын мемлекет»
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:Оқушыларға отбасы туралы мәліметтер бере отырып,
отбасыныңқоғамдағы ролімен таныстыру.Ата-ана мен мектеп
арасындағы байланысты күшейту.
- Дамытушылық:Отбасы туралы түсініктерін қалыптастырып, шығармашылық
қабілеттерін дамыту
- Тәрбиелілік:Жанұядағы сыйластыққа, адамгершілікке, инабаттылыққа
және отбасының мүшелеріне деген махаббат және құрметке
тәрбиелеу.
Мамұны:
Кіріспе
Негізгі бөлім
- Отбасы дегеніміз не?
- Бала дегеніміз кім?
- Тілек шырағданы
- Мектеп-Оқушы-Отбасы (ата аналарға араналған ситуациялық сұрақтар)
- Сіз қандай ата-анасыз? (психологиялық сауалнама)
- Сергіту сәті (жұмбақтар, мақал-мәтелдер)
- «Тесік шелек» көрініс
Қорытындылау (әдемі үй ойыны)
Отбасында адам бойындағы асыл қасиеттер жарқырай көрініп, қалыптасады.Отанға деген ыстық сезім – жақындарына, туған-туысқандарына дегенсүйіспеншіліктен басталады.
Н.Ә.Назарбаев
Кіріспе
Отбасы – адам баласының діңгегі. Өйткені, адам ең алғаш шыр етіп дүниеге келген сәтінен бастап осында ер жетіп, отбасының тәрбиесін алады. Сондықтан да отбасы – адамзаттың аса қажетті, әрі қасиетті алтын мектебі.
Қазақ отбасында әуелі әке, содан кейін – шеше, бұлар – жанұя мектебінің ұстаздары болады. Әке мен шешенің баласына қоятын ең бірінші басты талап-тілектері – баланың «әдепті бала» болып өсуі. Сондықтан қазақ жанұясы әрдайым: «Әдепті бол, тәрбиесіздік етпе, көргенсіз болма» деген сияқты сөздерді балаларының құлағына құйып өсірген. Қазақ отбасында өз баласын мейірімділікке, имандылыққа баулып өсірген. Үнемі жанұясында осылай тәрбие көрген бала ақырында, өздігінен тілалғыш, адал, тиянақты, ұқыпты болып шыға келеді.
Қатты тәртіп көрсе бала күнінде,
Өнерімен қуантады түбінде.
Бала нені білсе жастан, ұядан –
Өле-өлгенше соны таныр қиядан.
Өнер-білім берем десең басынан,
Бер оқуға балаларды жасынан.
Ата-анадан өсіп ұрпақ тараған,
Жақсы-жаман болса, бала – солардан.
1.Отбасы дегеніміз не? Оқушылар оз ойларын жазады?
| Отбасы |
2.Бала дегеніміз кім? Ата-аналар өз ойларын жазады
| Бала |
3.Тілек шамы:
Сонау ерте замандардан от халқымыз үшін қастерлі ұғым. От-жылулықтың, жарықтың мәнін білдіреді. Ал жылылық пен ыстық алақан аналарға тән. Ендеше, тілек шамын бір-біріне ұсыну арқылы жылы лебіздерін білдірсін.
- Мектеп-оқушы-отбасы
1-ситуациялық сұрақ: Балаңыз сыныпта қандай қоғамдық жұмыс
атқарады?
2-ситуациялық сұрақ:Балаңыз тоқсандық қорытындыда қандай пәннен
ұсталды?
3-ситуациялық сұрақ: Егер мынандай жағдай болса? (көрініс)
4-ситуациялық сұрақ: Балаңыз болашақта қандай мамадық таңдап отыр?
5-ситуациялық сұрақ: Балаңыздың ең сүйікті пәні
6-ситуациялық сұрақ: Отбасында балаңыздың ролі қандай
- Сіздің өміріңізде бала қандай орынға ие?(Қолыңыздан келе ме?)
Шарты: Зейін қойып сұрақтарды оқыңыз және шын мәніндегі жауапты беруіңзді сұраймыз.
Жауаптар:
а) қолымнан келеді және әр кезде солай жасаймын (3 ұпай)
б) қолымнан келеді, алайда әр кезде солай істей алмаймын (2ұпай)
в) қолымнан келмейді (1ұпай)
- Кез- келген жағдайда жұмысыңыздың барлығын тастап, балаңызбен айналысу қолыңыздан келе ме?
- Баланың жас ерекшелігіне назар аудармай, ақылдасу қолыңыздан келе ме?
- Баланың алдында жасаған қателігіңізді мойындау қолыңыздан келе ме?
- Өзіңіз қателескеніңіз үшін баланың алдында кешірім сұрау қолыңыздан келе ме?
- Егер баланың қылығы сіздің ашуыңыңызды келтірсе, өзіңізді ұстау қолыңыздан келе ме?
- Баланың жақсы бір тәртібі үшін оның арманын орындау қолыңыздан келе ме?
- Бала кезінде болған оқиғаны тәрбиелік мәнімен айтып беру қолыңыздан келе ме?
- Балаңызға өткен балалық шағыңыздан ескерілетін жағдай айтасыз ба?
- Не істесе дағы өз білгенін жасауына балаға бір күн бөлу қолыңыздан келе ме?
- Баланың көз жасына, еркелеген дөрекі мінезін уақытша екенін көре тұрып, соған қарсы тұра аласыз ба?
- Баланың жүрегіне ауыр тиетін сөздерді әрқашан айтпау қолыңыздан келе ме?
- Балаңыз егер де бір нәрсені алып бер деп жылап сұранып тұрса, сіз осыған ұстамдылық ете білу қолыңыздан келе ме?
Аты жөніңіз: _____________________________________________
Сіздің өміріңізде бала қандай орынға ие?
(Қолыңыздан келе ме?)
Кілті:А- 3 ұпай, Б- 2 ұпай, в- 1 ұпай
16 ұпайға дейін— бала тәрбиелеуде сізде үлкен мәселелер бар. Сіз не бейімділікке, не ойға жиі мән бермейсіз.Не ұстамдылық жеткіліксіз.Баланы тұлға ретінде қабылдауға назар аудару қажет. Ұстаздар мен психолог мамандарға баруды ұсынамыз.
16 – 30 ұпайға дейін – сізде ең бірінші дәрежеде тұратын мәселе – ол балаға деген қамқорлық. Сізде тәрбиешінің қабілеті бар, бірақ іс жүзінде сіз оны әр қашан қолдана алмайсыз. Кейде сіз тым қаталсыз, кей жағдайда – тым жұмысақсыз. Баланы тәрбиелеуде мән берген өте қажет деп ойлаймыз.
30 — 39 ұпайға дейін – бала сіздің өміріңізде ең үлкен құндылық. Сіз баланы түсінуге және білуге тырысасыз. Балаға сыйластықпен қарап, тәрбиелеудегі ең тиімді әдістерді қолдануға ынталысыз. Басқаша айтқанда, сіздің іс- әрекетіңіз түзу және ісңіңіздің жемісті боуына үміттеміз
6.
Тәлім-тәрбие туралы мақал-мәтелдер
Жеті атасын білген ұл, жеті жұрттың қамын жер.
Жақсы келін — қызыңдай,
Жақсы күйеу — ұлыңдай.
Қызым, саған айтам,
Келінім, сен тыңда.
Айтушыақылдыболса,
Тыңдаушы дана болады.
Өзіңді- өзіңсыйламасаң, өзгеденсыйдәметпе.
Әкесіқойбағабілмегеннің,
Баласықозыбағабілмейді.
Бабасыеккенді, баласыорады.
Жақсылықеккеналғысорады.
Ұлы жол үйіңнің табалдырығынан басталады.
Әдепсіз өскен адамнан, тәртіппен өскен тал жақсы.
Үлкенді сен сыйласаң, кіші сені сыйлайды,
Кіші сені сыйласа, кісі сені сыйлайды.
Ел боламдесеңбесігіңдітүзе.
Әдепті бала – арлы бала, әдепсіз бала – сорлы бала.
Бесіккөрмегенессізболып, есіккеенеді.
Баланыңөскенбесігі – кеңдүниеніңесігі.
Атаңа не қылсаң, алдыңасолкелер.
- «Өмірдің өзі өнеге»көрініс
Автор-Аманжолова А. Бай-Ералиев Н. Жұмысшы-Нұрмағамбетова Ұ
Қорытындылау: «Әдемі үй» ойыны
Оқушылар және ата-аналар плакатқа үйдің суретін
Ата-аналар сабақтан алған әсерлерін смайликтер арқылы бейнелейді.
Мысалы: Үйдің іргетасы-бірлік,қабырғасы-махаббат т.б
Ата-аналар смайликтер арқылы бүгінгі сабақтан алған әсерлерін айтып, көңіл күйлерін білдіреді.