Бастауыш ашық сабақ
Тақырыбы: Бастауыш
Мақсаты: 1. Бастауыш, оның сөйлемде атқарылыртын қызметі туралы түсінік беру және
сөйлем ішінде кім? Не? Кімдер? Нелер? Сұрақтарына жауап беретін сөйлем
мүшесіне сұрақ қоя білуге, оны ажыратуға үйрету.
- Дамыта оқытуға негізделген шығармашылық қиялын сөздік қорын
молайтып, сын тұрғысынан ойлау қабілетін дамыту.
- Көркем жазуға, отан сүйгіштікке, ынтымақшылыққа тәрбиелеу.
Түрі: Пирамидалық сабақ.
Әдісі: жаңа білім беру, сұрақ-жауап, топтастыру.
Көрнекілігі: пирамида, кесте, суреттер
Сабақ барысы
1.Ұйымдастыру.
— Балалар, бүгін бізге қонақтар келіп отыр екен. Алдымен барлығымыз орнымыздан тұрып амандасайық.
Оқушылыр: Үлкенге де сіз,
Кішіге де сіз,
Құрметпен сіздерге
Сәлем бердік біз.
-Бүгінгі сабақта біз өзіміздің білімді, мәдениетті, үлгілі оқушылыр екенімізді көрсетейік.
-Бүгінгі сабағымыз балалар топ болып пирамиданы тұрғызуға көмектесеміз.
- бөлім. Бастапқы таныстық
- «Миға шабуыл» ойынын ойнаймыз.
- Сөйлем дегеніміз не?
- Сөйлем нешеге бөлінеді? (хабар, сұрай, лепті)
- Сөйлем мүшелері дегеніміз не?(Сөйлем құрамындағы нақты сұраққа жауап беріп тұратын толық мағыналы сөздерді сөйлем мүшелері дейміз)
- Мысалға бір сөйлем құрайық ( Айжан кітап оқыды)
- Бұл сөйлем неше сөзден тұрады?
- Әр сөзге сұрақ қояйық.
- Жаңа сабақ
Сөйлем мүшелері
Тұрлаулы мүшелер тұрлаусыз мүшелер
Бастауыш баяндауыш анықтауыш толықтауыш пысықтауыш
- Балалар тақтадағы сөйлемдерге қарайық .
- Бірінші сөйлемді кім оқиды?
- Асты сызылған сөзге сұрақ қояйық. Қандай сұрақ қоюға болады ?
- Қимыл, Іс-әрекет білдіріп тұрған сөз қайсы?
- Ендеше қимыл, іс-әрекет иесін білдіріп тұрған сөз Сәуле.
- Олай болса осы сөйлемдер бойынша қандай ереже қорытып шығаруға болады?
- Олай болса қимыл, іс-әрекет иесін білдіретін сөзді бастауыш дейді.
- Оқулықпен жұмыс бастайық.
- Енді осы ережені кітаптан оқиық.(1 оқушы оқиды)
- Енді осы ережені кім жатқа айтып бере алады?
- Қанеки, мысалға бір сөйлем құрап жіберейік.
- Осы сөйлемнен бастауышты сұрақ қою арқылы табыңдар.
- Өте жақсы, ендеше біз келесі бөлімге өтейік .
2-бөлім.Терең Таныстық
- Дәптермен жұмыс.
- Олай болса балалар дәптерлеріңді ашып, бүгінгі күн ретін, сабақтың тақырыбын жазайық.
- Жаттығуды орындамас бұрын көркем жазу минутын өткізейік. Бб, Бала, балапан.
- Бұл бөлімде балалар топ бойынша жаттығу жұмысын орындаймыз.
1 топ 22-жаттығу.
2 топ 23-жаттығу.
3 топ 24-жаттығу.
- 1-қ 22-жаттығудағы сөйлемдерді көшіріп, қарамен жазылған сөздердің астын сызып, оларға сұрақ қоясыздар.
- 2-қ 23-жаттығудағы сөйлемдерді көшіріп, қимыл иесі болатын сөздердің астын сызып, оларға сұрақ қоясыздар.
- 3-қ 24-жаттығудағы жұибақты көшіріп жазып, шешуін тауып, әр сөйлемдегі бастауышты табасыңдар.
- 1-қатар тақтаға 22-жаттығуды түсіндіріп отырып, кім жазады?
- Қарамен жазылған сөз қайсы, астын сыз, оған қандай сұрақ қоюға болады?
- Бұл сөйлемнің қандай мүшесі? (Жел соқты. Бұлт қоюланды. Жаңбыр себеледі. Оқушы оқиды. Малшы бақты.)
- 2-қатар 23-жаттығу. Қимыл иесі болатын сөздің астын сызып, оларға сұрақ қою.
- Тақтаға кім шығады? (Мұғалім түсіндірді. Лақ маңырады. Мұз қатты. Күн шықты. Сәкен оқыды.)
- 3-қатар 24-жаттығудағы жұмбақты кім оқиды?
- Шешуі не болды? (Күз)
- Әр сөйлемдегі бастауыштар қайсы? (дала, шаруа, күн, қар)
- Оны қалай білдіңдер? (Сұрақ қою арқылы)
Шаршаған болсаңдар «Сергіту жаттығуын» орындайық
Жаза жаза жазуды,
Талып кетті қолымыз.
Бір,екі,үш,
Бойға жинап күш.
Терезені ашайық,
Шаң-тозаңды басайық,
Жалқаулықта тастайық,
Қайта сабақ бастайық.
3-бөлім. ЖҮЙЕЛІ ТАНЫСТЫҚ.
- 1- қатар 25 жаттығудағы өлеңді көшіріп жазып, әр сөйлемдегі бастауышты тауып, астын сызыңдар.
- 2-қатар 26-жаттығудағы адасқан бастауыштарды өз орнына қойып, сөйлемдерді көшіріп жазыңдар.
- 3-қатар 27-жаттығу. Сұрақтарға бағананың оң жағындағы сөздерді пайдаланып жауап беріңдер.
- Жерді немен жыртады? (соқа)
- Дәнді немен себеді? (дән сепкіш)
- Егінді немен жинайды? (комбайн)
- Комбайн, соқа, дән, сепкіш сөздері бастауыш болатындай етіп сөйлем құрастырып жазасыңдар. (Комбайн егін жинайды. Соқа жер жыртады. Дән сепкіш дән себеді)
- Ал енді сендер қазақ тілін, орыс тілін, ағылшын тілін оқисыңдар. Соған байланысты полиглот «ойлан, тап» ойынын ойнайық.
- Ол үшін мына кубикті лақтырып, нөмірі бойынша конверт ашылып, жұмбақтың шешуін қазақ тілі, орыс тілі, ағылшын тілінде табасыңдар.
1-конверт: Сырты қызыл іші тәтті,
Жеген жанды таңырқатты.
(алма, яблоко, aplle)
2-конверт: Қабат-қабат қаптама,
Ақылың болса аттама.
(кітап, книга, book)
3-конверт: Аяғы біреу, қолы жоқ
Шиыр-шиыр жолы көп.
Өзі сқйлей білмейді
Сызған ізі сөйлейді.
(қарандаш, карандаш, pencil)
4-конверт: Жолбарысқа ұқсайды,
Тышқанды ғана ұстайды.
(Мысық, кошка, cat)
5-конверт: Өзі арық, басы жарық
Журген ізі көп әріп .
(қалам, ручка, pen)
6-конверт:Сырт-соғады,уақыт озады.
(сағат, часы, clock)
- Өте жақсы балалар сендер орыс тілін, ағылшын тілін өте жақсы меңгеріпсіңдер. Ендеше біз келесі өтейік.
4-бөлім. «Ойнап-ойлау»
- Енді біз сиқырлы кестенің шешуін тауып, дұрыс орындасақ, сонда ол бәрімізге белгілі затқа ұқсайтын болады. Адам биік мақсатқа жету үшін 7 қасиет берілген. Соларды атап ретімен орналыстырсақ қана биік мақсатқа жетеміз.Енді сол қасиеттерді атайқ.
1-оқушы:-Денсаулық
(Шырын)
2-оқушы:-табандылық
(Сағи)
3-оқушы:-білік
(Аружан)
5-оқушы:-іскерлік
(Сәрсенбек)
6-оқушы:-ақыл
(Ерасыл)
3-оқушы:-білім
(Мирас)
- Олай болса балалар денсаулықтын мықты,таңбанды,білікті,іскерлік,ақыл,білімді болсаңдар биік мақсатқа жетесіңдер (өзім «биік мақсат» жапсыру)
- Тәуелсіз еліміздің бір-бір білімді азамат, азаматшалары боласыңдар.
- Балалар, енді осы құрған кестеге қарап, нені елестетуге болады?
- Дұрыс айтасыңдар, Астана қаласындағы бәйтерекке ұқсайды.
- Биыл біздің еліміз нені тойлағалы отыр?
- Сонда біз тәуелсіздікті қашан алдық? (1991 жылдың 16 желтоқсанында)
- Балалар енді сабақты топтау әдісі бойынша қорытындылайық.
- Бастауыш сөйлемнің қандай мүшесі? нелер?
Тұрлаулы мүше 5.не?
Бастауыш
- Бастауыш нені білдіреді? кімдер?
Іс-әрекетін білдіретін сөз
3.Бастауыш қандай сұраққа жауап береді?
Кім?
5- бөлім. Нәтиже.
- Бүгінгі сабағымызды қорыта келе, нәтижесінде, пирамидамызды тұрғыздық. Оған барлықтарың өз үлестеріңді қостыңдар.
Үйге тапсырма.
28- жаттығу бет 79, ереже жаттау.
Бағалау.