Планеталардың қозғалысы.
Сабақ тақырыбы: §18. Планеталардың қозғалысы.
Сабақ мақсаты:
- Оқушыларға планеталардың қозғалысы туралы түсіндіру.
- Оқушыларды өз бетімен ғылыми ой қорытындыларын жасауға жетелеу.
- Жауапкершілікке, тиянақтылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.
Сабақ түрі : аралас
Сабақ әдісі: баяндау, сұрақ-жауап.
Құрал-жабдықтар: компьютер, видеопроектор, слайдтар.
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Оқушылардың үй тапсырмасын қалай меңгергендерін тексеру:
- Механикалық қозғалыс деп нені айтады? Мысал келтіріңдер?
- Санақ денесі деген не? Мысал келтіріңдер.
- Тыныштық салыстырмалы дегеніміз не? Мысал келтіріңдер.
ІІІ. Жаңа сабақ.
Ғаламшарлар:
- Жерге ұқсас ғаламшарлар: Меркурий, Шолпан, Жер, Марс.
- Алып ғаламшарлар: Юпитер, Сатурн, Уран, Нептун.
Меркурий.
- Күнге ең жақын орналасқан ғаламшар.
- Диаметрі Жерден 2,5 есе кіші.
- Күнді 88 тәулікте айналып өтеді.
- Күнге қараған жағының температурасы өте жоғары+3000С, қарама-қарсы жағы өте суық -2000С.
Шолпан
- Күннен қашықтығы 108 млн. шақырым.
- Жерден сәл кіші.
- Күнді 225 тәулікте айналып өтеді.
- Беткі температурасы 5000С
Марс
- Диаметрі Жерден екі есе кіші.
- Күнді 687 тәулікте айналып өтеді.
- Екі серігі бар: Фобос және Деймос.
- Жазда температурасы күндіз+200С. Қыста түнде -1250С
Юпитер
- Диаметрі жағынан Жерден 11,5 есе үлкен.
- Күнді 11,9 жылда айналып өтеді.
- 16 серігі бар.
- Өте тез айналады.
Сатурн
- Диаметрі Жерден 9,5 есе үлкен.
- Күнді 29,5 жылда айналады.
- 17 серігі бар.
Уран
- 1781 жылы неміс астрономы Гершель ашқан.
- Күннен шыққан жылуды Жерге қарағанда 400 есе кем алады.
- 15 серігі бар.
- Күнді 84 жылда айналып өтеді
Плутон
- Күннен 6 млрд. шақырым қашықтықта орналасқан.
- Күнді 247,7 жылда айналып өтеді.
- Серігі – Харон.
Нептун
- 1846 жылы француз Урбен Леверье, ағылшын Джон Адамс.
ІV. Пысықтау.
- «Планета» деген сөз нені білдіреді?
- Планеталардың қозғалысын қалай бақылауға болады?
- Уран мен Шолпанның басқа планеталардан ерекшелігі қандай?
- Әр планетаға жеке-жеке сипаттама беріңдер.
- 8-тапсырманы орындау.
- Қорытындылау.
VІ. Бағалау.
VІІ. Үйге тапсырма: §18..