Оксидтердің жіктелуі, аталуы мен алыну жолдары.

Химия пәнінен ашық сабақтар

Сабақ тақырыбы: Оксидтердің жіктелуі, аталуы мен алыну жолдары.

Сабақ мақсаты:1)Өз бетімен жұмыс істеп, өз білімін бағалай білуге үйрету.Жауапкершілікті сезіне алатын саналы ұрпақ тәрбиелеу.

2) Оксидтердің жіктелуі, аталуы мен алыну жолдары мен қасиеттерімен таныстыру, реакция теңдеулерін дұрыс теңестіре білуге үйрету.

3)Оқушылардың іскерлігін,деңгейлік тапсырмалар арқылы білім шығына жетуін, шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Сабақ көрнекілігі: Кестелер мен үлестірме қағаздары,сызбанұсқалар.

Сабақ әдісі:сұрақ – жауап,жеке, топтық, ұжымдық жұмыстар.

Сабақ барысы:1.Ұйымдастыру кезеңі.Сыныптағы оқушыларды 2 топқа бөліп отырғызып бағалау парағын тапсыру.Оқушылардың назарын сабаққа аудару үшін жұмбақтар шешеміз.

                          2.Үй тапсырмасын тексеру.Үйге берілген тақырыпты тексеру үшін оқушылармен «Кім білімпаз!» ойыны ойнатылады.

                         3.«Мағынаны ашу» сөзжұмбағы.Сөз жұмбақты шеше отырып, жаңа сабақ тақырыбын ашу.

                         4.Жаңа сабақ түсіндіру.

                         5.«Кім жылдам?» ойыны.

                         6.Ой толғау кезеңі.

                              1 Жұптық жұмыс.

                             2)Пирамида ойыны..

                         7.Сабақты бекіту.

                         8.Қорытындылау, бағалау.

Сабақ барысы:1.Сергіту сәті.1- слайд.

1.Аспен келеді,                                                        

Тамаққа дәм береді.                                             

  1. Су бетінде безектеп,            

                                                                              Металл натрий жүзеді.     

                                                                                Ең соңында жоқ болып,                   

                                                                                 Қандай қосылыс түзеді?.)

3.Ол судан қорқады,

Одан кір қорқады.

                                                                            4.Апам жарды ақтады,

                                                                            Тыным тауып жатпады,

                                                                             Айта қойшы кәнекей,

                                                                            Жарды немен ақтады?

  1. Үй тапсырмасын тексеру. «Кім білімпаз!» ойыны. Тақтада жасырылған суреттердің астындағы сурақтарға жауап беріледі. 2- слайд.
  2. .«Мағынаны ашу» сөзжұмбағы.3- слайд.Сөз жұмбақты шеше отырып, жаңа сабақ тақырыбын ашу.

СӨЗЖҰМБАҚ.

                      
      
        
     
          

 

 

 

1.Табиғатта ең көп таралған элемент.

  1. Белсенді металл.

3.Мыстың латынша атауы.

4.Алғашқы көмек көрсетілгенде қолданылатын элемент.

5.Оттекгінің латынша атауы.

(Сөзжұмбақты шешу арқылы жаңа сабақ тақырыбын ашу).

Жаңа сабақ:       4-слайд

 

 

 

                  ОКСИДТЕРДІҢ ЖІКТЕЛУІ.

                                           ЗАТТАР

          Жай                                                         Күрделік

 

 

 

Металл         Бейметалл      

                                                       Оксид           Негіз             Қышқыл      Тұздар

                                                                     

   

                         Негіздік         Екідайлы                        Қышқылдық

                       (CaO,CuO)      (AIO2O3,ZnO)                  ( SO3,CO2.)  

     Металдардан түзілген негіздік оксидтер негіздерге тән, ал бейметалдардан қышқылдық оксидтер түзіледі ол қышқылдарға сәйкес келеді.

  Оксидтерді алудың бірнеше жолына тоқталайық.Мыс:Жай және күрделі заттар жанғанда оттектің алыну жолы.  5- слайд.

                                          Алыну жолдары                                                               

 

Заттар жануы                                                        Күрделі заттардың

                                                                                             айырылуы

Жай зат жанғанда

4P+5O2=2P2O5

Күрделі зат жанғанда 2C2H2+5O2= =4CO2+2H2O

22

 

 

 

Тұздар

CaCO3=CaO+CO222

 

 

 

 

 

 

 

CaCO3=

 

 

CaO+CO2

 

 

 

 

 

 

 

Қышқыл

H2SO4=SO3+H2O

                                     

 

Ерімейтін Негіз

Cu(OH)2=CuO+H2O

 

 

 

6-слайд.         ОКСИДТЕРДІҢ АТАЛУЫ.

ЖазылуыАталуы
CO2Көміртек (IY)оксиді
N2O5Азот (Y)оксиді
SO2Күкірт (IY)оксиді
SO3Күкірт(YI)оксиді
CuOМыс(II)оксиді
AI2O3Алюминий (III)оксиді
P2O5Фосфор(Y)оксиді
K2OКалий(I)оксиді
Cr2O3Хром(II)оксиді

 

Жаңа тақырыпты толығырақ түсінуге арналған «Ой толғау »кезеңіне шолу жасап жаттығу жұмыстарын орындаймыз.

    Екі топқа ортақ Кубизм әдісі бойынша «Кім жылдам?»ойынын ойнату.Әр топтан оқушылар шығып кубты лақтыру арқылы жасырылған сұрақтарды шапшаң  ойлау арқылы жауап беріп , өз ұпай сандарын толықтыруы қажет. 7-слайд.

1.Көмірқышқыл газының  салыст.молеку.массасы?

2.Оттегінің латынша атауы?

3.Заттардың оттекпен реакцияласу теңдеуі?

1.Оттегінің атомдық массасы?

2.Ме түзілетін оксид түрі қалай аталады?

3.Көмірқышқыл газының химиялық формуласы?

 

 

 

 

 

 

 

  Топтың татулығын шыңдау барысында «Жұптық жұмыс» орындау.8- слайд.

ТапсырмаЖауабы
1) P 2O5 + ……       H 3PO4

 

3 H 2O

 

2) Na 2O + ……        NaOH

 

H 2O

 

3) K 2O + ……       KCI+H 2O

 

2Н СI

 

4) PH3 +……        P 2O 5+H 2O

 

4 O2

 

5) SO3 + ……Na 2SO 4+H 2O

 

2 NaOH

 

6) CaO + ……        CaSiO3

 

SiO2

 

   Келесі тапсырмада әр топқа ортақ «Топтық жұмыс» тапсырмасын беру.9 – слайд.

Топтық жұмыста «Пирамида»ішіндегі элементтердің таңбаларын пайдаланып, оксидтердің  формуласын құрастыру қажет.10- слайд.

     

       Жаңа сабақты бекіту:

   Оқушылар тақырыпқа арналған тапсырмаларды орындап болғаннан кейін жаңа сабақты қорытындылауға арналған тапсырмалар беріледі.

1.Қай оксид қайда жатады соған «+» таңбасын қоямыз.11-слайд.

ОксидтерNa 2OZnOCuOFeOCrO3N 2O5MnOCO2Li 2O
Қышқылдық
Негіздік
Екідайлы

2.Оқушылар оксидтерді алу әдістерін біле отырып, берілген оксидтерді алу реакциясының теңдеулерін жазыңдар.

Үйге тапсырма :§44 118 бет №3 есеп шығару.

2)Берілген реакция теңдеуін жүзеге асырыңдар

1.Li2O __LiOH__Li 2CO3

2.Na__Na 2O__NaOH

3.SO3__H2SO4__MgSO4

4.Al__Al 2O 3__Al 2( SO 4)3