Мыс
Сабақтың тақырыбы: Мыс.
Мақсаты: а) білімділік: мыстың периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы, табиғатта таралуы, алынуы физикалық, химиялық қасиеттері мыс оның қосындысын анықтау
ә) дамытушылық: жоспарды пайдалана отырып, жaуап беру
б) тәрбиелігі: уақытты тиімді пайдалануға өз бетінше жұмыс істеп,
қорытындылай білуге қалыптастыру.
Сабақтың типі: Жаңа сабақты игеру.
Сабақтың барысы: I .Ұйымдастыру
- «Ой шақыру» Үй тапсырмасын тексеру. Сәйкестендіру тестісі
А. Доломит CaSO4 * 2H2O
Б. Асбест ( CaSO4)2 * H2O
В. Гипс MgO*2H2O *2SiO2
Г. Алебастр CaCO3
Д. Әктас CaCO3 * MgCO3
III. « Мағынаны тану» Жаңа сабақ.
Жұмбақ
Ол адамның қанында кездеседі,
Балқашпен Жезқазғанда өңделеді.
Бірінші топтың Б топшшасында орналасқан
Қандай металл, кәне кім біледі?
2.Табиғатта таралуы бойынша формуласын кестеге жазу.
Маңызды минералдары | Химиялық формуласы | Мыстың массалық үлесі % |
Халькопирит | 30 | |
Халькозин, мыс жылтыры | 79,8 | |
Малахит | 57,4 | |
Куприт | 81,8 |
Қазақстан картасы арқылы еліміздегі мыс кеніне бай өлкелерді көрсету. (карта көрсетіледі)2.Алынуы реакция теңдеулерін жазу
- Физикалық қасиеттері топтастырылды.
4.Химиялық қасиеттері мынадай сызбанұсқа түрінде көрсетіледі,оқушы химиялық реакция теңдеуін теңестіріп, оқиды.
Мыстың жай заттармен әрекеттесуі
CI2 → CuCI2
Cu0+ O2→ CuO
S→ CuS
Мыстың күрделі заттармен әрекеттесуі,теңдеуді теңестіру
H2SO4 к = CuSO4 + SO2 + 2H2O
HNO3 к = Cu(NO3)2 + 2NO 2 + 2H2O
Cu0 + 8HNO3 с = = Cu(NO3)2 + 2NO + H2O
AgNO3 = Cu(NO3)2 + Ag
- Шпаргалканы қалпына келтір.
(Мыс қосылыстарының алыну реакция теңдеулерін аяқтаңыздар).
СuSO4 + NaOH =
Cu(OH) + H2SO4 =
CuO + HNO3 =
CuCI2 + HOH
- Химик — сараман (тәжірибе жасап көрсетіледі)
- Мыс және оның құймаларының қолданылуын кестеге толтыру
Аталуы | Құрамы % | Қолданылуы |
Алюминий марганецті қола
| Cu (90) , AI (8,5-9,5), Mn (1,5-2) | Машина тетіктерін дайындауда |
Берилийлі қола
| Cu (97,7-98) , Be (2-2,6) | Соққанда ұшқыш шығармайтын аспаптармен серіппе жасауда |
Жез
| Cu (57-60), Zn (40-43) | Кейбір механизмдер тетіктерін, тұрмыс-бұйымдарын жасауда |
Нейзильбер | Cu (65), Zn (20), Ni (15) | Тиындар жасауда |
Константан | Cu (60), Ni (39-41) , Mn (0,4-0,6) | Электрөлшегіш приборлар тетіктерін дайындауда |
Никелин | Cu (65-67), Ni (33-35), Mn (0,4-0,6) | Электр қыздырғыштар тетіктерін жасауда |
IV.Бекіту. Тест
- d – элементті көрсет : а) CI в)Br c) Na д) K e) Cu
- 2е, 8е, 18е, 1е қай элементтің электрондық конфигурациясы
а)Ba в)Ca с)K д)Cu e)Zn
3.Мыс конц. күкірт қышқылымен әрекеттескенде қандай заттар түзіледі:
А) Си2О + SO2 в) Cu + SO2 с) CuSO4 +SO2 + 2H2O
е) Cu + FeSO4 е) CuSO4 +SO3 +H2O
4.Мыс сұйыт. азот қышқылымен әрекеттескенде түзілетін өнімдер:
А)3Cu(NO3)2+2Аg б) Cu(NO3)2+2NO2 + 2H2O
В) CuCI2+H2O д) Cu(OH)2 + Na2SO4
- Мыс конц. Азот қышқылымен әрекеттескенде қандай заттар түзіледі:
А)3Cu(NO3)2+2NO + 4H2O б) Cu(NO3)2+2NO2 + 2H2O
В) CuCI2+H2O д) Cu(NO3)2 + 2Ag
- Үйге тапсырма § 7.1 5- жаттығу
- Бағалау