Аулақ бол жаман әдеттен

 

Сөзімді еске сақта да,                                         — Жетпей ме саған зейінің

Жауыңнан қорқып зытсаң да,                            Басқа зат бар ғой ойнасаң,

Оттан қарғып аттама!                                         Белбеуді салма мойныңа!

 

5.Пілге қарап сабырлы                                      6.Қалталы қасқырға

Мүйізтұмсық жалынды:                                     Жөн айтты таз тырна:

-Таянбашы жағыңды!                                         -Дей берме «білем мен»

Отырма жүреңнен!

7.Ат тіл қатты Өгізге:                                         8.Жапалақ айтты ақылын

-Мені «жатым» дегізбе                                       Қызғышқа келіп өтініп

Үйге жиі кел де,                                                  -Жайлап жүр, сөйле ақырын

Босағаны керме!                                                 Ысқырма үйде отырып!

 

9.Кейіді тентек Қонжыққа                             10.Мысыққа Қанден жөн айтты

Керік-қамқор кәрі ана                                        Жөн айтқанда дөп айтты:

-Болсада мейлі бал жұққан                                -Аузыңды ашып текке

Пышақтың жүзін жалама!                                  Ақты жерге төкпе!

 

11.Ойнақтап жүрген өзекте                                12.Кездесіп Барыс Маймылға

Бұрылып Қоян Көжекке                                     Жүрмісіз деді- жай мұнда

Арқадан қақты :                                                  Бекерге сөйлеп, босқа айтпа

-Қой бала! Бөркіңді теуіп ойнама!                    Бейітке қолыңды шошайтпа!

 

13.Қолтырауын еңіремей тұра ма,

Дельфин айтты:

-Бейуақытта жылама!

 

«Түн» тобы:

1.Мәнісін біл байқа да,                                2.Балта ұқтырды Араға

Өз ішіңнен қайтала                                     -Сақта сөзімді есте

Піл ұқтырды Пілтайға:                              Өсіп тұрған далада

-Басыңды текке шайқама!                          Жалғыз ағашты кеспе!

3.Қошқар айтты Қошақанға                       4.Ұқтырды Ешкі Лаққа

-Үйді айнала жүгірме!                                 -Жөнді білмей лақпа,

Таңдайыңды қақпа

5.Бұзауға Бұқа ұрысты                                6.Бота көріп Бұзауқанды жайлауда

Ұрысқаны дұрыс ты                                    Шақырыпты бірге жүріп ойнауға

-Иығыңдағы бас па, тас па?                        Шөлдесең кел, науаға жақында

Отты шашпа, күлді баспа!                          Шелектегі суға аузыңды батырма!

 

7.Арыстан айтты Аюға:                              8.Жайылып жүрген жотада

-Жадыңда сақта лайымда                            Ескертті Бура Ботаға

Әдептен озбауды ойла                                -Үлгілі сөзді ұмытпа

Қолыңды төбеңе қойма!                              Түкіре көрме құдыққа-

Есі жоққа ерме,

Езуіңді керме!

9.Ормандағы алаңда                                      10.Қарақұспен сөйлесіпті Қаршыға

Үйретті Ұлар Қабанға                                     -Бұдан былай келісейік біз енді

-Қанша етке тойсаң да,                                     Майға пышақ шаншыма,

Нанды баспа табанға!                                      Құшақтама тізеңді!

 

11.Арыстан айтты Аюға                                  12.Түйеқұс кеп Тауыққа:

Әдепті болу жайында                                       -Айтқан сөзге нан- деді

-Өзіңді өзің қыстама                                         Еріккеннен жаныштап

Қолыңды артыңа ұстама!                                Көкті жұлма жердегі!

 

13.Көк Бөрі Бөлтірікке алаңғасар

Мұңая қарады да ойға кетті

-Байқамай аң да басар, адам басар

Пышақты шалқасынан қойма!- депті.

-Міне, балалар , осы аңдар айтқан тыйымдар мен ырымдарды күнделікті естеріңе сақтап , жаман әдеттен сақ жүріңдер.

Ойын.   «Қандай аң?»  қимылмен ғана көрсету.

-Кезекті әнге берейік.

  1. Мақал жалғасын табу.

1-топқа:                                                                         2-топқа:

-«Білімді мыңды жығар, …….»                            «Алтау ала болса, ауыздағы

«Арпа бидай ас екен, …………»                            кетеді, …………………………..»

«Еңбектің наны тәтті,…………»                             «Еңбек етсең ерінбей,……..»

«Оқу- ине ………………………….»                            «Әдепті бала арлы бала…..»

«Оқу- білім……………………..»

Топқа мақал қиындысын беріп, құрату, мазмұнын түсіндіру.

Жанкүйерлерге  жұмбақ  жасыру.

 

3-бөлім .      Сахыналық қойылым.

1- топ . «Шық бермес Шығайбай мен Алдар» аңызын сахыналайды.

2- топ.  «Өлген қазан»  ертегісін сахыналайды.

«Қыс» тақырыбы бойынша кезектесіп бір-бір сөйлемнен жазып, әңгіме құрастыру.

Жанкүйерлердің қорытынды тақпақтары:

1-оқушы : «Жақсы сөз жарым ырыс» дейді халық,

Әрқашан жүргей соны еске алып!

2-оқушы: Білер қазақ баласы

«Сәлем- сөздің анасы»

3-оқушы: «Жылы киім-тәнді жылытар, Жылы сөз- жанды жылытар»

Ендеше, сұрай қалсаң «өтінем»деген ізгі сөзді айтуды ұмытпа!

4-оқушы: «Алмақтың да салмағы бар» «Рахмет» деген алғыс сөзді жадыңнан шығарма!

5-оқушы : Біреуді байқамай қағып кетсең немесе ренжітіп алсаң, сол жерде кешірім сұра, қиын емес.

6-оқушы: «Тәні саудың-жаны сау» Үнемі мұнтаздай таза жүруді әдет қыл.

7-оқушы: «Жалқау-жарты кісі», «Жалқау-өзіне жау» дейді халық.Осы сөзді тыңдап, жалқаулықтан аулақ бол!

8-оқушы: «Ас үстінен аттама, астан үлкен емессің». Қанатты сөзді есіңе сақтап, ас ішудің тәртібін сақта!

9-оқушы : «Әкеден –ақыл, анадан-мейір» деген. Ата-анаңды құрметте, бауырларыңды сыйла. Олар саған ең жақын адамдар.

10-оқушы: «Әдепті бала-ата-анасын мақтатар,

Әдепсіз бала ата-анасын қақсатар»дегендей, әдепті бала болуға тырысыңдар.Қуаныш та, бақыт та сенімен бірге болады.

11-оқушы: «Сақтықта – қорлық жоқ!» Ендеше, жаман әдеттерден аулақ жүріңдер!

 

Қорытынды :  1,2,3

Дем аламыз жинап күш

Жақсы үйреніп салтымды

Жақсы оқимыз сабақты!

-Бүгінгі тәрбиелік сағаттан өзіңе не алдың?

-Әсіресе не ұнады ? Неге?

-Алда тағы қандай тақырып туралы білгің келеді? Сұрақтары бойынша бекітіп, қорытынды жасау.