Наурыз көже

Сабақтың тақырыбы: Наурыз көже

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға қазақ халқының тұрмыс
тіршілігінде, әдет-ғұрпында ерекше орын алған «Наурыз» тойының ерекшелігін, табиғат пен адамның байланысын, қазақша жаңа жылдың келу салтанатын түсінікті, жас ерекшеліктеріне сай, әрі өздерін қатыстыра отырып түсініктерін қалыптастыру.
Ұмытылып бара жатқан әдет-ғұрыптарды қайта жаңғырту, имандылыққа, тіл мен дініміздің берік орын алуына тәрбиелеу, бағдар беру.
Сабақтың көрнекілігі: нақыл сөздер, мақал-мәтелдер, қима-кеспелер, суреттер, наурызкөже.
Сабақтың барысы:
Үй жұмысын сұрау. Оқушылар үй жұмсын жұптасып бір-біріне айтады.
Көзіңді жұмып жүрегіңнің соғысын тыңда. Өз отбасыңды еске түсір. Жан-жүрегіңді жылытар ең ыстық сөзді есіңе ал. Оқушылар ата-аналарынан қандай жылы сөз естігілері келетінін айтады және өздері ата-аналарына жылы сөздер айтады.
Жаңа сабақ. Жаңа тақырыппен таныстыру. Оқулықпен жұмыс. Талдау жұмыстары.
Оқулықтан тыс мағұлмат беру.
Наурыз мерекесінің танымдық мәні мол, жұмбақ сырлы өзіндік рәсімдері мен шартты талаптары баршылық. Ұлыстың ұлы күні дайындалатын Наурыз көже « Ұлыс күні қазан толса, ол жылы ақ мол болар» деп тоя ішу ғұрпы сақталған. Сондықтан болар наурыз көжені «көп көже», «тоқ көже» деп те атайды. Тіпті алаңсыз тойғанынша ішсін деген ниеттен болар, қаласа әркімнің өзі құйып алу еркі де болған. Мұның бәрі наурыз мерекесінің теңдік күні, еріктілік, имандылық мерекесі деген түсініктен туса керек. 7 санын қасиетті дейтіні белгілі. Тіпті санағанның өзінде біреу, екеу, үшеу, төртеу, бесеу, алтау, жетеу деп атаймыз. Ешқашан сегізеу, тоғызеу демеген. Ұлттық таным бойынша 7 қазына, 7 ата, 7 күн, 7 қат көк, 7 музыкалық дыбыс.

2-жүргізуші:Табиғат пен тағам арасындағы байланысты ашу арқылы Наурыз көженің қасиеттерін көрсету үшін, халқымыз даналықпен тағам түрлерін топтап, белгілі бір түстерге балап айтады екен. Олар:
1-оқушы: Көк – көктемде тасыған су жер-дүниені көк толқын етеді.
2-оқушы: Қызыл – қарындары тойғанда қазы-қартаға да қарамай қалатын халқымыз 3 күн ет жемесе тістері қышып, қызылсырайтыны тағы бар. Ендеше барлық ет тағамын қызылға балайды.
3-оқушы: Жасыл – жерден өсетін өнімдердің бәрін жасыл өсімдіктің дәні деп түсінеміз.
4-оқушы: Ақ – барлық сүт тағамдарын ақ сүтке теңеу орынды.
5-оқушы: Сары – май өзінің түсінің сарылығымен бірге ең асылын «сары майдай» сақтаған.
6-оқушы: Қоңыр – бидайдың, тарының талқанын көжеге умаждап қосатын ұнды, кеспені қоңыр түске теңейді.
7-оқушы: Қара – тұзды қасиетті қара дәм, қара бас тұз дейді.

ІІІ бөлім
Сабақты қорытындылау мақсатында әр қатарға келесідей тапсырмалар беріледі
І қараға: Жаңа жылдан біз не күтеміз? Тақырыбында эссе оқушылар эссе жазады.
ІІ қатарға: Топтастыру жасайды. (Наурыз мерекесі қандай мереке)
ІІІ қатарға: Наурыз мерекесінде дастарханға қойылатын ұлттық тағамдар, қазақ халқының ұлттық киімдері, ұлттық ойындарын жазады.
Жан біткендей жас талға,
Шуақ ойнап арайлы,
Күн күлімдеп аспанда.
«Наурыз» әні тарайды.

ІҮ. Сабақты бекіту

Ү. Бағалау   Сабаққа белсене қатысқан оқушылар бағаланады.

Ү І. Үйге тапсырма беру.      Әңгімені оқып, түсінігін айту.