Отын энергетикалық кешен. Кешеннің ерекшелігі мен маңызы. Мұнай және газ өнеркәсібі

 

Сабақ тақырыбы:  §9.  Отын энергетикалық кешен. Кешеннің ерекшелігі мен маңызы. Мұнай  және газ өнеркәсібі

Сабақ мақсаты:  Оқушыларға    отын энергетикалық кешен,  кешеннің ерекшелігі мен маңызы, мұнай  және газ өнеркәсібі    туралы  толық мағлұмат беру.

Сабақ міндеті:

1.Білімдік: Балаларға отын энергетикалық кешен,  кешеннің ерекшелігі мен маңызы, мұнай  және газ өнеркәсібі  туралы   толық   білім беру.

2.Тәрбиелік:  Оқушыларды Отансүйгіштікке, табиғатты аялауға, сақтауға үйрету.

3.Дамытушылық:  Балалардың өзіндік ойлана білуіне,  сабаққа деген қызығушылықтарын арттыруға,   өздерінше іздене білулеріне, т.б. үйрету.

Сабақ түрі: аралас

Сабақ әдісі: сұрақ-жауап,  картамен жұмыс,   кітаппен жұмыс,  жеке жұмыс

Құрал-жабдықтар: ҚР физ картасы,  ҚР  әкімшілік картасы, ДЖ физикалық картасы, мектеп атласы, кескін карта,

Барысы: : І. Ұйымдастырушылық кезең

1.Сәлемдесу

2.Балаларды түгендеу.

3.Балалардың назарын сабаққа аудару

 

ІІ.  Өткен сабақты шолу.

Сабақта кездесетін терминдер,  оларға анықтама беріңдер.

 

  1. Шаруашылық
  2. шаруашылықтың құрамы және құрылымы
  3. өнеркәсіп: құрылымы және орналасу факторлары-ауыр өнеркәсіп, жеңіл өнеркәсіп,
  4. Кәсіпорындар — АҚ, ЖШС, БК түрінде құрылған ферлерліктер мен қожалықтар
  5. Мекемелер-
  6. салалар,
  7. салааралық кешендер
  8. ЖІӨ-
  9. Өнімнің өзіндік құны
  10. 1-топтағы салалар- жер қойнауынан шикізат өндіреді.
  11. 2-топтағы салалар оны өңдейді.
  12. Өнеркәсіп:
  13. А тобы- ауыр өнеркәсіп
  14. В тобы-жеңіл өнеркәсіп
  15. Кәсіпорындардың орналасуы
  16. Еңбек өнімділігін көтеретін өндірісті  шоғырландыру,  мамандандыру,  кооперативтендірудің, құрамдастырудың және аумақтық – өндірісті  үйлестірудің (кешендердің) артықшылықтарын  пайдалана отырып орналастырады .

 

Үй тапсырмасын тексеру

1-нұсқа

  1. Шаруашылық дегеніміз не?
  2. Қазақстан шаруашылығының бірінші деңгейіне не жатады?
  3. Мекеме деген не?
  4. АҚ, ЖШС, БК түрінде құрылған ферлерліктер мен қожалықтар шаруашылықты қандай түріне жатады?
  5. Шаруашылықтың екінші деңгейіне не жатады?
  6. Шаруашылық салалары деген не? Мысал келтір.
  7. Шаруашылықтың үшінші деңгейіне не жатады? Мысал келтір.
  8. Өнеркәсіптің А тобы немесе ауыр өнеркәсіп деген не?
  9. Өндірісті шоғырландыру деген не?
  10. Машина жасау, электр қуатын өндіру, химия өнеркәсібі өнеркәсіптің қай түріне жатады?

 

2-нұсқа

  1. Өндірістік сала (материалдық өндіріс саласы) деген не? Мысал келтір.
  2. Өндірістік емес  сала  деген не? Мысал келтір.
  3. ЖІӨ — деген не?
  4. Экстенсивті өндіріс деген не?
  5. Интенсивті өндіріс деген не?
  6. Өзінді құн деген не?
  7. Өнеркәсіптің В тобы немесе жеңіл өнеркәсіп  деген не?
  8. Мамандандыру деген не?
  9. Кооперация (бірлесу) деген не?
  10. Кәсіпорындарды орналастырудың негізгі факторларын ата.

 

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.

 

 

 

 

 

 

 

 

Осы сабақта кездесетін  терминдер:

  1. ОЭК
  2. Отын өнеркәсібі
  3. Электр қуаты
  4. отын өнеркәсібінің салалары
  5. мұнай және мұнай өңдеу, газ,  көмір
  6. электр қуаты –ЖЭС, СЭС,  АЭС
  7. мұнай құбыры, газ құбыры,  электр желісімен тасымалдау
  8. энергетикалық ресурстар-қалпына келетін, қалпына келмейтін
  9. Мұнай-газ алаптары – 5.
  10. мұнай өнеркәсібі
  11. Мұнай өңдейтін зауыттар
  12. Бірыңғай газ құбыры жүйесін құру.

 

Минералдық   отынқорыӘлемдегі орныӘлемдік қордағы үлесі, %-бен
Көмір, млрд т31,373,8
Мұнай, млрд т5,383,2
Табиғи газ, млрд м33101,6
Уран, млн т2,5219

 

Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы.  В. Усиков. 9-сынып. §9.    56-57-58 — сурет   бойынша түсіндіру.  99-101-102 беттер.

 

ІҮ.Бекіту.

Сұрақтар:

  1. АӨК-ге не жатады? Не себепті салааралық кешеннің негізгісі деп аталады?
  2. ОЭК-нің негізгі ерекшеліктері
  3. Еліміздің отын-энергетикалық кешені негізгі айырмашылықтарын атаңдар.
  4. Мұнай өндіру зауытын орналастыруда қандай орналастыру принциптері ескеріледі?
  5. Қазақстанда газ өнеркәсібін дамытудың қандай ерекшеліктері бар?
  6. Еліміздің ірі мұнай кен орындарын атаңдар.
  7. Қандай шаруашылық түріне табиғи және ілеспе газ пайдаланылады?
  8. Мұнай-газ өнеркәсібінің қоршаған ортаға  тигізер әсерін баяндап беріңдер. Мұнай мен газ өндіруде оның қолайсыз әсерін жоюға арнап қандай шаралар қолдануда?

 

Тапсырмалар:

 

 

  1. Полулях. Л.Н. «Мектеп оқушыларына  арналған өздігінен  жұмыс дәптері» 9-сынып.  Бойынша жұмыс жасау.  5-тақырып.  8-9-бет.

 

  1. Казановская Т., Ульяшова И.  «Мектеп оқушыларына  арналған  жұмыс дәптері».  9-сынып. Бойынша жұмыс жасау.   19-21  бет.  Отын-энергетика кешені.  22-27  бет.

 

  1. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы. В. Усиков. 9-сынып. §9-соңындағы тестті және тапсырмаларды  орындау. 107-109-беттер.

 

 Кескін картамен жұмыс:  Кескін картаға атлас картаны пайдалана отырып   «Отын – энергетикалық кешенді» түсіру.

 

ҮІ.Бағалау

ҮІІ.Үйге тапсырма: §9.  Отын энергетикалық кешен. Кешеннің ерекшелігі мен маңызы. Мұнай  және газ өнеркәсібі                         (оқу, мазмұндау, конспектілеу.)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9-сынып. §7-8 бойынша.     1-нұсқа

  1. Шаруашылық дегеніміз не?
  2. Қазақстан шаруашылығының бірінші деңгейіне не жатады?
  3. Мекеме деген не?
  4. АҚ, ЖШС, БК түрінде құрылған ферлерліктер мен қожалықтар шаруашылықты қандай түріне жатады?
  5. Шаруашылықтың екінші деңгейіне не жатады?
  6. Шаруашылық салалары деген не? Мысал келтір.
  7. Шаруашылықтың үшінші деңгейіне не жатады? Мысал келтір.
  8. Өнеркәсіптің А тобы немесе ауыр өнеркәсіп деген не?
  9. Өндірісті шоғырландыру деген не?
  10. Машина жасау, электр қуатын өндіру, химия өнеркәсібі өнеркәсіптің қай түріне жатады?

 

 

9-сынып. §7-8 бойынша.      2-нұсқа

  1. Өндірістік сала (материалдық өндіріс саласы) деген не? Мысал келтір.
  2. Өндірістік емес  сала  деген не? Мысал келтір.
  3. ЖІӨ — деген не?
  4. Экстенсивті өндіріс деген не?
  5. Интенсивті өндіріс деген не?
  6. Өзінді құн деген не?
  7. Өнеркәсіптің В тобы немесе жеңіл өнеркәсіп  деген не?
  8. Мамандандыру деген не?
  9. Кооперация (бірлесу) деген не?
  10. Кәсіпорындарды орналастырудың негізгі факторларын ата.

 

 

9-сынып. §7-8 бойынша.       1-нұсқа

  1. Шаруашылық дегеніміз не?
  2. Қазақстан шаруашылығының бірінші деңгейіне не жатады?
  3. Мекеме деген не?
  4. АҚ, ЖШС, БК түрінде құрылған ферлерліктер мен қожалықтар шаруашылықты қандай түріне жатады?
  5. Шаруашылықтың екінші деңгейіне не жатады?
  6. Шаруашылық салалары деген не? Мысал келтір.
  7. Шаруашылықтың үшінші деңгейіне не жатады? Мысал келтір.
  8. Өнеркәсіптің А тобы немесе ауыр өнеркәсіп деген не?
  9. Өндірісті шоғырландыру деген не?
  10. Машина жасау, электр қуатын өндіру, химия өнеркәсібі өнеркәсіптің қай түріне жатады?

 

 

9-сынып. §7-8 бойынша.       2-нұсқа

  1. Өндірістік сала (материалдық өндіріс саласы) деген не? Мысал келтір.
  2. Өндірістік емес  сала  деген не? Мысал келтір.
  3. ЖІӨ — деген не?
  4. Экстенсивті өндіріс деген не?
  5. Интенсивті өндіріс деген не?
  6. Өзінді құн деген не?
  7. Өнеркәсіптің В тобы немесе жеңіл өнеркәсіп  деген не?
  8. Мамандандыру деген не?
  9. Кооперация (бірлесу) деген не?
  10. Кәсіпорындарды орналастырудың негізгі факторларын ата.