Сабақтың тақырыбы: «Рационал сандарды көбейту».

Солтүстік Қазақстан облысы,

Мағжан Жұмабаев ауданы,

Дүйсеке орталау мектебінің

математика пәнінің мұғалімі

Бейсенбаева Күләй Шөпшібайқызы.

Математика 6 сынып.

Сабақтың тақырыбы: «Рационал сандарды көбейту».

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушылардың рационал сандарды көбейтуді білу туралы түсінік беру;

Дамытушылық: Оқушылардың бірлесіп жұмыс жасауға дағдыландыру, пәеге деген қызығушылықты, математика тілінің мәдениетін дамыту;

Тәрбиелілік. Оқушыларды ұқыптылыққа, тазалыққа тәрбиелеу;

Сабақтың түрі: Жаңа сабақ.

Әдісі: Түсіндіру, есептер шығару.

Көрнекілігі.Үлестірмелі карточкалар, ребустар, карточкалар.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру:

Екі көбейткіштің таңбалары әртүрлі: біреуі теріс, екіншісі оң болса, көбейткіштер теріс сан болады.

(-)  (+) = (-),                     (+)  (-) = (-).

Таңбалары әр түрлі екі санның көбейтіндісі-модулі көбейткіштердің модульдерінің көбейтіндісіне тең теріс сан.

                           (-а)в= -ав,                            а (-в) =-ав.

Мысалы: 4∙ (-15) = -60.

Екі көбейткіштің таңбаларыбірдей болса, көбейткіштер оң сан болады.

(-)  (-) = (+),                     (+)  (+) = (+).

Таңбалары бірдей екі санның көбейтіндісі-модулі көбейткіштердің модульдерінің көбейтіндісіне тең оң сан.

                           (-а)(-в) = ав,     

Мысалы: (-30) ∙ (-3) = 90.    

Егер көбейткіштердің кемінде біреуі нөлге тең болса , онда көбейтінді де нөлге тең болады,:             а0  = 0 .

Кез келген санды 1-ге көбейткенде, көбейтінді сол санның өзіне тең болады.

                            а1  = а .

Мысалы:           (-2,5)1= -2,5

Кез келген санды  -1-ге көбейткенде, көбейтінді сол санға қарама — қарсы санға тең.

                          а(-1) = -а,                             — а(-1) = а.    

Мысалы:          7,4 ∙  (-1) =  -7,4;                   -9 ∙  (-1) = 9.

ІV. Рационал сандарды көбейтуге байланысты есептер шығару:

№ 520 (ауызша)

-3  ∙ (-18) =54 ,                  -2 ∙ (-15) =30,              -30 ∙ (-2) = 60,

27∙ (-2) = -54,                     9 ∙ (-7) = -63,               -15 ∙ 4  =  -60.

Деңгейлік тапсырмалар:

«А»

-20  ∙ (-4) =80,               (-15) ∙ 0  =  0,                  28∙ (-2) = -56,

3 ∙ (-25) = -75,              -21 ∙ (-4) = 84.

«Б»

22∙ (-0,3) = -6,6,            (-100) ∙ 0,72  = -72,      -88 ∙ 0,1  = — 8,8,

-3,8  ∙ (-3) = 11,4,           -0,4 ∙ (-30) = 12.

«С»  

-1,5 ∙ 0,7  =  -1,05,                 0,6∙ (-0,5) = -0,3,

7,2 ∙ (-25,3) = -182,16,          -0,7 ∙ 0,64  = — 0,448.

Тапсырмаларды орындау:

 

Сергіту сәті: «Ойлан тап».

 

Қөбейтіндіні орындап, шыққан мәндерді өсу ретімен орналастырып  тиісті әріптерді қойсақ мақалдың  жасырылған сөзін  анықтаймыз.

1).  -3 ∙2  ═ -6 (ы)                                      5).  4 ∙4  ═ 16(ң)

2).  4 ∙2  ═ 8(н)                                          6). -3 ∙(-5)  ═ 15 (ы)

3).  5 ∙2  ═ 10(н)                                        7). 4 ∙(-5)  ═ -20(о)

4). -3 ∙4  ═ -12 (с)                                      8). 5 ∙(-5)  ═ -25(Д)

… мың болғанына мақтан,                                                                        Дұшпаның жалғыз болса да сақтан.

Жауабы: -25,  -20,  -12,  -6,     8,  10,  15,  16.

Д      о      с      ы    н    н    ы     ң

  1. Көбейтіндіні орындап, көбейтінділері бірдей әріптердің орнын ауыстырсақ мақалдың жасырылған сөзі анықталады.

1). -2 ∙ 3  ═ -6 (ң)

2). -10 ∙(-3)  ═ 30 (ы)

3). -3 ∙(-2,2)  ═ 6,6 (с)

4). -6 ∙(-4)  ═ 24 (д)

5). 60 ∙(-0,1)  ═ -6 (д)

6). 12 ∙ 2  ═ 24 (ы)

7). 5 ∙ 6  ═ 30 (о)

Жауабы: -6,    30,    6,6,    24,    -6,   24,    30.

Д      о      с        ы       ң     д      ы

… үш күн сынама,                                                                                                                                                                                                                                           үш жыл сына.

Сабақты қорытындылау.

Үйге тапсырма: №525,528.

Бағалау.