Есептеуіш техниканың даму тарихы. ЭЕМ буындары

Сабақтың тақырыбы: Есептеуіш техниканың даму тарихы. ЭЕМ буындары

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Есептеуіш техникасының тарихы туралы мағлұмат беру, ұлы тұлғалардың жаңалықтарымен таныстыру, тарихи деректер арқылы ақпарат құралдарына қызығушылығын  қалыптастыру.

Тәрбиелік: Жеткіншектерді еңбекке баулу, білімді, бәсекеге қабілетті іскер ұрпақ тәрбиелеу.

Дамытушылық: Оқушыларды зерттеу жұмысын жүргізе білуге бағыттау, шығармашылық қабілеттерін дамыту, ақпарат құралдарымен жұмыс жасай білуге баулу.

Сабақтың түрi: дамытушылық

Сабақтың әдісі:  түсіндірмелі, сұрақ — жауап

Сабақтың көрнекiлiктерi: интерактивті тақта, слайдтар, үлестiрмелi карточкаларжәне видео

Сабақтың өту барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

1. Оқушылармен сәлемдесу
2. Оқушыларды түгелдеу.
3. Кабинет жағдайын, дұрыстығын тексеру

ІІ. Өткенсабақтықайталау

Балаларбізөткентақырыптарда  Информатика пәнініңадам, ақпаратжәне компьютер тақырыбындағы 1 – шібөлімінаяқтағанболатынбыз. Ендісолтақырыптардықайталапжіберейік.

1. Ақпаратдегеніміз не?
2. Адамақпаратпен не істейді?
3. Адам қандайсезіммүшелеріарқылыақпараттықабылдайды? Адамақпараттыңқандайтүрлерінқабылдайалады?
4. Кодтаудегеніміз не?
5. Компьютер қандайқұрал?
6. Операциялықжүйедеген не?
7. Интерфейс дегенімізне жәнеинтерфейстіңтүрлеріната?

ІІІ. Жаңасабаққакіріспе

Балаларбізбүгін информатика пәнініңкомпьютердіңаппараттыққұралдарытақырыбындағы  2 – бөлімінбастаймыз. Бізбүгін осы бөлімніңесептеуіштехниканың даму тарихыжәнеоның даму буындарытақырыбынөткеліотырмыз.

ІV. Жаңасабақтақырыптытүсіндіру (видео көрсету)

Адамдаресептеудіжүргізудіесептеуаспаптары мен құрылғыларыпайдаболмайтұрыпбастаған. Олүшіноларқолсаусақтарын, тастарды, ағаштаяқшалардыпайдаланды. Олартастардыүйіп, заттардыңсанынжергесызғансызықшаларменнемесежіптергетүйілгентүйіншектерменесептеген. Бірақбұлесептеулеркөлемініңартуыесептеуқұралдарыныңпайдаболуынасебепшіболды. Еңбіріншіпайдаболғанесептеуқұралыолесепшотболды. Есепшоттыңжасы 2000 – 5000 жылдаршамасында. ПайдаболғанжеріЕртедегіҚытайнемесеертедегі Египет, ежелгі Греция болуымүмкін. Гректер мен БатысЕуропалықтар «абак» деп, қтайлықтар «суанпан», жапондықтарсеробяндепатаған.  Есепшотпенесептеулерорналасқантастардыжылжытуарқылыжүргізілген. ЕсепшотРесейде ХҮІ – ХҮІІ ғасырлардапайда бола бастаған. ХҮІІ ғасырда Джон Непер логарифм түсінігіненгізді.

1761 жылыағылшынД.Робертсонжүгіртпесі бар навигациялықесептеулержүргізугеарналған логарифм сызғышынжасапшығарды. Логарифм құралынжасауидеясын 1660 жылы  Исаак Ньютон ұсынған.

1642 жылы француз математигіБлез Паскаль дүниежүзіндебіріншіретқосумашинасынжасапшығарды. Олжетектер мен дөңгелектердентұратынмеханикалық машина болатын.  Ондакөпмәндіесептердіқосумүмкінболды.

1694 жылынемісматематигі Лейбниц механикалықесептеумашинасыарифмометрдіқұрастырыпжасады. Ондадөңгелектердіңорнынацифрларжазылған цилиндр қолданылды. Ондакөбейту, бөлу,  квадрат түбірін табу амалдарынорындаумүмкінболды. Бірақ арифмометр кейінбірнешежетілдірілді, бұлбағыттаорысөнертапқыштарыП.Л.Чебышев пен В.Т.Однеркөпеңбекеттң. Осы арифмометр қазіргіқолымыздажүргенкалькулятордыңнегізінсалды. Есептеуішавтоматтыңалғашқы авторы Чарлз Бэббидж болған. Адамдар оны компьютердіңатасыдепатайды. 1833 жылыбағдарламаарқылыбасқарылатын «Аналитикалық машина» жобасынжасады. Оғандүниежүзіалғашқы 1846 жылы Бэббидж машинасынабағдарламажазған Ада Лавлейс болды. Олеңбіріншібағдарламалаушыдепсаналады.

ХІХғасырдыңсоңындаамерикандықГерманХоллеритесепші – перфорациялықмашинақұрастырды.

1944 жылыамериканматематигіГовардАйкенГарвардуниверситетіндебағдарламаменбасқарылатын, релелікжәнемеханикалықэлементтергенегізделгенМАРК -1 автоматтымашинасынқұрастырды.

1946 жылыАҚШ – тыңПенсильвануниверситетіндеENIAC (Эниак)депаталатынбіріншіэлектрондықесептеуішмашинажасалды. Оныңсалмағы – 30т, 18000 электрондықшамдарданболды. 300 көбейтуамалынорындайалды.

1949 жылыамериканматематигіДжонФонНейманныңидеясынегізіндеEDSACмашинасықұрастырылды.

КеңестерОдағындабірінші ЭЕМ 1947 – 1948 жылдары академик Сергей Алексеевич Лебедевтің МЭСМ (малая электронная счетная машина) жасалды. 1952-1953 жылдарыоныңжетілдірілгентүрі БЭСМ (большая электронная счетная машина) пайдалануғаенгізілді. Олсекундына 10000 амалорындайалатын.

ЭЕМ – ніңдамуыбірнешебуындарғабөлінеді.

І. ЭЕМ-ніңбіріншібуыны (1940-1955).Электрондышамдарменжұмысістедіесептеужылдамдығысекундына 10-20 мың операция әрмашинаныңөзтіліболдыоперациялықжүйелерболғанжоқенгізужәнешығару: перфоленталар,перфокарталар, магниттітаспалар

ІІ. ЭЕМ-ніңекіншібуыны (1955-1965).Жартылайөткізгішэлементтер – транзисторлар(1948, Дж. Бардин, У. Брэттейн и У. Шокли) жылдамдығысекундына 10-200 мың операция алғашқыоперациялықжүйелер

алғашқыпрограммалаутілдері: Фортран (1957), Алгол (1959) мәліметтердісақтауқұралдары: магниттікбарабандар, магниттікдискілер

интегралдымикросхемалар (1958, Дж. Килби)

ІІІ. ЭЕМ-ніңүшіншібуыны (1965-1980).Есептеужылдамдығысекундына 1 млн. операцияғадейінжеделжад – жүздегенмың байт

операциялықжүйелер – жадты,құрылғыларды, процессор уақытынбасқару

1. IV. ЭЕМ-ніңтөртіншібуыны (1971- ).үлкенжәне аса үлкенинтегралдысхемалардан (ҮИС, АҮИС) тұратынкомпьютерлердербескомпьютерлерқарапайымпайдаланушылардыңпайдаболуы, графикалықинтерфейстіңқажеттілігіәрекететужылдамдығысекундына 1 млрд. операцияданжоғарыоперативтіжад – бірнеше гигабайт көппроцессорлықжүйекомпьютерлікжелілермультимедиа мүмкіндіктері (графика, анимация, дыбыс)
2. V. ЭЕМ-ніңбесіншібуыны (Жапония, 1980-жылдар)

Мақсат – жасанды интеллект қызметінатқаратын суперкомпьютер құрастыру

Жобаныңнегізгісипаты: барлықмәліметтілогикалықтәсілдерменөңдеу (Пролог тілі) өтеүлкенмәліметтерқорыпараллельесептеулермүмкіндігінқолданубөліпесептеуәдісікомпьютермендауыстап «сөйлесу»

программалықжабдықтардыаппараттықжабдықтарғабіртіндепауыстыру

1. V. Сергітусәті

Жұмбақжасыру.

1.Үш отауауылдыңшетіндеорналасқан. Оларсолауылдыбасқарады. 1-ші ауылдыңесігінқақсаң, ауылтүгелораныпжатыпалады. 2-ші отаудыңесігінқақсаң, жайылып, қалпынакеледі. 3-ші ауылдыңесігінқақсаң, есіктерінтіптітасқылыпжауыпалады.

Ол не?  Жауабы: терезеніжималау, терезеніқалпынакелтіру, құжатты жабу батырмалары.

2.Оныңүштүрі бар. Кейбіреулеріинеменжұмысістегендіұнатады. Ал істегенжұмысыныңнәтижесінтекқағазбетіненкөругеболады.

Жауабы: Баспақұрылғысы принтер, сия бүріккіш, лазерлік, матрицалық.

Рефлексия(кестені толтыру).

VІІ. Қорытындылау.

1. Бірінші электронды есептеуіш машина қалай аталды?

Ол қай жылы жасалды?

2. МАРК – 1 машинасы қандай эелементтерден тұрды?
3. ЭЕМ – нің буындары неше буыннан тұрды?
4. Қазіргі дербес компьютерлер қай буынға жатады?

VІІІ. Бағалау

ІХ. Үйге тапсырма.

2 – бөлімнің 2.1 тақырыбын оқып келу. «ЭЕМ – нің даму тарихы»                 тақырыбында реферат жазу